sobota, 21 czerwca 2014

Właściwości i działanie czosnku


Czosnek - (Allium L.) w stanie dzikim występuje na całej półkuli północnej, a przede wszystkim w strefie umiarkowanej. Pochodzi z Azji (Chin lub Syberii) i znany jest już od ponad 5000 lat. Wyróżniamy około 700 gatunków czosnku, ale najbardziej pospolitym jest czosnek pospolity - Allium sativum L. Wyróżniamy także ozdobne gatunki czosnku, które wysiewane są w ogrodach, na polach i na balkonach.

Suan - chińska nazwa czosnku znana była już Konfucjuszowi między XI a VII wiekiem p.n.e. W V wieku p.n.e czosnek zapisany został w klasyfikacji roślin leczniczych przez chińskiego poetę, lekarza i przyrodnika Tao Hong-Jinga. Główki czosnku znajdują się na malowidłach wewnątrz piramidy Cheopsa, w pałacu Knossos na Krecie oraz w ruinach Pompei i Herakulanum. Mimo iż czosnek był bardzo popularnym lekiem i warzywem, to w starożytnym Egipcie został otoczony tak wielkim kultem, że mogli go uprawiać tylko kapłani. Wierzono, że czosnek nie tylko leczy i uodparnia, ale także unicestwia trucizny, zwalcza złe zaklęcia i czary. Wierzono, że wianek czosnku odstrasza wampiry i chroni przed urokami rzucanymi przez czarownice i złych ludzi.


Właściwości czosnku

Czosnek ma ponad 200 substancji wartościowych dla zdrowia, m.in. witaminy, składniki mineralne, aminokwasy i enzymy, a także allicynę - antybiotyczny i grzybobójczy związek chroniący roślinę przed szkodnikami, który jest uważany za źródło leczniczych właściwości czosnku. Allicyna wydziela się, gdy ząbek czosnku – bądź całą główkę – siekamy lub miażdżymy. Uwaga! Gotowanie, a także marynowanie w occie - w mniejszym lub większym stopniu niszczy allicynę.

Badania kliniczne współczesnej medycyny potwierdzają wszechstronne działanie czosnku. Chińscy badacze odkryli, że jedzenie surowego czosnku może zmniejszyć niemal o połowę ryzyko raka płuc. Jednakże zbawienne działanie zdrowotne ma czosnek zjadany na surowo. W najnowszym raporcie chińskich naukowców, którzy ustalili, że jedzenie czosnku dwa razy w tygodniu obniża ryzyko raka płuc o 44 % jest mowa tylko o jedzeniu czosnku na surowo. Wiadomo też, że zwiększenie spożycia czosnku w zimie skraca okres utrzymywania się objawów przeziębienia z pięciu i pół do czterech i pół dnia.
  • działa antybakteryjne
  • przeciw przeziębieniom
  • przeciwgrzybiczne i antypasożytniczo (przeciw glistom i tasiemcom, a lewatywy z wyciągiem czosnku zwalczają owsiki)
  • wspomaga chemioterapię (działa antyrakowo w chorobach układu pokarmowego, sutka i prostaty)
  • obniża ciśnienie krwi oraz poziom cholesterolu
  • leczy z reumatoidalnego zapalenia stawów, trudno gojące się rany, odleżyny 
  • ochrania komórki przed wolnymi rodnikami i promieniowaniem
  • ochrania wątrobę przed lekami i toksynami
  • hamuje procesy starzenia
  • zabija bakterie E. coli
  • jest afrodyzjakiem
Tabletki czosnkowe przepisywane są w Niemczech jako lek na stwardnienie tętnic (miażdżycę), które może prowadzić do ataków serca i udarów. Wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia w kwestii ogólnej profilaktyki zdrowotnej dla osób dorosłych zalecają spożywanie od 2 do 5 gramów świeżego czosnku dziennie (czyli mniej więcej jeden ząbek). I jak to mówi przysłowie: "Ząbek czosnku z wieczora, nie potrzeba doktora".  

Działania niepożądane czosnku
  • Zbyt duże dawki czosnku dają podrażnienia żołądka, zaczerwienienia skóry.
  • Uwaga! Bóle brzucha występujące po zjedzeniu dużej ilości czosnku są sygnałem istnienia kamicy żółciowej i wskazaniem do gruntownego oczyszczenia wątroby.
  • Czosnku nie powinno się stosować w ostrym nieżycie żołądka i jelit, w hipotonii, ciężkich chorobach wątroby.
  • Osoby z niskim ciśnieniem tętniczym nie powinny stosować czosnku w dużych ilościach i regularnie (czosnek obniża ciśnienie krwi).
  • Osoby z chorobą zakrzepową, oczekujący na operację lub stosujący terapię lekami przeciwzakrzepowymi powinni uzgadniać stosowanie czosnku z lekarzem prowadzącym (czosnek może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych i leków na nadciśnienie).
Bywa jednak, że niektórzy lekarze nie wierzą w magiczną moc czosnku, a jeszcze nie tak dawno temu wielu Brytyjczyków nie cierpiało czosnku w żadnej postaci. Uważali, że przyprawa ta symbolizuje wszystko to, co najgorsze, że śmierdzi, obrzydza i jest to pożywienie ludzi z najniższej grupy społecznej. Czas sprawił, że stało się inaczej i nie wyobrażamy sobie już kuchni śródziemnomorskiej bez czosnku - jego smaku i zapachu.

Nie ma niezawodnych metod, które by zapobiegły nieświeżemu oddechowi po zjedzeniu czosnku. Żaden ze sposobów unicestwienia zapachu czosnku żucie mięty, natki pietruszki, zjedzenie surowego ziarenka kawy, czy też rozgryzienie nasiona goździka - nie wyeliminuje zapachu czosnku. Wiadomo, że każdy, kto jada dużo czosnku, wie, że całe jego ciało wchłania ten aromat, a wyziewy wydostają się na zewnątrz wszystkimi porami skóry, nie tylko ustami. I nie da się temu niczym zapobiec, no chyba, że przestanie się jeść czosnek. 

Czosnek to cudowne, niezwykle zdrowe warzywo, pełne dobroczynnych składników – w tym witaminy C. Nie zawiera niczego, co mogłoby nam zaszkodzić, no, chyba że w życiu uczuciowym.

A oto parę przepisów na przysmaki z czosnkiem


Bardzo prostym daniem z surowym czosnkiem jest bruschettaRozgnieść ostrzem noża co najmniej jeden ząbek, rozsmarować go na kawałku chrupkiej grzanki, nałożyć na wierzch sporo posiekanych świeżych pomidorów, polać obficie oliwą z oliwek oraz posypać solą. – Po prostu rewelacja 

Niektórzy eksperci od sztuki kulinarnej wskazują, że połączenie surowego czosnku z jakimkolwiek tłuszczem – na przykład oliwą z oliwek czy majonezem – pozwala złagodzić najostrzejsze nuty smakowe. To po części wyjaśnia, dlaczego czosnek w guacamole, zmieszany z tłustym awokado, nie ma aż tak wyrazistego smaku, jak wtedy, gdy jemy go bez dodatków.

Klasyczne pesto


Prosty i pyszny przysmak, pozwalający zjadać większą ilość czosnku. Można użyć tyle ząbków czosnku ile akurat potrzebujesz zjeść. Sos znakomicie pasuje do gotowanego makaronu, na kanapki lub bruschettę, do sałatki fasolowej, jako omasta do różnego rodzaju kotletów, albo nadzienie. 

Składniki:
  • 30 g orzeszków piniowych
  • duży pęczek świeżych liści bazylii
  • 2 duże obrane ząbki czosnku
  • 6 łyżek stołowych oliwy z oliwek
  • sok z ćwiartki cytryny
  • 30 g tartego parmezanu
  • sól morska do smaku
Lekko przysmażyć orzeszki piniowe na patelni, aż nabiorą delikatnie złocistobrązowego koloru. Umieścić podsmażone orzeszki i pozostałe składniki (za wyjątkiem parmezanu) w malakserze i miksować aż do osiągnięcia pożądanej konsystencji – ja wolę, gdy nie jest całkowicie jednolita. Dodać parmezan i sól do smaku - pomieszać.

Aioli - Majonez czosnkowy


Ma uniwersalne zastosowanie w kuchni i wywodzi się z Prowansji na południu Francji, co wyjaśnia jego osobliwą nazwę. "Ai" to prowansalskie słowo oznaczające czosnek, zaś "oli" pochodzi od łacińskiego "oleum", czyli oleju. Aioli świetnie sprawdza się zarówno jako dip podawany z warzywami gotowanymi na parze, jak i sos. 

Składniki
  • 3 duże obrane ząbki czosnku
  • 2 żółtka jaj od kur z wolnego wybiegu
  • 1 łyżka stołowa musztardy Dijon
  • 300 ml oliwy z oliwek
  • Sok z ćwiartki cytryny
  • Sól i świeżo zmielony czarny pieprz do smaku
W moździerzu ugnieść czosnek ze szczyptą soli, aż zmieni się w pastę. Ubić w misce czosnek, żółtka i musztardę do uzyskania jednolitej mikstury. Wlewać oliwę powoli, nieprzerwanym strumieniem i ubijać, aż zostanie wchłonięta, a mieszanina zgęstnieje. Dodać sok z cytryny i doprawić wedle gustu. By użyć aioli jako sosu, warto rozrzedzić go kilkoma kroplami ciepłej wody.

Herbata czosnkowa


Zalać 4 duże posiekane ząbki czosnku jedną szklanką wrzącej wody i zostawić na kilka minut, by wywar naciągnął. Dodać sok z połówki cytryny, łyżkę stołową octu jabłkowego oraz miód do smaku, po czym przelać do kubka. Teraz można powoli sączyć gorącą miksturę. By jej działanie było jeszcze bardziej dobroczynne, polecam także zjeść posiekane ząbki z dna kubka, które są łagodniejsze w smaku niż surowy czosnek. 

Jest wiele świetnych przepisów na dania ze świeżym czosnkiem, chociażby gazpacho. Można też zmiażdżyć ząbek i rozsmarować na grzance, albo pokroić czosnek bardzo cienko i włożyć między dwa kawałki jabłka – to maskuje jego smak.
Więcej na temat uzdrawiania dowiesz się na warsztatach ajurwedy


© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ajurweda.blogspot.com


2 komentarze:

  1. Nigdzie nie doczytałam, jak odróżnić czosnek nasz od chińskiego. Chiński chyba jest biały, nasz z fioletowym odcieniem łuski. Czy tak?

    OdpowiedzUsuń
  2. A co znaczy jeśli po zażyciu następuje silny odruch wymiotny ale po chwili wszystko wraca do normy? Powinniśmy zażywać go na czczo czy też trzeba unikać czegoś przed spożyciem czosnku? Posiekane ząbki czosnku zalewam zimną wodą i po 3godz piję. Po zaledwie łyczku takie dolegliwości, dlaczego?

    OdpowiedzUsuń