Wątroba - Jak dbać o wątrobę by była zdrowa
Wątroba przekształca składniki pokarmowe w energię. Odpowiada za syntezę białek, reguluje poziom hormonów. Zapewnia nam prawidłowe krzepnięcie krwi i temperaturę ciała. Magazynuje żelazo i substancję energetyczną: glikogen. Dzięki niemu steruje poziomem cukru, ma zdolność neutralizowania i usuwania odpadów, jest niezastąpionym filtrem krwi. Potrafi neutralizować i usuwać toksyny i oczyszcza z nich krew. Wychwytuje z krwi szkodliwe produkty przemiany materii, w tym cholesterol, także leki, trucizny, nadmiar hormonów. Rozpuszcza już zużyte i niepotrzebne czerwone krwinki, a także ich barwnik hemoglobinę przekształca w barwniki żółciowe. Jest filtrem organizmu i nie da się bez niej żyć.
Wątroba składa się z dwóch płatów, przy czym prawy jest większy. Jest miękka i krucha dlatego trzeba uważać, aby nie doszło do poważniejszych urazów i by nie pękła. Choć potrafi się regenerować, to uszkodzenie wątroby jest dokuczliwe i niebezpieczne dla życia dlatego nie wolno go ignorować. Wątroba tak wiele ma do zrobienia w naszym organizmie, że wystarczy kilkunastogodzinna przerwa w jej pracy, by doszło do zatrucia wielonarządowego i śmierci. Nawet mocno osłabiona wątroba wciąż skutecznie neutralizuje zbędne produkty przemiany materii i wszelkie toksyny, często nie dając żadnych sygnałów ostrzegawczych. Właśnie dlatego trzeba o nią dbać, zanim dojdzie do nieszczęścia.
Nie daj się naciągać i nie ufaj reklamom
Na cudowne preparaty reklamowane w mediach nie daj się naciągać. Nie ufaj reklamom tabletek, które mają nam chronić wątrobę lub przyspieszyć trawienie. Nie wystarczy też sama dieta, by zachować wątrobę w zdrowiu, choć nawet zniszczona wątroba potrafi się regenerować, ale do czasu. Nie wolno lekceważyć tego gruczołu, bo od niego zależy nasza kondycja i zdrowie. Bez wątroby nie da się żyć. Badaj wątrobę chodząc do lekarza.
Wrogowie wątroby
Wirusy, wirusy, wirusy. Choroby przenoszone drogą płciową (nie tylko AIDS, ale każda choroba narządów intymnych), wirusowe zapalenie wątroby typu B tzw. żółtaczka - może doprowadzić do marskości lub raka wątroby. Tymi chorobami można się zarazić uprawiając przygodny seks, dlatego też trzeba uważać z kim się idzie do łóżka. Nie każdy o schorzeniach intymnych mówi, bo to temat wstydliwy, dlatego lepiej mieć jednego stałego partnera, któremu ufamy i wiemy że jest zdrowy, niż zarazić się od kogoś, kto trafi się z przypadku i ukrywa swoje dolegliwości.
Należy robić badania profilaktyczne gdy odczuwamy nawet słabe dolegliwości. Metody naturalne chronienia wątroby są dobre gdy wątroba jest zdrowa, ale czy jest zdrowa - musimy sprawdzić idąc na badania. Ponad 80% ludzi zakażonych wirusem HCV - zapalenie wątroby typu C - nie czuje, że jest chorych. Schorzenie staje się przewlekłe i prowadzi powoli do niewydolności wątroby i martwicy, co niestety prowadzi do śmierci. Jedynym ratunkiem w tym przypadku jest przeszczep narządu, ale też nie można liczyć na to, że szybko go dostaniemy.
Wątroba nie lubi pośpiechu
Wątroba nie lubi gdy jemy w pośpiechu, tłusto i nieregularnie, nie lubi używek toteż, gdy bezkarnie jej szkodzimy nadużywając tego, czego nie lubi - to nie poradzi sobie z przetwarzaniem toksyn, gdyż jej zdolności regeneracyjne nie będą w stanie nadążyć za procesami niszczenia. Może dojść do stanu zapalnego i zwłóknienia narządu (marskość wątroby). Proces ten jest nieodwracalny, ale można go spowolnić gdy w końcu zadbamy o wątrobę.
 |
| Wątroba zdrowa i chora wątroba alkoholika |
Wątrobie szkodzą przyjmowane w nadmiarze farmaceutyki "dla zdrowia" kupowane bez recepty, bez zalecenia lekarza, mogą okazać się szkodliwe i z pewnością obciążają wątrobę. Leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, suplementy diety i zioła, w tym łagodne dla układu pokarmowego, zmuszają ten gruczoł do dodatkowej pracy. Niektóre substancje, korzystne bądź obojętne dla zdrowia, wchodząc w interakcje z innymi substancjami, zmieniają oblicze. I tak: łagodna tabletka od bólu głowy, w połączeniu z alkoholem, ziołami na poprawę przemiany i "garścią" leków przepisanych przez lekarza, może zmienić się w zabójcę wątroby.
Chora wątroba, a może to woreczek żółciowy?
Gdy wystąpią poważne problemy z woreczkiem żółciowym (złogi, kamienie, zagęszczona żółć) - może dojść do interwencji chirurga. Warto zatem zadbać, aby i woreczek żółciowy i wątroba były zdrowe i długo nam służyły. A badania wykazują, że na ciężkie schorzenia wątroby chorują kobiety i mężczyźni, osoby starsze i młode, a nawet dzieci. Choroba wątroby nie jest tylko i wyłącznie chorobą alkoholików.
Niewiele osób ma objawy wskazujące na problemy z wątrobą. Są one tak powszechne, że lekarze je lekceważą. A do nich należą: przewlekłe zmęczenie, osłabienie, bóle stawów, mięśni, świąd skóry, brak apetytu lub nudności. Czasami pojawiają się objawy neurologiczne (zaburzenia koncentracji, niepokój, rozdrażnienie, depresja). Zazwyczaj jednak nie dzieje się zupełnie nic, póki nie jest bardzo źle. Często o poważnym schorzeniu dowiadujemy się wtedy, gdy dojdzie do poważnych problemów na skutek marskości. Należą do nich m.in.: zaburzenia w pracy mózgu, cukrzyca, poważne problemy z nerkami, stanowiące zagrożenie dla życia żylaki przełyku czy wreszcie rak wątroby.
Zioła pomagają
Są zioła, które usprawniają funkcję pęcherzyka żółciowego, ale trzeba pamiętać, że chwilowe łagodzenie dolegliwości nie ma wiele wspólnego z programem leczenia. Jeśli masz wrażenie, że po przejedzeniu czy zbyt tłustym posiłku dokucza ci wątroba, przede wszystkim upewnij się, że to ona, a nie pęcherzyk żółciowy. Najczęściej to właśnie pęcherzyk daje dolegliwości w okolicach wątroby, a nie wiedząc o tym - kupisz sobie leki z reklamy na leczenie wątroby - i kłopot gotowy. Nie dość, że nie wyleczy się wątroba, to może się uszkodzić, a pęcherzyk żółciowy nie wyzdrowieje i może wystąpić atak bólu, który kończy się na stole operacyjnym.
Od czasu do czasu możesz sobie pomóc preparatem z ostropestem, karczochem, lecytyną i choliną. Niewątpliwie wspierają one wątrobę. Pamiętaj jednak, że to rozwiązania doraźne lub uzupełniające właściwe leczenie, które najlepiej skonsultować z lekarzem. Trzeba informować lekarza o przyjmowanych ziołach i preparatach - jeżeli idziesz do niego po poradę.
Nietypowe sygnały zapalenia, chorób i urazów wątroby
Przede wszystkim zmęczenie, apatia, bóle stawów, stany depresyjne, bóle mięśni i zmiany na skórze. Zazwyczaj gdy te objawy u nas wystąpią - lekceważymy je, a tymczasem jest to dla nas sygnał do natychmiastowego pójścia do lekarza. Wedle badań uznanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wirusowe zapalenie wątroby typu B i C - są wysokim wskaźnikiem umieralności wśród chorych i jest to największe zagrożenie epidemiologiczne XXI wieku.
Nie lekceważ bólów brzucha
Nie wolno lekceważyć bólów brzucha. Jeżeli doznaliśmy urazu mechanicznego i boli brzuch, albo jeśli nie było urazu i boli brzuch - trzeba to koniecznie sprawdzić u lekarza. Wątroba jest kruchym narządem i może pęknąć nawet gdy niegroźnie się uderzymy. Dlatego nie wolno lekceważyć takich urazów brzuch i gdy się zdarzą, trzeba iść do lekarza. I chociaż prawdą jest, że narząd potrafi się zregenerować po urazie - to istnieje ryzyko krwotoku wewnętrznego i może być niezbędna interwencja chirurga, aby zatamować krwawienie.
Zdrowa wątroba jest bardziej odporna na urazy, toteż mimo uderzenia nie pęka, ale osłabiona lub chora wątroba - może być zupełnie nieodporna na nawet na lekki uraz. Tym bardziej sprawdzajmy stan narządów u lekarza jeśli nastąpił wypadek, bo może się zdarzyć uszkodzenie śledziony (pęknięcie), lub mogą wystąpić inne groźne dla życia urazy.
Badania które należy wykonać
Przynajmniej raz w roku, aby sprawdzić stan naszej wątroby - trzeba iść do lekarza pierwszego kontaktu. Lekarz rodzinny powinien wydać skierowanie na badanie poziomu bilirubiny oraz enzymów wątrobowych AspAT, AlAT). Raz na kilka lat trzeba zrobić badanie krwi pod kątem obecności przeciwciał anty-HCV i antygenu Hbs (szczególnie, jeśli nie masz aktualnego szczepienia przeciw WZW B). Jeśli badania zagwarantują nam, że nic groźnego nie dzieje się z wątrobą, to możemy być spokojni, a jeśli wyjdą jakieś nieprawidłowości - na pewno lekarz pokieruje dalszymi badaniami.
Szczepić się czy nie szczepić
Nie ma szczepionki przeciw WZW typu C, ale są szczepionki przeciw WZW A oraz B. Przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B dzieci są szczepione bezpłatnie, w ramach obowiązkowego kalendarza szczepień. Nie daje to ochrony na całe życie, dlatego dorosłym zaleca się ponowne szczepienie, już odpłatnie. Przeciw WZW typu A wszyscy szczepieni są odpłatnie (chociaż zdarzają się akcje bezpłatnych szczepień, z których warto skorzystać). Płatna jest także skojarzona szczepionka przeciw wirusom A i B. Wirus typu A zabija rzadko (najczęściej osoby zakażone także innym typem, starsze, z osłabioną wątrobą). Może jednak na długo wykluczyć cię z normalnego życia, gdyż leczenie tzw. żółtaczki pokarmowej nie tylko wyraźnie osłabia wątrobę, ale i cały organizm. Często konieczny jest kilkutygodniowy pobyt w szpitalu, a powrót do pełnej formy może zająć kilka miesięcy.
Wrogowie szczepionek powiedzą zapewne, że nie są one w pełni skuteczne. Fakt, w przypadku dzieci ocenia się skuteczność na 95 proc., u osób starszych, zwłaszcza przewlekle chorych, na ok. 70 proc., a średnio: powyżej 80 proc. To zdecydowanie więcej niż nic.
Zdrowe smakołyki dla wątroby
Wątroba nie lubi zbyt gorących posiłków, ani zbyt zimnych. Nie jest wybredna, ale należy zadbać o to, co jemy, a posiłki należy przygotowywać bezpośrednio przed jedzeniem - zawsze, jeśli to jest możliwe. Podgrzewane rzeczy szkodzą wątrobie. Jemy zatem częściej i mniej, a ostatni posiłek należy spożywać na 2-3 godziny przed snem, by organ mógł wypocząć.
Wątroba lubi: królika, indyka, chudą wołowinę, ryby, ryż, lane kluseczki, ziemniaki z wody, marchewkę, owoce jagodowe, chude mleko, kefiry, jogurty, zupy warzywne lekkie i pożywne, kompoty owocowe (niezbyt słodkie).
Dobrze pracuje gdy dieta obfituje w gotowane, młode warzywa, ogórki kiszone i kiszoną kapustę.
Wątroba nie lubi: używek - należy ograniczyć używki (alkohol, mocna kawa, leki bez recepty, papierosy, grzyby i ostre przyprawy; nie lubi, gdy jemy pospiesznie, nieregularnie i tłusto. Nie może się regenerować, bo jest systematycznie wyniszczana.
Myj ręce i dbaj o higienę!
Mycie rąk powinno stać się rutyną, bo dobrze umyte ręce to sposób, by uniknąć wielu chorób, nie tylko infekcji sezonowych, ale i żółtaczki pokarmowej. WZW A - to choroba brudnych rąk. Dzisiaj chorujemy na żółtaczkę pokarmową znacznie rzadziej, bo poprawiły się generalnie warunki sanitarne w naszym kraju, a świadomość higieniczna jest znacznie wyższa. Ale gdy wyjeżdżasz do Azji czy Afryki, to łatwo się zarazić HAV gdy nie przestrzega się zasad higieny. Trzeba myć produkty zakupione w sklepach czy na bazarkach i uważać na ujęcia wody, która też może być skażona. Szukamy pewnych ujęć wody lub zawsze nosimy ze sobą wodę mineralną zakupioną w sklepie. W ten sposób zmniejszasz ryzyko zakażenia wieloma mikrobami chorobotwórczymi takimi jak ameba, a nie tylko wrogami wątroby.
Warzywa i przyprawy chroniące wątrobę
Karczoch wspiera wspiera produkcję żółci i tym samym odciąża wątrobę.
Goździki suszone - dodane do czerwonego barszczu, kompotu z suszu czy owocowego - ochraniają wątrobę przed stresem oksydacyjnym, który wywołuje przejadanie się i łakomstwo.
Kurkuma - zabezpiecza drogi żółciowe przed stanami zapalnymi, zmniejsza poziom tzw. "złego cholesterolu" i trójglicerydów. Polecana jest pasta z kurkumy.
Przepis na pastę z kurkumy:
Składniki:
- 2-3 łyżki kurkumy w proszku
- 2-3 szczypty mielonego czarnego pieprzu
- 2-3 szczypty imbiru w proszku
- 1/2 szklanki wody
Wodę doprowadź do wrzenia i do gotującej się wody dodaj po kolei wszystkie składniki - cały czas mieszając aż do zagęszczenia się płynu. Kiedy będzie już w formie pasty - schowaj do słoiczka i przechowuj w lodówce.
Sposób użycia:
1 raz dziennie nabierz pół łyżeczki pasty i uformuj kulkę, a następnie umieszczoną w tylnej części jamy ustnej kuleczkę połknij i popij ciepłą wodą.
Zielone warzywa
Sałata, brokuły, brukselka, jarmuż, seler naciowy - trzeba jadać jak najczęściej. Ich liście zawierają składniki zapobiegające gromadzeniu się tłuszczu w wątrobie oraz chorobie zwanej "niealkoholowe stłuszczenie wątroby".
Dobry sen
Kładź się spać przed godziną 23, bo to jest najlepszy czas dla regeneracji wątroby.
Nie oglądaj długo telewizji, bo aktywność około 1 w nocy powoduje, że wątroba nie może się oczyścić ze szkodliwych substancji, jakie przechwyciła z pokarmów oraz zażywanych leków.
Owoce i desery
Owoce spożywamy około godziny po spożyciu posiłku. Zawarta w nich fruktoza sprawia, że wątroba gromadzi tłuszcz. Sprawia, że spożyty posiłek jest bardziej "tłusty" niż w rzeczywistości. Szkodzi zatem bardziej niż glukoza.
Kawa
Składnikiem kawy jest kwas chlorogenowy, który bardzo potrzebuje i lubi wątroba. Ochrania komórki wątroby przed tak zwanymi wolnymi rodnikami.
Kawa rozpuczczalna zawiera prawie 1500 mg tego kwasu na 100 ml.
2-3 filiżanki kawy dziennie na pewno nie zaszkodzą wątrobie, bo to dla niej najzdrowsza ilość. Nie dodajemy do kawy mleka ani śmietanki.
Zajrzyj na artykuł: Zioła zbawienne dla wątroby
https://ajurweda.blogspot.com/2022/01/ziola-zbawienne-dla-watroby.html
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz