OLEJE ROŚLINNE

Rodzaje i właściwości olejów roślinnych - Ajurwedyjskie uzdrawianie olejami - Oleje w kosmetyce





Oleje roślinne - są to wszystkie substancje o konsystencji oleistej, które otrzymujemy z dowolnej rośliny, a także z różnych jej części: owoców, nasion, pestek, a nawet kiełków. Olejem roślinnym nazywamy każdy ciekły tłuszcz pochodzenia roślinnego, który w temperaturze pokojowej ma konsystencję płynną. Oleje roślinne pozyskiwane są nie tylko z roślin tradycyjnie uważanych za rośliny oleiste, ale także bardzo wielu innych. Najwięcej oleju uzyskujemy z takich roślin jak: kukurydza, oliwka, orzeszki ziemne, rzepak, słonecznik, soja. Oleje roślinne wykorzystywane są jako tłuszcze jadalne, ale także jako składniki kosmetyków, a niektóre z nich jako środki lecznicze (olej z wiesiołka, olej migdałowy, oliwa z oliwek, olej lniany, olej sezamowy). Oleje roślinne także wykorzystywane jako surowce do produkcji materiałów lakierniczych, malarskich i impregnacyjnych (olej lniany), a także do produkcji paliw.


Oleje tłoczone na zimno - mają najlepszą jakość, ale niektóre z nich tracą swoją wartość w wysokich temperaturach. Odporność oleju na wysoką temperaturę zależy od ilości kwasów olejowych jakie posiada dany olej. Im więcej ich posiada (licząc od 40-45%) tym bardziej jest odporny na ciepło.

Oleje roślinne rafinowane - nie posiadają prawie w ogóle smaku i zapachu, a podczas przeróbki tracą wiele swoich wartości, które są tak charakterystyczne dla olejów tłoczonych na zimno. Oleje rafinowane wytrzymują wysokie temperatury i są dużo tańsze. Jako związki chemiczne ciekłe tłuszcze roślinne są mieszaninami trójglicerydów kwasów tłuszczowych. Wyróżnia się trzy kategorie olejów w związku ze zdolnością przetwarzania warstewki oleju w twardą, elastyczną powłoczkę. Im więcej zawiera wielonienasyconych kwasów tłuszczowych tym szybciej schnie w zetknięciu z powietrzem. To w jakiej kategorii znajduje się dany olej daje mu również określoną ważność, przechowując dłużej tracą znacznie swoje właściwości i mogą ulec zjełczeniu.
  • oleje schnące - mogą być przechowywane ok. 3-4 miesiące (zawierają od 50% wielonienasyconych kwasów tłuszczowych)
  • oleje półschnące - mają ważność 4-6 miesięcy (posiadają między 20-49% wielonienasyconych kwasów tłuszczowych)
  • oleje nieschnące - mogą być trzymane od 6-8 miesięcy (zawierają do 19% wielonienasyconych kwasów tłuszczowych)

OLEJE - CIEKŁE TŁUSZCZE ROŚLINNE


OLEJ ANDIROBA

Żółtawy olej roślinny, o gorzkim smaku i lekko orzechowym zapachu. Otrzymywany jest poprzez tłoczenie lub wyciskanie nasion andiroba (Carapa guianensis), pochodzących z Brazylii. Zapachem przypomina oliwę z oliwek. Jest olejem półschnącym, a w temperaturze pokojowej ulega krzepnięciu. Zawiera kwas olejowy(46%) i kwas linolowy(20%). Działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie, przeciwbólowo, antypasożytniczo, przeciwdziała rakowi, malarii, ukąszeniom owadów. Przeznaczony dla skóry wrażliwej i mieszanej. U osób wrażliwych może wywołać podrażnienia. W przemyśle kosmetycznym używany jest bezpośrednio w postaci czystego oleju lub stosowany jako dodatek do kosmetyków przeznaczonych dla skóry wrażliwej i mieszanej. W medycynie naturalnej wykorzystuje się jego właściwości antyseptyczne i pobudzające. Działa korzystnie przy opuchnięciach, obiciach oraz przy napięciu mięśni. U osób wrażliwych może wywołać podrażnienia. Mieszkańcy Amazonii wytwarzali z niego mydło, które oprócz dobrych właściwości myjących leczy również choroby skóry oraz rany po ukąszeniach owadów. Wkrapiano go także do ucha, aby leczyć infekcje. Olej andiroba dobrze się spala, wydzielając niewielką ilość dymu, odstraszając jednocześnie owady. Przez rdzennych mieszkańców Amazonii używany był więc jako nautralne paliwo do lamp. W początku XIX wieku był również popularnym paliwem dla lamp ulicznych w Brazylii. Współcześnie wytwarza się z niego świece odstraszające owady oraz pasty polerujące do drewna, zabezpieczające przed jego szkodnikami (np. termitami).

OLEJ ARACHIDOWY

Olej roślinny otrzymywany z orzechów ziemnych - arachidowych tak zwanych fistaszków (Arachis hypogaea) pochodzących z Brazylii, ale jest też uprawiany w krajach tropikalnych i subtropikalnych. Nazwa pochodzi stąd, że owoce (strąki z nasionami) dojrzewają w ziemi na głębokości ok 5-8 cm. Orzech okryty jest bruzdowatą okrywą zawierającą 1-4 nasionka, będące źródłem oleju arachidowego. Tłoczony na zimno jest bardziej aromatyczny, przejrzysty, żółty o intensywnym, orzechowym smaku i zapachu. Jest bardzo smaczny. Rafinowany olej nie ma prawie w ogóle zapachu i jest półschnący. Olej arachidowy produkowany jest także w USA, Chinach, Indii, Zachodniej i Północnej Afryce. Olej ten jest bogaty w witaminy i składniki mineralne. Przechowuje się po otworzeniu od 4-6 miesięcy; jest odporny na ciepło. Zawiera kwas linolenowy(13-45%), kwas olejowy(36-72%), kwas palmitynowy(6-16%), kwas stearynowy(1-7%), 1-3% kwas arachinowy(1-3%), kwas behenowy(2-5%), kwas lignocerynowy(1-3%). Działa na skórę zmiękczająco. Celem zlikwidowania jego "ciężkości" można go mieszać z innym olejem roślinnym w proporcji 1:2.
Zalecany przy bardzo suchej skórze, skłonnej do łuszczenia się, a także przy egzemie. Stosowany w maskach do włosów przy łupieżu. Stosowany w przemyśle kosmetycznym jako czysty olejek do ciała lub do masażu, jako dodatek do kosmetyków, olejków do kąpieli. Mimo iż jest olejem półschnącym polecany jest (ze względu na swoje właściwości) bardzo suchej skórze, skłonnej do łuszczenia się, a także przy egzemie. Stosowany w maskach do włosów przy łupieżu. Olej działa na skórę zmiękczająco; używany w kuchni azjatyckiej. Olej z orzeszków ziemnych (arachidowy) można zastąpić oliwą (mają podobne właściwości). Poprzez mieszaninę w proporcjach 1:2 z innym olejem roślinnym można zredukować jego "ciężkość". Medycyna naturalna poznała go jako wpływający dodatnio na układ trawienny, sprzyja odchudzaniu, gdyż zapewnia na dłużej uczucie sytości i zmniejsza apetyt. Powinien być używany na zimno do sałatek, sosów, gotowanych warzyw; jest doskonałym dodatkiem do surówek z kapusty.

OLEJ ARGANOWY

Wytwarzany z owoców arganii żelaznej poprzez mielenie w ręcznych żarnach ziaren owoców drzewa arganowego do oleistej pasty, z której ręcznie wyciska się olej. Olej ten jest nieznacznie ciemniejszy niż oliwa, z czerwonawym zabarwieniem. Rozróżnia się dwa rodzaje oleju arganowego: ciemniejszy który może być używany do gotowania oraz jaśniejszy - kosmetyczny. Olej arganowy posiada różne właściwości medyczne, między innymi obniża poziom cholesterolu, poprawia krążenie i wspomaga naturalną odporność organizmu. Na świecie cieszy się popularnością jako składnik wielu kosmetyków. Pozostałością z ziaren po tłoczeniu oleju jest gęsta pasta o czekoladowym kolorze o nazwie "amlou", która posłodzona serwowana jest jako dip do chleba na śniadanie w berberskich gospodarstwach domowych. Smak tego dipu jest bardzo zbliżony do smaku masła orzechowego. Berberskie gospodarstwa domowe wytwarzają swój własny olej służący głównie do gotowania. Ponieważ jest bardzo drogi, można używać go oszczędniej, na przykład do doprawiania sałatek. Kilka kropel dodanych do potrawy na chwilę przed podaniem nadaje daniu bogaty, orzechowy aromat. Produkcja oleju arganowego jest nadal wykonywana na wsiach głównie przez kobiety. Ale wielu ludzi wierzy, że jeżeli olej stanie się bardziej znany, doprowadzi to do większego zatrudnienia w regionie i poprawi stan środowiska. Jako kosmetyk olej arganowy jest najbogatszym we właściwości pielęgnacyjne olejem na świecie. Jest doskonały na dojrzałą i starzejącą się skórę, chroni przed przedwczesnym pojawianiem się zmarszczek, chroni naskórek przed wysychaniem, wygładza, uspokaja podrażnioną skórę, działa przeciwzapalnie, rewitalizuje, opóźnia procesy starzenia się skóry, łagodzi objawy trądziku młodzieńczego, alergii, poparzeń słonecznych, jest stosowany przy egzemach i chorobach skóry, odmładza, przyspiesza gojenie się ran, oparzeń, owrzodzeń, odleżyn, hamuje zmiany zwyrodnieniowe i rogowacenie gruczołów łojowych, (tłoczony na zimno) ma właściwości antyalergiczne, zmniejsza objawy łuszczycy, oraz stabilizuje przeciążony układ odpornościowy.

OLEJ Z AWOKADO

Awokado jest wiecznie zielonym drzewem, występującym w klimacie tropikalnym i subtropikalnym Ameryki. Owoc zawiera niejadalne nasiono oraz tłusty, kremowo-zielony miąższ, który w dojrzałej formie pozwala się doskonale rozsmarować. Olej otrzymywany jest z owoców drzewa awokado metodą tłoczenia na zimno. Ze względu na zawartość kwasów nienasyconych oraz naturalnej witaminy E stanowi doskonałe uzupełnienie diety. Olej tłoczony z owoców awokado charakteryzuje się ciemnozieloną barwą, delikatnym, owocowym aromatem i orzechowym smakiem. Olej można stosować do sałatek, surówek i sałatek owocowych. Ma szerokie zastosowanie w kuchni meksykańskiej.

OLEJ BABASSU

Masło wytłaczane z orzeszków palmy atalia (orbignya oleifera). Składem podobny do masła kokosowego. Wykazuje duże powinowactwo do naskórka, jego temperatura topnienia zbliżona jest do temperatury ludzkiego ciała czyli łatwo się rozprowadza. Wzmacnia naskórek, łatwo się wchłania, nie powoduje podrażnień. Pełni funkcję środka promieniochronnego.

OLEJ BAWEŁNIANY

Otrzymywany jest z nasion różnych gatunków bawełny – jako produkt uboczny. Nasiona te zawierają 14-25% oleju tłustego, półschnącego, rzadko używanego w farmacji, częściej w celach technicznych lub spożywczych (po rafinacji). Olej zawiera związek fenolowy – gosypol. Wytłaczany z nasion bawełny drzewiastej. Zawiera 70 - 90% nienasyconych kwasów tłuszczowych (olejowy i linolowy), kwas palmitynowy, kwas stearynowy oraz witaminę E. Używany do produkcji mydeł.

OLEJ BRZOSKWINIOWY

Wytłaczany z pestek brzoskwini, zawiera kwas oleinowy(65%) i kwas linolenowy(25%). Wykorzystywany do produkcji kremów, mleczek, olejków do masażu, mydeł kosmetycznych.

OLEJ CALOPHYLLUM - patrz: OLEJ TAMANU - OLEJ TAMANI

OLEJ CANOLA - patrz: OLEJ RZEPAKOWY

OLEJ CEDROWY

Uzyskiwany z orzeszków cedrowych. Dostarcza organizmowi dobrze przyswajalne proteiny, niezbędne minerały, aminokwasy i witaminy (B i C), NNKT, kwasy Omega-3, Omega-6, Omega-9. Łagodzi objawy niestrawności, nieżytu żołądka, stanów zapalnych, wrzodów żołądka i dwunastnicy, nadkwasoty i zgagi. Działa osłonowo na ścianki narządół wewnętrznych. Dodaje energii, podnosi witalność i sprawność fizyczną. Uzupełnia dietę w składniki potrzebne do prawidłowego stanu kości i stawów. Polecany dla dzieci w wieku 7-12 lat oraz dla sportowców. W medycynie naturalnej znany jako środek, który wspomaga usuwanie stanów zapalnych i wrzodów żołądka oraz dwunastnicy, zgagi i niestrawności, stosowany regularnie usprawnia pracę układu pokarmowego, wspomaga pracę wątroby, śledziony i trzustki. Nie przekraczać zalecanej dawki do spożycia w ciągu dnia. Przechowywać w miejscach niedostępnych dla dzieci. Chronić przed wilgocią i bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Do picia i przechowywania oleju cedrowego nie używać metalowych sztućców i miseczek.

OLEJ Z CZARNEJ PORZECZKI

Zawiera ponad 80% wielonasyconych kwasów tłuszczowych w tym kwas GLA(omega-6) i kwas stearydynowy(omega-3), w fizjologicznie wybalansowanych proporcjach i stężeniach. Używany do leczenia egzem, wygładzania zmarszczek, nawilżania naskórka. Wykorzystywany do pielęgnacji cery suchej i wrażliwej.

OLEJ Z CZARNUSZKI

Miodowy do ciemnobrązowego olej otrzymywany z tłoczenia nasion czarnuszki siewnej (Nigella sativa). Lekko gorzkawy w smaku, o intensywnym, korzennym zapachu. Pełni funkcję przeciwutleniacza, który stabilizuje i chroni nienasycone kwasy tłuszczowe i fosfolipidy wchodzące w skład błon komórkowych przed uszkodzeniem ze strony wolnych rodników. Jest olejem schnącym, pochodzi z Egiptu i jest bogaty w biotynę, mikroelementy i pierwiastki śladowe; awiera 60% kwasu linolenowego oraz nigelon - związek czynny o właściwościach przeciwalergicznych. Po otworzeniu przechowuje się od 3-4 miesięcy. NIE OGRZEWAĆ. W świecie arabskim czarnuszka dziś jest uważana za panaceum na wszystkie dolegliwości. Określana jest mianem "złota faraonów", a prorok Muhammad mówił: "czarnuszka leczy wszystko - oprócz śmierci". W medycynie arabskiej używana jest do leczenia nieżytu żołądka, działa żółciopędnie, wiatropędnie, moczopędnie, rozkurczająco na mięśnie gładkie, przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo. Jest naturalnym antybiotykiem. Duża ilość zawartych w oleju z czarnuszki egipskiej nienasyconych kwasów tłuszczowych odgrywa w naszym organizmie niezwykle ważną role budulca oraz wspomaga wytwarzanie prostaglandyn, czyli substancji podobnych do hormonów, sterujących wieloma podstawowymi funkcjami organizmu. Wspomagają one m.in. powstawanie i wzrost komórek. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe mają również dobroczynny wpływ na układ immunologiczny. Ich przyjmowanie zaleca się w szczególności w stanach osłabienia, obniżenia odporności, po rekonwalescencji oraz po chemio i radioterapii. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w oleju z czarnuszki egipskiej obniżają zawartość cholesterolu i trójglicerydów we krwi, zmniejszając ryzyko zawału serca, udaru mózgu, miażdżycy. Czarnuszka należy do nielicznej grupy roślin mających zastosowanie w terapii chorób autoimmunologicznych, np. toczeń, łuszczyca, reumatyzm, alergie. Zawarta w czarnuszce alfa-hederyna posiada właściwości antynowotworowe. Olej z czarnuszki egipskiej wzmacnia system odpornościowy, stabilizuje go przeciwdziałając alergiom. Odkaża układ pokarmowy i oddechowy. Rozszerzające działanie czarnuszki w znaczący sposób łagodzi objawy astmy. Oryginalna egipska czarnuszka ze względu na wyjątkowo wysoką zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych ( ok. 80 % ), a zwłaszcza kwasu linolowego- omega 6 ( ok. 55 % ), kwasu olejowego ( 22 % ) i kwasu alfa-linolenowego-omega 3 ( ok. 1 % ) uznana została przez naukowców za najbardziej skuteczną. Nasiona w fazie pełnej dojrzałości zawierają od 0,5 do 1,5 % olejków eterycznych i aż do 40 % tłustego oleju. Z takich właśnie nasion tłoczony jest Olej z Czarnuszki egipskiej NATUWIT. W składzie nasion czarnuszki egipskiej znajdziemy ok.1% olejku lotnego tymochinonu o działaniu przeciwbakteryjnym, nigellonu o działaniu przeciwskurczowym oraz saponiny m. in. melantyne o działaniu przeciwbólowym. 

Medycyna naturalna olej z czarnuszki egipskiej zaleca przy bólach żołądka, infekcjach przewodu pokarmowego, przy wzmacnianiu funkcji wątroby, w stanach zapalnych, przy ogólnym osłabieniu organizmu, poprawia przemianę materii, wspomaga procesy trawienia. Olej z czarnuszki egipskiej zastosowany zewnętrznie wspomaga leczenie łuszczycy, trądziku, atopowego zapalenia skóry, wyprysków i egzemy. Olej z czarnuszki można stosować u małych dzieci jako środek przeciw zaparciom. U kobiet karmiących czarnuszka pobudza laktacje. Olej z czarnuszki jest uznawany jako jeden z najefektywniejszych antybiotyków, środków przeciwzapalnych, antybakteryjnych i uodparniających.

  • Korzystnie wpływa na wygląd skóry i poprawia stan jej zdrowia, wspomaga eliminację zmian skórnych wszelkiego rodzaju. 
  • Pełni istotną rolę w zachowaniu prawidłowej gospodarki lipidowej (regulacja poziomu cholesterolu). Działa odtruwająco, wspomaga walkę z nadkwasotą, chorobami wrzodowymi i nieświeżym oddechem. 
  • Rozszerza oskrzela i ułatwia oddychanie. 
  • Chroni przed wolnymi rodnikami. 
  • Bierze udział w tworzeniu prawidłowych, nowych komórek organizmu (skóra, błony śluzowe, ściany naczyń krwionośnych, gojenie ran, regeneracja organów). 
  • Stosuje się głównie w przemyśle farmaceutycznym, przy alergiach, neurodermitis, zapaleniach skórnych, grzybicach, egzemach i trądziku. Używany jako główny składnik w terapiach aromatycznych przy zapaleniach oskrzeli, kaszlu czy przeziębieniach. 
  • Olej ma działanie równoważące, pielęgnujące, hamuje rozwój zapaleń. 
  • Stosowany również w razie suchości narządów płciowych. 
  • Olej z czarnuszki zaleca się mieszać z innym olejem roślinnym, przez co zostaje zredukowany jego intensywny, ziołowy zapach. 
Zalecane stosowanie: W celach zdrowotnych przyjmować bezpośrednio 1 łyżeczkę oleju z czarnuszki egipskiej 2 x dziennie przed posiłkiem, wpływa to korzystnie na układ odpornościowy, układ trawienny, obniża stężenie cukru we krwi, zapobiega miażdżycy i zawałom serca.Dzieci do 4 roku życia: 2 x dziennie 1/4 łyżeczki od herbaty. Podczas chronicznych problemów ze zdrowiem dawka ta może być podwyższona do 3 x dziennie.

OLEJ CZAULMUGROWY

Z nasion drzewa czaulmugra (Hydnocarpus kurzii), zwanego uśpianem różnolistnym, poprzez tłoczenie otrzymywany jest jasnożółty olej o charakterystycznym, delikatnym, egzotycznym zapachu. Pochodzi z Indii i jest olejem nieschnącym. Przechowuje się od 6-8 miesięcy. Zawiera kwas olejowy(6%) i kwas palmitynowy(4%). Polecany do skóry trądzikowej, zanieczyszczonej, ponieważ wykazuje działanie antyseptyczne i ściągające. NIE OGRZEWAĆ. W przemyśle kosmetycznym polecany dla skóry trądzikowej, zanieczyszczonej, przy różnego rodzaju chorobach skóry. Olej ma działanie pielęgnujące, antyseptyczne, ściągające. W medycynie naturalnej stosowany do leczenia trądu, wykazuje skuteczność porównywalną z sulfonamidami. Ma nad nimi tę przewagę, że jest nieporównywalnie tańszy, toteż w wielu krajach tropikalnych wciąż zakładane są plantacje uśpianu różnolistnego. W medycynie naturalnej stosowany do leczenia trądu.

OLEJ Z DZIKIEJ RÓŻY - OLEJ Z RÓŻY MUSZKATUŁOWEJ

Krzew dzikiej róży rośnie głównie w klimacie umiarkowanym i ciepłym półkuli północnej. Kwitnie biało i różowo od maja do lipca. W dalszym okresie rozwoju powstają niewielkie szupinkowe owoce, z których pestki są doskonałym surowcem do produkcji oleju roślinnego. Jest to rzadki olej o łagodnym lekko słodkim smaku i owocowo-kwiatowym aromacie oraz różowo-pomarańczowej barwie a także ciemnożółtej do lekko brązowawej wytwarzany z nasion dzikiej róży (Rosa canina) przez ich ekstrakcję w heksanie. Następnie poddawany jest procesowi rafinacji. Zawiera dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych. Jest olejem schnącym i chroni skórę przed przedwczesnym starzeniem się. NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) zawarte w oleju wbudowują się w struktury lipidowe naskórka. Po otworzeniu przechowywać tylko 8-10 tygodni. NIE OGRZEWAĆ. Olej jest pozyskiwany z diko rosnącej róży muszkatułowej(rosa mosqueta). Zawiera kwas oleinowy(15-20%), linolowy (40-50%), linolenowy (30-35%), karotenoidy, flawonoidy, witaminę C, kwas retinowy (wit.A), witaminę E. Stosowany do nawilżania skóry suchej, odwodnionej. Wygładza blizny pooperacyjne, potrądzikowe, poparzeniowe. Powoduje regenerację tkanek i likwidację przebarwień. Stosowany w kosmetykach przeciwstarzeniowych, w preparatach do cery suchej i cierpiącej na egzemę, w preparatach likwidujących zmainy hiperpigmentacyjne.

  • Stosuje się głównie w przemyśle kosmetycznym do pielęgnacji każdego rodzaju skóry, ale szczególnie polecany wrażliwej, uszkodzonej skórze (także przez nadmierne opalanie), przy couperose (cerze ze skłonnością do pękających, rozszerzonych naczynek).
  • Olej ten wspomaga łuszczącą się skórę,
  • Hamuje proces starzenia, równie dobry dla skóry tłustej ze skłonnością do trądziku.
  • Używany w preparatach do pielęgnacji zniszczonych włosów (wzmacnia elastyczność).
  • Wykazuje działanie ochronne, przeciwzapalne, rozjaśnia, uelastycznia i ożywia zmęczoną skórę, wygładza zmarszczki.
  • Olej z dzikiej róży zaliczany jest do drogich olejów. Może być mieszany z innym olejem roślinnym, co doda mu stabilności i przedłuży jego ważność.
  • Dodaje smaku koktajlom, sałatkom owocowym, deserom, wykwintnym daniom oraz napojom.

OLEJ JOJOBA - patrz: STAŁE TŁUSZCZE ROŚLINNE

Otrzymywany z orzeszków Simmondsia californica i Simondsia buxaceae, jest właściwie płynnym woskiem, który w niskich temperaturach(poniżej 7%) może zastygać. Zawiera palmitynian cetylu(o właściwościach olbrotu), wyższe alkohole alifatyczne, fitosterole, witaminę E i F oraz skwalen. Wykazuje bardzo dużą odporność na jełczenie. Dzięki dużemu powinowactwu do tkanek ludzkich doskonale się wchłania, nie pozostawiając tłustego filmu. Ma również włąściowści natłuszczające i odżywcze, wzmacnia warstwę lipidową naskórka, chroni przed UV. Polecany przy zapaleniach, łupieżu, poparzeniu słonecznym i trądziku. Zapobiega powstawaniu rozstępów.

OLEJ KMINKOWY - patrz: OLEJ Z CZARNUSZKI 

OLEJ KOKOSOWY

Zwany masłem kokosowym, otrzymywany poprzez tłoczenie i rozgrzanie kopry - twardego miąższu orzechów palmy kokosowej (cocos nucifera). Zawiera nasycone kwasy tłuszczowe (ok. 90%), kwas laurynowy (44%), kwas mirystynowy (ok.18%), kwas palmitynowy (ok. 11%), kwas stearynowy (6%), kwas olejowy (ok.7%), ok. 2% kwas linolowy (ok.2%) i kwas alfa-linolenowy (12%). Polecany do skóry suchej i pękającej, dojrzałej, uszkodzonej przez słońce, przy neurodermitis. Stosowany w preparatach do pielęgnacji suchych i zniszczonych włosów. Olej kokosowy ma działanie "chłodzące" i uspokajające.

OLEJ KONOPNY

Olej otrzymywany z nasion konopi siewnych (Cannabis sativa). Jest to wymagająca roślina o długim okresie kwitnienia, zniewalającym i intensywnym zapachu o cytrynowej nucie. Olej tłoczony na zimno z nasion konopii ma zabarwienie zielono-brązowe i lekko gorzki, korzenno-orzechowy zapach i smak. Olej schnący pochodzący z Europy. Przechowywać po otworzeniu 4 tygodnie (nawet przechowywany w lodówce nie przedłuży swej ważności). Zawiera kwas linolowy (54%), kwas alfa-linolenowy (17%), kwas gammalinolenowy(4%), kwas olejowy (13%), kwasy tłuszczowe nasycone (10%). NIE OGRZEWAĆ

  • Stosuje się w przemyśle kosmetycznym jako dodatek do olejków do ciała lub do masażu,
  • Polecany dla skóry tłustej z trądzikiem, przy zapaleniach skórnych. Dobrze się rozprowadza i dosyć szybko wchłania.
  • Wzmacnia odporność skóry.
  • Z powodu bardzo krótkiej ważności nie powinno się go używać jako składnika do kosmetyków o dłuższej przydatności.
  • Jeśli ma być stosowany jako olejek do ciała, poleca się go mieszać z innym olejem roślinnym (np. jojoba), co doda mu również stabilności i trwałości.
  • Doskonały dodatek do ziemniaków, kasz, gotowanych ziemniaków, surówek i innych potraw podawanych na zimno.

OLEJ Z KROKOSZA BARWIERSKIEGO - patrz: OLEJ OSTOWY

OLEJ KUKURYDZIANY

Kukurydza była uprawiana w Meksyku już 7000 lat temu. Europejscy odkrywcy opisali ją jako "ogromną roślinę posiadającą piękną łodygę i złociste ziarno". Obecnie kukurydza jest jedną z najpowszechniej uprawianych roślin na świecie. Olej otrzymywany poprzez ekstrakcję (w tej postaci ma barwę delikatnie czerwonawą) lub tłoczony na zimno (jasnożółty o neutralnym smaku) z kiełków kukurydzy (Zea mays). Pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. Olej schnący, zawiera 55-65% kwas linolowy - Omega-6 (55-56%), kwas palmitynowy (12-14%) , kwas stearynowy (4%), 29% kwas olejowy (29%), dużą ilość witaminy E. Ważny po otworzeniu 3-4 miesiące. Jest odporny na wysokie temperatury.
Stosowany w przemyśle kosmetycznym. Ze względu na swoje własności używany przy każdym typie skóry, polecany zarówno dla skóry tłustej, mieszanej, dojrzałej, jak i suchej, wrażliwej czy zmęczonej.

  • Wykazuje właściwości odżywcze, uelastyczniające, łagodzące, poprawia mikrokrążenie w skórze.
  • Stosowany także szeroko w przemyśle spożywczym. Dostępny w sklepach, charakteryzuje się specyficznym smakiem i zapachem.
  • Stosowany czasami jako dodatek do leków.
  • Olej z zarodków kukurydzy stosowany jest do walki z przerostem gruczołu krokowego co wynika z wysokiego poziomu fitosteroli.
  • Powinien być dodawany na zimno do sałatek, surówek, sosów, majonezów i zup.

OLEJ Z LNIANKI (RYDZOWY)

Otrzymywany jest poprzez tłoczenie na zimno nasion lnianki - rośliny tradycyjnie uprawianej w Polsce od wieków. W zależności od regionu Polski lnianka nosiła nazwy: judra, ryżyk, lennica, rydz. Olej rydzowy jest popularnym olejem spożywczym, szczególnie w czasie postów. Jego szczególny korzenny smak sprawia, że jest on świetnym dodatkiem do sałatek ziemniaczanych, warzywnych, białego sera, pieczywa i kasz.

OLEJ LNIANY

Poprzez tłoczenie na zimno małych, brązowych nasion lnu (Linum usitatissimum) otrzymywany jest olej roślinny o żółtawym, złocistym zabarwieniu, intensywnym, cierpkim zapachu i delikatnym smaku. Len jest rośliną pochodzącą z Bliskiego Wschodu. Uprawiany od tysięcy lat. Do wyrobu oleju wykorzystuje się wszystkie części tej rośliny, a nasiona poddawane są starannej selekcji. Są one doskonałym surowcem do produkcji wysokiej jakości oleju jadalnego. Olej lniany znany już w starożytnym Egipcie, do niedawna szeroko wykorzystywany do celów spożywczych i przemysłowych. Jako tłuszcz jadalny stracił na znaczeniu ze względu na stosunkowo wysoką cenę i specyficzny smak. Jako surowiec przemysłowy olej lniany był wykorzystywany ze względu na zdolność polimeryzacji pod wpływem światła i tlenu atmosferycznego. Pochodzi z Argentyny i USA; Zawiera nasycone kwasy tłuszczowe (10%), kwas alfa-linolenowy (58%), 15% kwas linolowy (15%), kwas olejowy (17%) oraz witaminę E. Jest olejem schnącym i przechowuje się po otwarciu 3-4 tygodnie. NIE OGRZEWAĆ.

  • W przemyśle spożywczym - niegdyś stosowany powszechnie, obecnie rzadko, ze względu na stosunkowo wysoką cenę i specyficzny smak;
  • Do celów artystycznych - do zabezpieczania powierzchni malowideł i polichromowanych rzeźb, jako spoiwo i medium w malarstwie - obecnie powoli traci tutaj znaczenie na rzecz materiałów syntetycznych;
  • Jako surowiec przemysłowy - obecnie olej lniany jest wykorzystywany sporadycznie w postaci tzw. pokostu naturalnego (z dodatkiem tzw. sykatyw czyli mydeł ołowiowych i manganowych) w stolarstwie i szkutnictwie do konserwacji starych mebli czy łodzi
  • W przemyśle kosmetycznym używany jako dodatek do olejków do ciała, przeznaczony dla skóry tłustej, pękającej, skłonnej do zapaleń. Wykazuje działanie regenerujące, hamuje zapalenia skóry oraz rozwój chorób nowotworowych.
Powinien być spożywany na zimno jako dodatek do sałatek, gotowanych jarzyn i innych potraw - wzbogaca ich bukiet i dopełnia smak.

OLEJ MAKOWY

Maleńkie, niepozorne nasiona maku różnej barwy (białe, niebieskie i szare) wykorzystywane są w celach spożywczych, w tym do produkcji oleju. Naturalny olej z ziaren maku tłoczony na zimno z najwyższej jakości maku niebieskiego ma delikatny, lekko orzechowy smak. Charakteryzuje się zrównoważoną zawartością niezbędnych kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6, których nie wytwarza ludzki organizm. Jedna łyżka tego oleju pokrywa 15% zalecanego dziennego zapotrzebowania na tłuszcze Omega-3 i 3,6% zalecanego dziennego zapotrzebowania na witaminę E, która chroni błonę komórkową przed utlenianiem (starzeniem się komórek). Doskonały dodatek do sałatek warzywnych i owocowych. Daniom z makaronu i ziół dodaje wykwintnego smaku.

OLEJ MARGOSA - patrz: OLEJ Z MIODLI INDYJSKIEJ - OLEJ Z NEEM

OLEJ MEADOW - FOAM

Pozyskiwany z nasion jednorocznej rośliny limnanthes alba. Olej koloru bursztynowego, bez zapachu. Niezwykle odporny na utlenianie i hydrolizę. Zawiera kwas eikosenowy(63-65%), kwas erukowy(12-16%), kwas dokosenowy(17-18%), kwas arachidowy(1%).
Bardzo silnie nawilża, dobrze przylega do skóry i włosów, tworzy na skórze film ochronny.
Wzmacnia kolor kosmetyków kolorowych.

OLEJ MIGDAŁOWY

(Oleum Amygdalae dulcium, Oleum amygdalarum (amararum) aethereum, Amigdalina oleum) - to olej roślinny, który otrzymuje się dzięki wyciskaniu na zimno nasion drzewa migdałowego (migdałowiec zwyczajny, Amygdalus communis), popularnie zwanych migdałami, zawierających średnio od 40 do 50% tłuszczu. Olej tłoczy się z dwóch odmian: słodkiej (var. dulcis) i gorzkiej (var. amara). Olej z odmiany gorzkiej jest trujący zawiera około 3% kwasu pruskiego (cyjanowodór). Poddaje się go rektyfikacji w celu usunięcia trujących związków. Olej ma postać syropowatej jasnożółtej cieczy o łagodnym, słodkawym smaku i zapachu. Bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie i w alkoholach, za to dobrze rozpuszcza się w eterze i chloroformie. Pochodzi z południowej Europy (Francja, Hiszpania) oraz z Kalifornii. Zawiera kwas olejowy (65-68%), 24-26% kwas linolowy (24-26%), kwas palmitynowy(6-8%), kwas stearynowy (1-2%) oraz witaminy i składniki mineralne. Jest olejem półschnącym i zachowuje ważność około 4-6 miesięcy. NIE OGRZEWAĆ powyżej 70°C; temperatura zamrożenia około -20°C

  • W przemyśle kosmetycznym używany do produkcji perfum, mydeł i kremów, oraz w farmaceutyce. Nadaje się do każdego rodzaju skóry, rozprowadzony nie daje efektu ciężkości, jest dobrze wchłaniany. Polecany szczególnie do pielęgnacji skóry dziecka (jest bardzo łagodny, nie drażni, uspokaja).
  • W przemyśle farmaceutycznym może być bezpośrednio spożywany w niedużych ilościach (ok. 1 łyżki), gdyż ma właściwości przeczyszczające. Z tego powodu może być uważany za środek medycyny naturalnej.
  • W przemyśle spożywczym stosowany jako dodatek do żywności, m.in. do aromatyzowania ciast i produkcji marcepanów.
Obecne w nim nuty prażonych migdałów znakomicie pasują do wszelkich potraw, zarówno słodkich, jak i słonych. Szczególnie polecany jest do przyrządzania ryb, mięsa kaczki i kurczaka, oraz rozmaitych delikatnych sałatek. Używany także do smarowania precyzyjnych urządzeń.

OLEJ Z MIODLI INDYJSKIEJ - OLEJ NEEM

Ciemnożółty do brązowy, ciągliwy olej roślinny, o charakterystycznym, mocnym zapachu, otrzymywany z tłoczonych na zimno nasion miodli indyjskiej (Melia azadirachta - Azadirachta indica). W temperaturze poniżej 23°C zastyga. Pochodzi z Indii i jest olejem nieschnącym. Po otworzeniu przechowywać 6-8 miesięcy. NIE OGRZEWAĆ powyżej 35°C (dlatego też najlepiej dodać go do gotowego produktu). Pozyskiwany z nasion miodli indyjskiej (azandrichta indica). Używany w preparatach kosmetycznych do pielęgnacji skóry trądzikowej, zanieczyszczonej oraz w kremach odżywczych.

  • Stosowany w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Przeznaczony dla skóry suchej, podrażnionej, zanieczyszczonej, łuszczącej się, skłonnej do zapaleń, przy egzemie. Stosowany w szamponach przeciwłupieżowych, w preparatach do higieny jamy ustnej.
  • Olej ma działanie lecznicze, uspokajające, antybakteryjne, łagodzi swędzenia. Skuteczny w walce z insektami i grzybami.

OLEJ MORELOWY

Rzadki, jasny olej roślinny, pachnący marcepanem, otrzymywany z wyciskania lub „wyciągania” pestek moreli (Prunus armeniaca). Olej z pestek moreli bardzo rzadko oferowany jest w sprzedaży jako olej tłoczony na zimno, najczęściej spotykaną wersją jest wersja rafinowana. Zawiera kwas oleinowy(65%) i kwas linolowy(30%) oraz śladowe ilości witaminy A, B, E oraz składniki mineralne. Pochodzi z Europy i jest olejem półschnącym. NIE OGRZEWAĆ powyżej 65°C; po otwarciu przechowywać 4-6 miesięcy. Stosowany w przemyśle kosmetycznym jako czysty olejek do ciała lub do masażu (poprawia napięcie skóry), również jako dodatek w olejkach do kąpieli (szczególnie dla dzieci). Polecany dla skóry mieszanej, wrażliwej, suchej, szorstkiej, odwodnionej i popękanej. Wykazuje działanie "odbudowujące", utrzymuje nawilżenie skóry.

OLEJ Z NASION BAWEŁNY - patrz: OLEJ BAWEŁNIANY

OLEJ Z NASION GĄBCZAKA WALCOWATEGO

Olej z gąbczaka walcowatego (trukwa egipska) - bardzo bogaty w kwas linolowy(ok.60%). Kompozycja kwasów tłuszczowych w ludzkim łoju i w oleju z trukwy jest prawie identyczna, różnią się jedynie zawartością kwasu palmitooleinowego(trukwa zawiera go 80 razy mniej). Olej posiada doskonałe właściwości natłuszczające. Przywraca równowagę lipidową naskórka. 

OLEJ Z NASION OSTU - patrz: OLEJ OSTOWY - OLEJ Z KROKOSZA

Krokosz (Carthamus Tinctorius) - pierwotnie uprawiany był ze względu na kwiaty. Na początku XIX w. znalazł zastosowanie w produkcji barwników. Do dzisiaj na bazarach w Kairze czy Teheranie można kupić suszone kwiaty krokosza przeznaczone do barwienia tkanin. W czasach rzymskich rozpoczęto pozyskiwanie oleju z nasion krokosza. Olej krokoszowy (kartaminowy) - posiada mocny złoto-żółty kolor, zawiera kwas linolenowy (78%), kwas oleinowego (10-14%), kwas palmitynowy (6%), kwas stearynowy (2-3%), 0,5% kwas linolenowy (0,5%), kwasu arachinowy (0,5%), bogaty w witaminy E i A. jest olejem schnącym i po otworzeniu zachowuje świeżość przez 3-4 miesiące. NIE OGRZEWAĆ powyżej 65 stopni C. Oczyszczony olej nie drażni skór, działa jako protektor przed promieniowaniem UV, zawiera antyoksydanty.

  • Zalecany dla skór mieszanych i tłustych ze skłonnością do trądziku i przy skórze skłonnej do stanów zapalnych. 
  • Jego łagodny smak sprawia, że jest wyśmienitym dodatkiem do każdej potrawy podawanej na zimno.
  • Stosowany jako czysty olejek do ciała, jako dodatek w kosmetykach przeznaczonych dla skóry tłustej z trądzikiem, mieszanej (z tendencją do tłustej), a także przy skórze ze skłonnością do stanów zapalnych.

OLEJ Z NASION WIESIOŁKA

Pozyskiwany z nasion wiesiołka dwuletniego(oenothera biennis) i wiesiołka dziwnego(oenothera paradoxa). Jeden z najcenniejszch oleji kosmetycznych. Zawiera NNKT(80%), w tym kwas linolowy(72%) i kwas gamma-linolenowy(10%), zawiera również saponiny, polifenole, glikolipidy. Zawiera polifenole o właściwościach antyoksydacyjnych. Olej wiesiołkowy stabilizowany witaminą E i bioflawonoidami jest składnikiem kremów odżywczych, nawilżających, przeciwzmarszczkowych, mleczek do ciała, żelów do kąpieli, szminek. Używany do masażu ciała, działa leczniczo na skórę z łuszczycą, na skórę alergiczną i skórę starzejącą się.

OLEJ Z NASION ŻMIJOWCA

Pozyskiwany z nasion żmijowca zwyczajnego(echium vulgare), żółty o delikatnym zapachu. Najważniejsze kwasy to: linolenowy(37%), kwas gamma-linolenowy(11%) i stearydonowy(14%). Olej łagodzi stany zapalne wywołane promieniami UV, napromieniowaniem podczas raditerapii. Stosowany w kosmetykach przeciwzmarszczkowych, wygładzających cerę wrażliwą i suchą, nawilżających. Łagodzi objawy psorasis i egzemy.

OLEJ Z NEEM - patrz - OLEJ Z MIODLI INDYJSKIEJ

OLEJ Z OGÓRECZNIKA LEKARSKIEGO

(Oleum Boraginis) - olej roślinny o lekko żółtawym zabarwieniu z nasion ogórecznika lekarskiego (Borago officinalis). Olej bogaty we flawonoidy (kwercetynę, izoramnetynę, kemferol), garbniki, śluz, zawiera kwas linolowy(38%), gamma-linolenowy(23%), eikosenowy(4%), dokosenowy(3%). kwasy organiczne (askorbinowy, jabłkowy, cytrynowy), sole mineralne, saponiny. Pochodzi z Europy i jest olejem schnącym. Po otworzeniu przechowywać od 10-12 tygodni. NIE OGRZEWAĆ. Stosowany w przemyśle kosmetycznym. Mimo iż jest to olej schnący, polecany jest (ze względu na swoje właściwości) skórze bardzo suchej, popękanej, wrażliwej i łuszczącej się, stosowany także przy neurodermitis, w kremach przeciwzmarszczkowych. Olej ten reguluje wilgotność skóry, regeneruje ją, łagodzi swędzenie. Działa regenerująco i odmładzająco, poprawia elastyczność skóry, ujędrnia. Polecany do skóry dojrzałej, suchej, zniszczonej opalaniem.

OLEJ OLIWKOWY - OLIWA Z OLIWEK 

OLIWA od czasów starożytności stanowiła jeden z najważniejszych składników codziennego pożywienia. Dziś jest znana na całym świecie i wszyscy doceniają jej niepowtarzalny smak i szlachetny aromat - (łac. Oleum Olivarum, farm. Oleum Olivae FP II) – olej roślinny o zmiennym zabarwieniu od złocistożółtego do żółtozielonego, charakterystycznym zapachu oraz specyficznym smaku. Otrzymywany jest w wyniku procesu tłoczenia "na zimno" lub "na gorąco" miąższu owoców oliwki; zawiera witaminę E. W niskich temperaturach, poniżej 15 stopni Celsjusza mętnieje, przy czym jest to proces odwracalny. Pochodzi z krajów śródziemnomorskich, jest olejem nieschnącym. Po otworzeniu przechowuje się 8-10 miesięcy. Jest odporny na ciepło.

  • Stosowana szeroko w przemyśle spożywczym, do smażenia oraz do zup, deserów, łagodnych przystawek, sosu winegret. tzw. popularnie oliwy smakowe uzyskuje się dzięki dodaniu przypraw, np.: rozmarynu, oregano, tymianu, pieprzu.
  • Stosowana również w przemyśle kosmetycznym. Polecana przy suchej, źle ukrwionej, dojrzałej, łuszczącej się, pękającej skórze, stosowana w maskach do włosów, do pielęgnacji paznokci. Oliwka ma właściwości rozgrzewające i poprawiające ukrwienie.
  • Olej z orzechów ziemnych zawiera podobnie jak oliwa z oliwek wiele wartościowych składników. Jest bogaty w kwasy tłuszczowe i witaminę E, długo zachowuje świeżość. Od setek lat wykorzystywany jest w kuchni Ameryki Południowej.
Ze względu na dużą odporność na wysoką temperaturę (do 230 stopni) idealnie nadaje sie do smażenia. Jest również dobrym dodatkiem do sałatek i majonezów.

OLEJ Z ORZESZKÓW KUKUI

Olej z orzeszków kukui (aleurites moluccana) - wytłaczany z orzechów drzewa z rodziny wielomleczowatych rosnącego na Hawajach. Zawiera kwas linolowy(37%) i linolenowy(28%) i duże ilości witaminy E. Dobrze się wchłania, nie pozostawia tłustego filmu, łagodzi podrażnienia, zmiękcza naskórek, odżywia skórę i zwiększa jej odporność na czynniki zewnętrzne. Polecany do skóry suchej i wrażliwej.

OLEJ Z ORZESZKÓW MAKADAMII

Jasnożółty olej otrzymywany z tłoczenia orzechów makadamii (Macadamia integrifolia). Pochodzi z Australii i Nowej Zelandii i jest olejem nieschnącym. Zawiera kwas olejowy(57%), 25% kwasu palmitynowy(25%), nasycone kwasy tłuszczowe(15%), bogaty w witaminy: A, B, E oraz składniki mineralne. Przechowuje się 6-8 miesięcy. Odporny na wysokie temperatury. Stosowany w przemyśle kosmetycznym jako czysty olejek do ciała lub do masażu, polecany przy suchej, łuszczącej się, wrażliwej skórze, stosowany przy łamliwych, kruchych włosach. Olej dobrze się wmasowuje, szybko wchłania, działa regenerująco, odżywczo, wygładzająco, poprawia wygląd skóry. Należy do drogich olejów, może być mieszany z innymi olejami roślinnymi.

OLEJ Z ORZECHÓW BRAZYLIJSKICH

Orzechy brazylijskie są nasionami orzesznicy wyniosłej (bertolecji), drzewa rosnącego dziko w tropikalnych lasach dorzecza Amazonki. Jadalne, słodkie, białe jądro orzechów jest źródłem doskonałego oleju roślinnego, tłoczonego na zimno. Orzechowy smak, który nie tłumi innych składników potraw, dodaje daniom szlachetnego smaku. Olej wytłaczany z orzechów orzesznicy wyniosłej (bartholletia excelsa). Zawiera kwas oleinowy(51%). Działa ochronnie na skórę suchą i zapobiega utracie wilgoci ze skóry. Idealnie nadaje się do przygotowania sosów sałatkowych, majonezów i dipów.

OLEJ Z ORZECHÓW LASKOWYCH

Leszczyna występuje w całej Europie i Azji Mniejszej. Jej "nasiona" - orzechy mają gładką, brązową łupinkę oraz wyraźny lekko cierpki smak. Należą do jednych z najbardziej cennych na świecie. Olej z orzechów laskowych powstaje metodą tłoczenia na zimno z najwyższej jakości dojrzałych orzechów (Corylus avellana). Jest o przejrzystej konsystencji o zabarwieniu złoto-żółtym i orzechowym zapachu. Charakteryzuje się wyjątkowym, delikatnym smakiem i subtelnym aromatem. W niskich temperaturach ścina się/mętnieje. Olej nieschnący pochodzący z Europy, zawiera kwas olejowy(78%), kwas linolowy(14%), kwas palmitynowy, bogaty w witaminy, składniki minerane i białko. Po otworzeniu przechowywać 6-8 miesięcy. Odporny na ciepło.

  • Stosowany w przemyśle kosmetycznym jako czysty olejek do ciała lub do masażu (szczególnie do aromatycznych masaży), polecany dla skóry suchej, dojrzałej, bladej, ziemistej, zmęczonej i wrażliwej.
  • Olej wykazuje działanie ochronne, pielęgnujące, odżywcze i lekko tonizujące. Posiada naturalny faktor ochronny 3-4.
  • Dobrze i głęboko wnika w skórę, wzmacniając ściany naczyń krwionośnych oraz przyspiesza regenerację komórek naskórka. Wykorzystywany do produkcji kremów pod oczy i na szyję. Przeznaczony dla skóry łojotokowej i z popękanymi naczynkami krwionośnymi, bladej, ziemistej, zmęczonej i wrażliwej.
  • Może być używany nawet jako dodatek do ciast. To jeden z najcenniejszych i najbardziej poszukiwanych przez szefów kuchni olejów. 
  • Poza walorami smakowymi wływa pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy i obniża poziom złego cholesterolu oraz ciśnienie krwi.
Ze względu na subtelny aromat jest doskonałym dodatkiem do surówek, sałatek, deserów, lodów, ryżu i deserów owocowych.

OLEJ Z ORZESZKÓW PINII

Ma smak subtelny i nieco słodkawy. Doskonale komponuje się z awokado w połączeniu z sokiem z cytryny, lub z grillowanymi filetami z ryby. Jest również znakomitym dodatkiem do sosów, w szczególności przyrządzanych na bazie wina, zup (np. minestrone) i przede wszystkim do przygotowywania domowej roboty pesto.Skropiony nim kozi ser zyska niepowtarzalne nuty przypieczonego chleba.

OLEJ Z ORZECHÓW WŁOSKICH 

Orzech włoski występuje na Bałkanach, w Europie, Azji, Chinach, a nawet w Himalajach. Ma kuliste owoce, których miękka, jadalna część otoczona jest skorupką o porowatej strukturze przypominającej zwoje ludzkiego mózgu. Olej orzechowy – olej roślinny pozyskiwany zazwyczaj w wyniku tłoczenia na zimno miąższu owoców orzechów, przede wszystkim z gatunku orzechów włoskich (Juglans regia). Jasnożółty, czasem zielonkawy, o charakterystycznym orzechowym zapachu i gęstości 0,926 – 0,927 g/cm³, temperaturach: wrzenia +386 °C i krzepnięcia –27 °C. Zawiera kwas linolenowy (5-15%), kwas linolowy (51-58%), kwas oleinowy (14-28%), nasyconych kwasow tłuszczowych (8-16%), bogaty w witaminy: A, B i E. W Polsce rzadko spotykany i w związku z tym stosunkowo drogi (ponad 100 zł/litr), łatwiej dostępny i kilkakrotnie tańszy (można go kupić za mniej niż 6 euro za litr) w krajach śródziemnomorskich, szczególnie we Francji, ale także w Australii i Nowej Zelandii. Z drugiej strony, nawet we Francji, w tłoczniach szczycących się produkcją tradycyjną i ekologiczną można napotkać ceny rzędu stu dolarów za litr. Olej schnąy, bogaty w witaminy: A, B i E. Po otwarciu przechowywać 3 miesiące. Pochodzi z Europy, Ameryki, Australii. UNIKAĆ OGRZEWANIA.

  • Działa przeciwzapalnie, normalizująco, kojąco, przeciwstarzeniowo. Przeznaczony do skóry dojrzałej i wrażliwej.
  • Olej spożywczy - stosowany też przez artystów malarzy, w przemyśle i rękodziele drzewnym i przemyśle kosmetycznym
  • Uwaga - Dla stabilności olej z orzecha włoskiego zaleca się mieszać z innym olejem roślinnym (w proporcjach 1:1)
  • Smak orzechów włoskich dopełniają słodkawe nuty karmelu.
  • Olej ten powinien być używany na surowo, gdyż w wysokiej temperaturze traci swoje właściwości i gorzknieje.
  • Oprócz zastosowań spożywczych, kiedyś używany był przez malarzy do rozcieńczania farb - jedna z pierwszych receptur jego wytwarzania pochodzi od Leonarda da Vinci. I
  • Intensywny aromat i wysoka jakość firmy Guenard powodują, że wystarczy dodać go mniej niż zwykłego oleju, żeby osiągnąć ten sam, znakomity efekt.
  • Doskonały dodatek do naleśników, racuchów, ciast drożdżowych i keksów.

OLEJ PALMOWY

Wyłaczany z owocni palmy olejowej (elaeis guineensis), barwy pomarańczowej o fiołkowym zapachu. Zawiera kwas palmitynowy(44%), kwas oleinowy(39%), karotenoidy i witaminę E i A. Działa stymulująco, normalizująco, kojąco, przeciwzapalnie i ochronnie. Stosowany do produkcji kremów odżywczych, kosmetyków ochronnych, luksusowych mydeł.

OLEJ PALMOWY Z NASION

Wytłaczany z nasion palmy olejowej (elaeis guineensis). Podobnie jak olej kokosowy zawiera znaczne ilości kwasu laurynowego i mirystynowego. Stosowany do produkcji mydeł oraz innych SPC(środki powierzchniowo czynne).

OLEJ Z PESTEK DYNI

Dynia to nie tylko symbol Nocnych Czarów, ale przede wszystkim smaczny i odżywczy owoc. Jej historia sięga czasów starożytnych - podawano ją smażoną na miodzie lub świeżo utartą, zalaną winem. Tłoczone na zimno nieprażone pestki dyni (Cucurbita Pepo) dają ciemnozielono-brązowy olej roślinny o orzechowym zapachu i smaku. Olej z pestek dyni jest lekkostrawny ze względu na korzystną kombinację kwasów tłuszczowych nienasyconych. Tłuszcze zawarte w pestkach dyni zaliczają się do pełnowartościowych tłuszczów roślinnych. Około 80% kwasów tłuszczowych to kwasy nienasycone, z czego 50-60% to wielokrotnie nienasycone. Kwasy nienasycone są niezbędne dla organizmu, są niezbędnym elementem do budowy witaminy D, hormonów, a także ścianek komórkowych; spełniają funkcję transportową enzymatycznych reakcji. witaminy: E, B1, B2, B6, dużą ilość witaminy A, C i D, bogaty w beta-karoten, potas, selen i cynk. Olej zawiera również takie substancje odżywcze jak: fitosterole, skwalen, fitosteryny, citrulin, cucurbitin. Jest olejem nieschnącym i pochodzi z Styria , Ameryki Południowej i Północnej. Przechowywać w lodówce, przez co utrzymuje swój aromat i witaminy nawet do około 9 miesięcy; jeśli nie jest przechowywany w chłodnym, ciemnym miejscu ma ważność tylko 3 miesiące. NIE OGRZEWAĆ

  • W przemyśle kosmetycznym stosuje przy każdym typie skóry, ale szczególnie polecany dla skóry suchej, łuszczącej się, pękającej, dojrzałej (wygładza zmarszczki).
  • Używany przeciw rozstępom, jako dodatek w olejkach do masażu, kremów i peelingów.
  • Wykazuje właściwości nawilżające, natłuszczające i wygładzające, dzięki dużej zawartości potasu działa oczyszczająco i rozjaśniająco. Jeśli używany jest jako olej do masażu należy zmieszać go z innym olejem roślinnym (np. słonecznikowym lub oliwą) w proporcjach 1:2.
  • W medycynie naturalnej stosuje się do leczenia objawów wczesnego stadium przerostu gruczołu krokowego, miażdżycy, schorzenia pęcherza i dróg moczowych, regulacji przemian hormonalnych i metabolicznych w organizmie.
  • Stosowany również w przemyśle spożywczym. Idealny do spożycia na surowo i do sałatek, jako dodatek do zup, gotowanych warzyw i innych potraw przygotowywanych na zimno.
  • Tłoczone na zimno, nieprażone pestki dyni dają olej o orzechowym smaku i zapachu. Ze względu na korzystną kombinację nienasyconych kwasów tłuszczowych jest on lekkostrawny. Szczególnie polecany dla panów po pięćdziesiątce ;-)

OLEJ PISTACJOWY

Posiada dość intensywny i charakterystyczny smak. Ma wiele zastosowań – można go używać zarówno do dań słonych jak i słodkich (np. ciasta owocowe). Świetnie smakuje we wszystkich zielonych sałatkach z dodatkiem octu balsamicznego. Ciekawe jest zestawienie go z awokado lub czerwonymi burakami. Nie należy bać się nietypowych połączeń, na przykład z surowym jabłkiem lub gruszką. Bardzo udaną kombinacją stanowi z wędzonymi lub grilowanymi rybami.

OLEJEK PICHTOWY

Jest niezawodnym sprzymierzeńcem w walce z przeziębieniem. Stosowany wewnętrznie korzystnie wpływa na układ odpornościowy.
inhalacje - udrażnia drogi oddechowe
wcierany w bolące miejsca przynosi ulgę mięśniom i stawom.

OLEJ Z PSZENICY

Otrzymywany z kiełków pszenicy zwyczajnej (triticum vulgare). Jest koloru miodowego; Zawiera kwas oleinowy(28%), linolowy(44%), karoteny, witaminy A, D, B, C, składniki mineralne, błonnik, enzymy, fosfolipidy(lecytyna), fitoestrogeny. Działa przeciwstarzeniowo, przeciwzapalnie, nawilża, uelastycznia skórę, łagodzi podrażnienia. Łatwo wnika w skórę, regeneruje ją i odżywia. Poleany do wszystkich typów skóry szczególnie do suchej i dojrzałej. Polecany przy łuszczycy, egzemie, spłyca rozstępy i blizny. Zawiera antyoksydanty czyli chroni skórę przed przedwczesnym starzeniem się.

OLEJ ROKITNIKOWY

Pozyskiwany z nasion rokitnika zwyczajnego(hippohoe rhamnoides) gęsta, czerwono pomarańczowa ciecz o charakterystycznym smaku i zapachu, o właściwościach witaminy F, gdyż zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, minerały i jest zbliżony do oleju słonecznikowego i lnianego. Ma właściwości promieniochronne, antyoksydacyjne, kojące, przeciwzapalne. 

  • Polecany przy odmrożeniach, ranach, oparzeniach, odleżynach, egzemach i toczniu skóry.
  • Aktywizuje organizm do szybszego gojenia się ran.
  • Zapobiega degeneracji komórek, łagodzi objawy infekcji błon śluzowych.
  • Pomaga osłabić wpływ promieniowania rentgenowskiego na organizm.
  • Stosowany w kosmetykach regenerujących naskórek, przeciwstarzeniowych, przeciwsłonecznych i posłonecznych.

OLEJ Z RÓŻY MUSZKATUŁOWEJ - patrz: OLEJ Z DZIKIEJ RÓŻY

OLEJ RYCYNOWY - OLEJ RĄCZNIKOWY

(łac. Oleum Ricini, Oleum Palmae Christi) - gęsta ciecz, bezbarwna lub jasnożółta z podobieństwem do keratyny. Na powietrzu gęstnieje, ale nie twardnieje. Otrzymywany z nasion byliny (w Polsce roślina roczna) - rącznika pospolitego przez wyciskanie oleju na zimno i wygotowywanie z wodą. Takie postępowanie pozwala na rozkład toksycznej toksoalbuminy - rycyny, której obecność w nasionach sprawia, że ich zażycie może wywołać śmiertelne zatrucie.

  • Jest stosowany do produkcji oleju tureckiego, kwasu sebacynowego, jako dodatek do paliw, smarów, farb, lakierów itp. Jego roczna produkcja na świecie wynosi ok 1 mln ton, głównie z plantacji w Egipcie i Indiach.
  • Stosuje się go też w lecznictwie jako środek przeczyszczający. Za takie jego działanie odpowiedzialny jest zawarty w nim kwas rycynolowy, który po uwolnieniu (pod wpływem enzymów trawiennych) z glicerydów wchodzi w reakcję z zawartymi w treści jelitowej jonami sodu (Na+). Tworzy się w ten sposób mydło sodowe kwasu rycynolowego, które drażni błonę śluzową jelita cienkiego, co pobudza jego perystaltykę. Olej rycynowy stosuje się w dawce 1 ÷ 2 łyżek stołowych.
  • Stosowany jest ponadto w kosmetyce, jako odżywka do natłuszczania włosów suchych. Pomaga w odbudowie łamliwych i wypadających brwi i rzęs oraz paznokci i naskórka wokół nich. Jest częstym składnikiem tzw. domowych odżywek. Stosowany do produkcji przejrzystych mydeł glicerynowych oraz jako środek konsystencjotwórzy w kosmetykach kolorowych.
  • Olej z rącznika znany był i stosowany w Indiach i Egipcie już przed 4 tysiącami lat. Stosowany był wówczas prawdopodobnie m.in. podczas budowy piramid do smarowania kamiennych bloków w celu zapewnienia lepszego poślizgu przy ich przesuwaniu.
  • Olej rycynowy stosowany jest również w silnikach spalinowych, jako dodatek uszlachetniający pracę silnika - zapewnia lepsze smarowanie.
Uwaga: Oleju rycynowego nie wolno używać w czasie ciąży, gdyż może powodować powikłania w przebiegu ciąży i poronienia!

OLEJ RYŻOWY

Wytłaczany lub ekstrahowany z pękniętych łusek ryżu(oryza sativa). Zawiera kwas oleinowy(38%), linolowy(40%), estry kwasu erukowego, gamma-oryzanol, skwalen, kwas fosforowy, estry wyższych alkoholi i kwasów tłuszczowych, bardzo duże ilości witaminy E i tokotrienoli. Duże stężenie witaminy E zapewnia ochronę lipidom naskórka. Oryzanol chroni równowagę skóry, przyspiesza podziały komórkowe, powstrzymuje procesy starzenia i łagodzi objawy klimakterium(działa jak hormon wytwarzany przez jajniki). Jest silnym antyoksydantem i filtrem UV.

OLEJ RZEPAKOWY - OLEJ CANOLA

Rzepak jest często nazywany "oliwą północy". Jako roślina uprawna pojawił się w Europie Środkowej i w Polsce około XVIw. ze skrzyżowania kapusty z rzepikiem. Nasiona rzepaku są doskonałym surowcem do produkcji oleju spożywczego. W Polsce a także w większości krajów Europy olej rzepakowy jest podstawowym olejem roślinnym, co wynika z większej produkcji oleju w przeliczeniu na ha powierzchni rolnej niż w przypadku pozostałych roślin oleistych. Wytłaczany z rzepy olejnej brassica rappa. Zawiera 77% procent kwasu oleinowego. Posiada właściwości przeciwzapalne, chroni skórę przed stresem środowiskowym i oksydacyjnym. Stosowany w kosmetykach dla cer wrażliwych, w kosmetykach dla dzieci, w kosmtykach przeciwsłonecznych.

  • Olej rzepakowy stosowany jest także jako domieszka do oleju napędowego albo jako samodzielne paliwo, w postaci nieprzerobionej (instalacje do zasilania silników olejem rzepakowym podgrzewają go dla ułatwienia jego przepływu i cyrkulacji w układzie wtryskowym i paliwowym).
  • Służy też jako surowiec do produkcji biodiesla - biopaliwa będącego zazwyczaj olejem napędowym do silników Diesla. Paliwo to nie jest czystym olejem rzepakowym, lecz jest przetworzone chemicznie (do postaci estrów kwasów tłuszczowych). Biodiesel może być stosowany samodzielnie lub jako domieszka do zwykłych olejów napędowych, najczęściej w ilości kilku (3-5) procent.
  • Paliwo na bazie oleju rzepakowego jest droższe w produkcji od paliw ropopochodnych. Mimo to jego cena może być niższa, gdyż w wielu krajach promuje się to paliwo za pomocą ulg podatkowych, zwykle w postaci obniżenia akcyzy. Aktualna stawka podatku akcyzowego na olej rzepakowy wynosi ok. 1,9 zł/litr.
Delikatny aromat i jasnozłoty kolor oraz wyrazisty lekko ziołowy smak sprawiają, że jest wartościowym dodatkiem do surówek z kiszonej kapusty, sałatek greckich, dipów, sosów i past.

OLEJ SASANKOWY

Pozyskiwany z nasion kamelii małej(camelia sasanqua). Olej jasnożółty. Zawiera kwas oleinowy(88,5%), który jest ważnym antyoksydantem. Olej tworzy na skórze delikatną powłoczkę, chroniącą przed wysuszeniem naskórka i skóry właściwej. Ze względu na to, że nie pozostawia uczucia tłustości na skórze stosowany jest w kosmetykch do pielęgnacji twarzy.

OLEJ SEZAMOWY

Sezam jest egzotyczną i dobroczynną rośliną, będącą składnikiem wielu smakołyków. Do Polski przywędrował z Arabii, gdzie uzyskane z niego ziarno cieszyło się mainem "przyprawy bogów". Jest dziś znany na całym świecie jako surowiec do wytwarzania oleju o bardzo ciekawych walorach smakowych. Olej otrzymywany jest poprzez tłoczenie na zimno nasion sezamowych (Sesamum Indicum). Ma jasno - po ciemnożółty do brązowego kolor i lekko orzechowy, łagodny zapach i smak. Odmiana stosowana w przemyśle spożywczym ma ciemno brązowy kolor i mocny aromat. Pochodzi z Chin, Indii, Egiptu, Środkowej Afryki, Południowo-Wschodnia Azja. Zawiera 14% nasycone kwasy tłuszczowe (14%), kwas olejowy (41-43%), 41-43% kwas linolowy (41-43%), kwas palmitynowy (9-10%), kwas stearynowy (5-6%), kwas linolenowy (0,5%). Jest olejem półschnącym, po otworzeniu przechowuje się około 6 miesięcy. NIE OGRZEWAĆ powyżej 70°C.

  • Szeroko stosowany w przemyśle spożywczym, popularny element kuchni azjatyckiej (np. kuchnia chińska). Używany głównie do gotowania i sałatek, sosów, dipów oraz deserów. Nie nadaje się do smażenia.
  • Zastosowany w kuchni olej sezamowy pozwala obniżyć ciśnienie tętnicze krwi i zmniejszyć stosowaną w tym celu dawkę leków.
  • Ma również korzystny wpływ w nadciśnieniu leczonym lekami moczopędnymi oraz beta-blokerami. Obniżenie ciśnienia jest prawdopodobnie efektem działanie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz sezaminy - związku z grupy lignanów. Lignany nie tylko obniżają ciśnienie, ale, jak wykazały badania na szczurach, również hamują syntezę i wchłanianie cholesterolu.
  • Jego charakterystyczny orzechowy smak i aromat powoduje, że jest idealnym dodatkiem do sałatek, dań wegetariańskich, potrawek, dań mięsnych, farszów, serów oraz słodyczy.
  • W przemyśle kosmetycznym używany jest jako olejek do ciała, do masażu i do kąpieli. Stosowany w kremach i mleczkach przeznaczonych dla skóry suchej, mieszanej, dojrzałej, źle ukrwionej i wrażliwej.
  • Używany także w kosmetykach przeciwsłonecznych (posiada naturalny współczynnik ochronny przed słońcem ok. 3-4), w preparatach do pielęgnacji suchych włosów i suchej skóry głowy.
  • Nie powinien być stosowany przy neurodermitis lub zapaleniach skórnych.
  • Olej sezamowy ma właściwości rozgrzewające, oczyszczające (odtrutkowe), reguluje pracę gruczołów łojowych.
Według Ajurwedy masaż całego ciała ciepłym olejem sezamowym oczyszcza organizm z toksyn oraz nadaje skórze blask i jedwabistą gładkość.

OLEJ SOJOWY

Powstaje z tłoczenia pokruszonych ziaren soi zwyczajnej (glicine max). Jest żółty, lekki o słabym zapachu. Zawiera kwas linolowy(49%) i witaminę E; zawiera dużą ilość flawonoidów, lecytyny, steroliny. Wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym, kosmetycznym (zawiera spore ilości kwasu linolowego, który przywraca skórze poziom właściwego nawilżenia), chemicznym (do produkcji lakierów i farb) oraz jako biopaliwo.
Stosowany do natłuszczania skóry i włosów. Używany do produkcji kremów, mleczek, olejków, kremów do masażu. Może uczulać.

OLEJ SŁONECZNIKOWY 

Słonecznik swoją nazwę otrzymał dzięki temu, że w ciągu dnia "podąża za Słońcem" i zwrócony jest zawsze w jego stronę. Roślina ta pochodzi z najcieplejszej strefy kontynentu amerykańskiego, a jej owoce - drobne pestki - są doskonałym surowcem do produkcji oleju roślinnego. Olej słonecznikowy otrzymywany jest z nasion słonecznika (helianthus annuus) poprzezwytłaczanie na zimno. Zawiera kwas linolowy- Omega-6 (63%), woski, fosfolipidy (lecytyna), karoteny, naturalną witaminę E.

  • Wykorzystywany do gotowania i do sałatek, surówek z kiszonej kapusty, past serowych, dipów i sosów.
  • Z uwagi na dużą zawartość tłuszczy wielonienasyconych, nie należy go podgrzewać powyżej 100 stopni Celsjusza.
  • Wzmacnia bariery naskórkowe, doskonale zmiękcza i wygładza skórę.
  • Ma działanie przeciwrodnikowe, przeciwzapalne i normalizujące.
Jest jednym z niewielu olejów roślinnych, które nie powodują tworzeniu się zaskórników (comedo).

OLEJ ŚLIWKOWY

Śliwa domowa - węgierka (Prunus Domestica) - z której pestek w wyniku w wyniku tłoczenia na zimno otrzymuje się ciemno-żółty olej o charakterystycznym, intensywnym zapachu marcepanowo-migdałowym. Ze względu na wyjątkowy, migdałowy aromat, olej śliwkowy jestdoceniany i popularny w kuchni włoskiej i francuskiej, gdzie wykorzystuje się go jako dodatek do owocowych deserów, sałatek, sosów oraz potraw rybnych. Olej śliwkowy jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 i omega-9, będące naturalnym składnikiem płaszcza lipidowego skóry, zawiera witaminę E, chroniąc skórę przed starzeniem. Objawem niedoboru kwasów tłuszczowych w skórze jest osłabienie bariery ochronnej skóry, spowolniony proces gojenia, suchość naskórka, marszczenie i wiotczenie skóry, dermatozy, łuszczenie, stany zapalne, zwiększona skłonność do zaskórników i wyprysków oraz częste podrażnienie i zaczerwienienie skóry.

W kosmetyce olej śliwkowy ceniony jest zarówno za własności aromatyczne, jak i pielęgnacyjne. Jest to jeden z nielicznych, naturalnych olejów roślinnych o tak intensywnym zapachu migdałowym. Olej śliwkowy ze względu na wysoką zawartość kwasu oleinowego (68%) zaliczany jest do lekkich olejów, które bardzo szybko wchłaniają się w skórę, bez pozostawiania poczucia tłustości i lepkości. Podobnie jak olej jojoba, olej śliwkowy zastosowany jako dodatek w mieszankach olejowych przedłuża trwałość delikatnych, podatnych na psucie olejów, zmniejsza wrażenie tłustości, przyspiesza wchłanianie oraz wzmacnia przenikanie składników aktywnych do głębszych warstw skóry. Dzięki zawartości fitosteroli roślinnych, olej śliwkowy wykazuje również działanie gojące, łagodzące oraz nawilżające. Fitosterole wpływają także na poprawę elastyczności i spójności skóry, wykazując działanie przeciwzmarszczkowe. Olej śliwkowy polecany jest:

  • do pielęgnacji skóry suchej, dojrzałej, zniszczonej,
  • jako olej o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym,
  • jako lekki i szybko wchłaniający się aromatyczny olej bazowy do masażu ciała i twarzy,
  • jako olej regenerujący zniszczoną skórę i paznokcie,
  • jako dodatek zwiększający wchłanianie składników aktywnych,
  • do pielęgnacji suchych, zniszczonych, skłonnych do rozdwajania włosów.

OLEJ TAMANU - OLEJ KAMANI - OLEJ CALOPHYLLUM

Otrzymywany poprzez tłoczenie z owoców drzewa zwanego gumiak (Calophyllum inophyllum), aromatyczny, tłusty olej o bardzo intensywnym zapachu i brązowo-zielonym zabarwieniu. Pochodzi z Indii oraz z regionu Pacyfiku. Jest olejem półschnącym i po otworzeniu zachowuje świeżość przez 4-6 miesięcy. Zawiera kwas olejowy (49%), kwas linolowy (21,3%), kwas palmitynowy (14,7%), kwas stearynowy (12%). NIE OGRZEWAĆ W WYSOKICH TEMPERATURACH. olejKamani - pozyskiwany z wysuszonych nasion owoców drzewa ati (calophyllum inophyllum taitense). Zawiera kwas olejowy (ok. 49%), linolowy (ok. 21%), palmitynowy (ok. 14%), stearynowy (ok. 12-13%), linolenowy (ok. 0,28%). Olej Kamani wywiera działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwreumatyczne, pobudzające regenerację tkanek.

  • Olej Kamani ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwreumatyczne, pobudzające regenerację tkanek. 
  • Dawniej był stosowany domięśniowo przy nerwobólach w przebiegu trądu oraz bólach reumatycznych. 
  • Stosuje się głównie w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym.
  • Używany jako dodatek do olejków leczniczych i maści przy ropiejącej lub zainfekowanej (np. trądzik), zanieczyszczonej skórze.
  • Wspomaga proces gojenia, podwyższa odporność.
  • Przynosi ulgę skórze głowy i łagodzi podrażnienia.
  • Zalecany do leczenia chorób włosów i skóry owłosionej (łupież, łuszczyca, zapalenie mieszków włosowych, łysienie).
  • Dobrze przylega do skóry, pełni funkcje ochronne przeciw promieniowaniu UV, działa bakteriobójczo, zapobiega transepidermalnej ucieczce wody z naskórka i skóry właściwej. 

OLEJ WINOGRONOWY

Owoce winorośli otaczano kultem od najdawniejszych lat. Bez nich nie byłoby wina, koniaku, rodzynek, wielu znakomitych dań i deserów. Wytłaczany jest z pestek owoców winorośli właściwej (vitis vinifera) o złocistożółtym zabarwieniu. Jest jednym z najbogatszych źródeł kwasu linolowego (70%), mirystynowy, linolenowy, arachidonowy, behanowy, pyknogenol (w niewielkich ilościach). Nie jest tłoczony na zimno i można go używać do smażenia, pieczenia i gotowania. Pozwala zachować naturalny smak smażonych na nim potraw.

  • Bardzo dobrze się wchłania, nawilża i łagodzi podrażnienia.
  • Działa przecirodnikowo, wzmacnia barierę ochronną skóry, zapobiega transepidermalnej ucieczce wody z naskórka i skóry właściwej.
  • Dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych wykazuje bardzo korzystne właściwości. Obniżanie poziomu LDL i uzupełnianie zapasów HDL oraz ochrona przed chorobami serca to nie jedyne pozytywne działania tego naturalnego leku.
  • Olej z pestek winogron jest także (a może nawet przede wszystkim) niezwykle bogatym źródłem witaminy E. Ten składnik kremów odmładzających, czy popularnych kapsułek witaminowych, reklamowanych jako warunek utrzymania młodości i pięknego wyglądu skóry, jest jednym z najsilniejszych antyutleniaczy.
  • Używany do sałatek, sosów, a także do smażenia i duszenia.

OLEJ Z ŻURAWINY BŁOTNEJ

Olej z żurawiny (oxycoccus palustris) - wytwarzany z nasion tej rośliny, bogaty w tokotrienole o udowodnionych silnych właściwościach antyoksydacyjnych i promieniochronnych. Stosowany w kosmetykach przeciwstarzeniowych, nawilżających, chroniących przed zanieczyszczeniem środowiska. Olej z pestek żurawiny zawiera bardzo duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega 3 i Omega 6, kwas linolenowy, kwas palmitylooleinowy, prowitaminy, witaminy z grupy E.

OLEJ Z ŻURAWINY WIELKOOWOCOWEJ

Nierafinowany olej żurawinowy uzyskiwany w wyniku tłoczenia na zimno nasion żurawiny wielkoowocowej (łac. "Vaccinium macrocarpon"). Olej żurawinowy tak jak olej z nasion czarnej maliny, olej z nasion czerwonej maliny, olej borówkowy, olej truskawkowy i olej jeżynowy zawierają wiele cennych składników odżywczych w postaci antyoksydantów i esencjonalnych, głównie wielonienasyconych, kwasów tłuszczowych. Dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów oleje te należą do bardzo stabilnych, czyli odpornych na jełczenie (szczególnie olej żurawinowy i oleje malinowe) oraz są bardzo cenione w kosmetyce zapobiegając starzeniu się skóry. Olej żurawinowy zawiera ok. 65% niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), a szczególnie należące do esencjonalnych kwasów tłuszczowych (EFA) kwas linolowy (35%) i alfa-linolenowy (30%), oraz witaminę E (w bardzo dużej ilości) w postaci tokoferoli i tokotrienoli, fitosterole (głównie beta-sitosterol), fosfolipidy i minerały, kwasy omega-3 i omega-6. Dzięki bogatej zawartości takich minerałów jak wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, cynk, miedz, mangan i selen, wykazuje wzmacniające i odżywcze działanie na skórę głowy i włosy. Chroni ponadto włosy przed działaniem promieni UV oraz zanieczyszczeniami środowiska. Zastosowany odżywkach sprawia, że włosy stają się bardziej błyszczące i łatwiejsze w czesaniu. Wykazuje wybitne działanie odżywcze, immunostymulujace, przeciwalergiczne, regeneracyjne i przeciwstarzeniowe, wpływa korzystnie na strukturę i wygląd skóry, która staje się bardziej elastyczna i uzyskuje ładniejszy koloryt, a wszelkiego typu podrażnienia i chorobowe stany zapalne (łuszczyca, AZS, egzema) ulegają złagodzeniu. Jest także doskonałym emolientem przeznaczonym do pielęgnacji włosów i skóry głowy.


OLEJE - STAŁE TŁUSZCZE ROŚLINNE



MASŁO KAKAOWE


(syn. tłuszcz kakaowy, olej kakaowy, łac. Oleum Cacao, Oleum Theobromatis, Butyrum Cacao) – jadalny, stały tłuszcz roślinny otrzymywany z nasion dojrzałych owoców kakaowca właściwego Theobroma cacao L., stanowi około 50% suchej masy nasion.

Owoce kakaowca po około 5-miesięcznym okresie dojrzewania są ścinane i w celu uzyskania masła kakaowego oczyszczone ziarna poddaje się kolejno procesom fermentacji, suszenia, prażenia, mielenia na miazgę kakaową, a następnie tłoczenia. Pozostałość tzw. kuch kakaowy wykorzystywany jest do produkcji kakao.

  • Pokruszone masło kakaowe używane jest w recepturze aptecznej. W przemyśle farmaceutycznym masło kakaowe jest stosowane jako surowiec farmaceutyczny, głównie przy wytwarzaniu stałych (czopki doodbytnicze, globulki dopochwowe, pręciki dopochwowe oraz docewkowe), a także półstałych postaci leku (maści, kremy, mleczka i in.). Po raz pierwszy zostało w ten sposób zastosowane przez francuskiego aptekarza Antoine Baumé w 1750 roku.
  • W przemyśle spożywczym masło kakaowe wykorzystywane jest przy produkcji słodyczy, a przede wszystkim jest jednym z podstawowych składników czekolady, przy czym samo masło kakaowe ma jedynie delikatny czekoladowy smak i zapach.
  • Stanowi jedyny, pochodzący od kakaowca składnik czekolad białych, które w ogóle nie zawierają kakao. Dzięki temperaturze topnienia masła kakaowego, która jest tylko nieznacznie niższa od temperatury ciała – czekolada może rozpływać się w ustach.
  • Ze względu na stosunkowo wysoką cenę w nieszlachetnych czekoladach masło kakaowe zastępowane jest częściowo emulgatorami, np. lecytyną (E322). Od 2000 roku Unia Europejska zezwala na użycie do produkcji innych niż kakaowy tłuszczów roślinnych, np. tłuszczu z palmy oleistej, przy czym ich maksymalny udział nie może przekraczać 5% masy czekolady.
  • W przemyśle kosmetycznym masło kakaowe wchodzi w skład różnego rodzaju kosmetyków (kremy, mydła) dzięki bardzo dobrym właściwościom nawilżającym i natłuszczającym.
  • Masło kakaowe wchodziło w skład (nieskutecznego) środka antykoncepcyjnego umieszczanego w macicy, który zawierał także kwas borowy i kwas taninowy.

OLEJ DRZEWNY

zwany też OLEJEM CHIŃSKIM - olej otrzymywany przez wytłoczenie z ziaren pewnego gatunku drzewa orzechowego rosnącego w Chinach. Olej drzewny służy między innymi do utwardzania (zagęszczania) innych olejów np. oleju lnianego. Mieszanina w odpowiedniej proporcji oleju lnianego i drzewnego, powoduje szybkie schnięcie, tworząc twardą powłokę.

OLEJ JOJOBA

(wym. żożoba albo chochoba) - ciekły wosk o złoto-żółtym zabarwieniu, otrzymywany z wycisku nasion krzewu jojoba (Simmondsia chinensis, Buxus chinensis). W niskich temperaturach (poniżej 7°C) może zastygać. Jest bardzo odporny na utlenianie i na ciepło (do 300°C). Pochodzi z Meksyku, zawiera głównie palmitynian cetylu (o bardzo cennych własnościach natłuszczających i odżywczych, zbliżonych do oleju wielorybiego), skwalen (który występuje w naturalnym płaszczu tłuszczowym skóry, chroniący przed utratą wody), alkohole alifatyczne, fitosterole, bogaty w witaminę F. Jest woskowaty i bardzo trwały. Odporny na wysokie temperatury nawet do 300°C. Stosuje się głównie w przemyśle kosmetycznym.

  • Doskonale wchłaniany przez skórę, wzmacnia warstwę cementu międzykomórkowego, co w efekcie zapobiega wysuszaniu skóry.
  • Stosowany przy każdym typie skóry, a szczególnie polecany przy zapaleniach, łupieżu, poparzeniu słonecznym i trądziku. Zapobiega powstawaniu rozstępów (pojawiających się np. w czasie ciąży).
Olej jojoba daje emulsji gęstszą konsystencję. Wmieszany do innych olejów roślinnych automatycznie przedłuża ich ważność, co poleca się czynić przy mało stabilnych olejach.

OLEJ Z OWOCÓW KAMANI

Olej tamanu (olej Kamani) - pozyskiwany z wysuszonych nasion owoców drzewa ati (calophyllum inophyllum taitense). Zawiera kwas olejowy (ok. 49%), linolowy (ok. 21%), palmitynowy (ok. 14%), stearynowy (ok. 12-13%), linolenowy(ok. 0,28%).

  • Olej Kamani wywiera działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwreumatyczne, pobudzające regenerację tkanek.
  • Zalecany do leczenia chorób włosów i skóry owłosionej (łupież, łuszczyca, zapalenie mieszków włosowych, łysienie).

OLEJ KOKOSOWY

(masło kokosowe, tłuszcz kokosowy) - olej otrzymywany poprzez tłoczenie i rozgrzanie kopry - twardego miąższu orzechów palmy kokosowej (Cocos Nucifera). Spotykany najczęściej jako rafinowany, odkwaszany i wybielany. W postaci płynnej jest lekko żółty. W temperaturze poniżej 25°C przybiera wygląd przypominający ścięty, biały tłuszcz (stąd nazwany także masłem kokosowym). Bardzo rzadko występuje w sprzedaży jako olej tłoczony na zimno, który pozostawiony jest jako naturalny, z typowym, kokosowym zapachem. Rafinowana wersja jest prawie bezzapachowa. Jest olejem nieschnącym i odpornym na ciepło. Po otworzeniu można przetrzymywać nawet do roku; pochodzi z Filipin, Indonezji i Indii.

  • w przemyśle spożywczym: do smażenia, wyrobu ciast, produkcji czekolady i margaryny;
  • w przemyśle chemicznym: m.in. do wyrobu świec, apretury włókienniczej, otrzymywania alkoholi i kwasów tłuszczowych;
  • w przemyśle kosmetycznym: jako czysty olej do ciała lub do masażu, jako dodatek do kosmetyków przy bardzo suchej i pękającej skórze, przeznaczony również dla dojrzałej, uszkodzonej przez słońce skóry, przy neurodermitis.
  • Stosowany w preparatach do pielęgnacji suchych i zniszczonych włosów. Olej kokosowy ma działanie "chłodzące" i uspokajające.

OLEJ PALMOWY

- jest to olej otrzymywany z nasion olejowca gwinejskiego. W temperaturze pokojowej przypomina zółto-brązowy tłuszcz.

TOKOFEROL

- Witamina E (ATC: A 11 HA 03, ) – grupa organicznych związków chemicznych, w skład której wchodzą tokoferole i tokotrienole. Ich wspólną cechą jest dwupierścieniowy szkielet 6-chromanolu oraz łańcuch boczny zbudowany z 3 jednostek izoprenowych. Stosowana jako dodatek do żywności o numerze E306 (ponadto syntetyczne tokoferole noszą numery E307-309).
Zaliczana jest do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jest głównym przeciwutleniaczem występującym w komórkach. Dla człowieka najistotniejszą rolę pełni α-tokoferol.

WYKORZYSTANIE OLEJÓW ROŚLINNYCH


Olej roślinny może być wykorzystany jako paliwo zastępcze do silników Diesla, zamiast oleju napędowego. Jego popularność w tym zastosowaniu rośnie z powodu rosnącej ceny ropy naftowej i paliw ropopochodnych, najtańszy olej roślinny jest bowiem tańszy od oleju napędowego. Różnica w cenie wynika z nieobciążania oleju roślinnego sprzedawanego w sklepach do celów spożywczych podatkiem akcyzowym, którego stawka dla tego paliwa wynosi w tej chwili w Polsce około 1,9 PLN / litr. Doliczenie stawki podatku akcyzowego niweluje różnicę w cenie oleju roślinnego.

Olej roślinny może być wykorzystywany jako samodzielne paliwo silnikowe, jako domieszka do paliwa lub jako surowiec do produkcji biodiesla. Ponieważ ma on znacznie wyższą lepkość niż olej napędowy czy opałowy, konieczne jest jego podgrzanie przed wtryśnięciem do komory spalania dla zmniejszenia lepkości i zapewnienia odpowiedniego rozpylenia paliwa przez wtryskiwacz. Ciepło do podgrzania oleju pochodzi najczęściej z obiegu chłodzenia silnika lub produkowane jest za pomocą elektrycznej grzałki. Problem wyższej lepkości oleju roślinnego można także rozwiązać dodając 5% benzyny w lecie i 10-15% benzyny w okresie zimowym. Tak zasilany silnik nie wymaga stosowania podgrzewaczy paliwa lub instalacji dwuzbiornikowej.

BIODIESEL


Biodiesel to przetworzony chemicznie na drodze transesteryfikacji olej roślinny. Paliwo to nadaje się do stosowania w silnikach Diesla, bez przeróbek wymaganych do zastosowania surowego oleju roślinnego. Wynika to ze zbliżonej lepkości biodiesla i oleju napędowego oraz krzepnięcia w niższej temperaturze niż olej roślinny.

DIETA WYSOKOTŁUSZCZOWA


Rozwojowi raka piersi po menopauzie sprzyja duże spożycie tłuszczów wielonienasyconych omega 6 (obecnych zwłaszcza w oleju roślinnym z soi, kukurydzy, słonecznika i innych olejach z nasion, w margarynie), np. kwasu linolowego, przy niedostatku tłuszczów wielonienasyconych omega 3 (w oleju rybnym, ale również w lnianym; olej rzepakowy zawiera prawie tak dużo niepożądanego tłuszczu oleinowego omega 9, jak oliwa z oliwek). W 2001 stwierdzono, że tłuszcze jednonienasycone (omega 9) oraz niektóre wielonienasycone (omega 6) sprzyjają rozwojowi raka piersi po menopauzie, a tłuszcze wielonienasycone omega 3 - przeciwdziałają. Odkryto, ze tłuszcze oleinowy (w oliwie z oliwek, oleju rzepakowym) i inne jednonienasycone (omega 9) sprzyjają rozwojowi raka podobnie, jak również niektóre tłuszcze wielonienasycone omega 6 (np. 20:2 pochodna kwasu linolowego). Tłuszcze nasycone (w maśle, smalcu, śmietanie, wieprzowinie, kiełbasie, drobiu, itp.) nie szkodzą osobom z predyspozycjami rakowymi, a tłuszcze wielonienasycone omega 3 - zdecydowanie pomagają.

Tłuszcze wielonienasycone omega 6 przy niedostatku tłuszczów wielonienasyconych omega 3 stymulują wzrost nowotworów prostaty, przyśpieszają postęp histopatologiczny i zmniejszają przeżywalność pacjentów z rakiem prostaty, podczas gdy tłuszcze wielonienasycone omega 3 maja odwrotne, pozytywne działanie.



Zapraszamy na warsztaty ajurwedy:



© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ajurweda.blogspot.com


4 komentarze:

  1. Ja najbardziej lubię oleje kaszubskie "Oliwia Kaszubska", mają prawdziwie tłoczone na zimno oleje-lniany, rzepakowy

    OdpowiedzUsuń
  2. ciekawy i cenny wpis! Warto używać olejów jadalnych do pielęgnacji. Nie dość, że sporo oszczędzamy to jeszcze mają one wiele funkcji. Ja sama sporo zaoszczędziłam, kiedy zaczęłam używać oleju migdałowego jako oliwki dla dzieci, oleju do masażu dla mnie, płynu do demakijażu i czasem zamiast kremu.

    OdpowiedzUsuń
  3. Obszerny i bardzo ciekawy artykuł. Same ważne informacje. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń