Buraki ćwikłowe i ich uzdrawiająca moc

Czerwone buraki ćwikłowe i ich cudowna uzdrawiająca moc

O leczniczych właściwościach czerwonego buraka wiedziano już od dawna. W rejonach Morza Śródziemnego burak jest popularny od ponad 3000 lat. Po raz pierwszy o tym warzywie wspomina dokument z VIII wieku p.n.e. znaleziony w Mezopotamii. Trzysta lat później uprawiano go już w Grecji, a następnie w ciągu 200 latach zadomowił się na terenach ówczesnego Cesarstwa Rzymskiego. Buraka ceniono za jego wartości odżywcze i pozytywny wpływ na zdrowie. W Polsce pierwsze informacje na temat buraka pochodzą z XIV wieku, ale na szerszą skalę rozpoczęto jego uprawę dopiero pod koniec XVI wieku. Buraki nie zawsze były takich dużych rozmiarów jak obecnie. Dopiero włoskim ogrodnikom w XVI wieku udało się zwiększyć ich rozmiar, a z biegiem lat zaczęto rozróżniać ich rodzaje. Burak ma cienką skórkę, a po przekrojeniu jednolitą barwę. Im bardziej jest ciemny - tym bardziej zdrowszy i tym więcej posiada antocyjanów. Im bardziej marmurkowaty (białawy) jest miąższ buraka - tym bardziej jest ciężkostrawny z powodu dużej zawartości celulozy. Najzdrowsze odmiany buraka to: Burak Opolski, Czerwona Kula i Glob F1.  Surowy sok z buraka ma najwięcej wartości odżywczych i przynosi najwięcej korzyści zdrowotnych. Tak samo zdrowe są buraki pieczone w skórkach i zupy z buraków, a dopiero potem buraki gotowane w wodzie (na sałatki). 

Odmiany buraka

Podstawowe odmiany buraka to korzeniowy i liściowy (tak zwana botwinka, burak szpinakowy, mangold, kapusta rzymska). Buraki korzeniowe dzielą się na ćwikłowe, pastewne i cukrowe, które zrobiły oszałamiającą karierę za czasów Napoleona, kiedy w Europie pozbawionej dostaw cukru z trzciny cukrowej zaczęto szukać nowych metod jego pozyskiwania. Do niedawna buraki uważano za warzywo gorszego sortu i nie doceniano ich i nie przykładano wielkiej wagi do jego spożycia. Na szczęście obecnie następuje powrót buraka do naszej diety i dzięki temu wyjdzie nam to tylko na zdrowie. 

Botwinka, botwina, boćwina 

Botwina (zwana botwinką, boćwiną) - to liście i korzenie niedojrzałego buraka ćwikłowego. Botwina ma jeszcze więcej witamin i składników mineralnych niż sam burak (jest źródłem witamin: A (beta karoten), C, K1, E, B1, B2, B6, kwasu foliowego, składników mineralnych: magnezu, manganu, miedzi, żelaza, cynku, potasu) oraz dostarcza mniejszej ilości kalorii (około 22 kcal). Ma szczególnie znaczenie dietetyczne dzięki dużej zawartości błonnika, który wpływa dodatnio na trawienie oraz dzięki zawartości kwasu jabłkowego, cytrynowego i winnego. 

Botwina jest dodawana do chłodników oraz barszczy, do sałatek oraz potraw duszonych. Jest smaczna i zdrowa, ale powinny uważać na nią osoby cierpiące na kamice nerkową czy problemy z zapaleniem stawów, gdyż zawiera dużo kwasu szczawiowego, który łączy się w organizmie z wapniem, tworząc jego szczawiany. Dlatego dobrze jest zabielić zupę mlekiem, dodać jajko na twardo lub śmietanę, które wiążą kwas szczawiowy.

Właściwości lecznicze buraka czerwonego

Substancje lecznicze znajdują się w barwniku, który występuje też w szpinaku, co daje nam lepszą odporność, wolniej się starzejemy i zapobiega wystąpieniu nowotworów. Szklanka soku z buraków wypijana codziennie uchroni przed katarem, uwolni od zgagi, obniży ciśnienie krwi i doda sił. Burak posiada działanie przeciwkaszlowe, silnie grzybobójcze, łagodzi ból gardła przy anginach, wzmacnia odporność przy grypie, pomaga zwalczyć objawy przeziębienia i grypy, wspomaga gojenie się owrzodzeń, przyspiesza rozkład kwasu żołądkowego, czym przyczynia się do poprawy trawienia wstępnego białek i wchłaniania aminokwasów. 

Burak ma lekkie działanie moczopędne, działa krwiotwórczo, wyrównuje ciśnienie krwi, przywraca równowagę kwasowo-zasadową organizmu, łagodzi nieprzyjemne objawy menopauzy (np. uderzenia gorąca, drażliwość itd.), dodają energii i poprawia nastrój, opóźnia przedwczesny proces starzenia, zapobiega zwapnieniu naczyń krwionośnych, wzmacnia system immunologiczny, leczy wątrobę, nerki, reguluje cholesterol, zapobiega drętwieniu kończyn, osteoporozie, bólom kręgosłupa i zapaleniu korzonków. 

Buraki regulują zaburzenia cyklu miesiączkowego, zapobiegają upławom, zapaleniu szyjki macicy, leczą ze skazy moczanowej, chroni organizm przed zmęczeniem, poprawiają kondycję włosów i paznokci. Pomocny kobietom w ciąży (zapobiegają wadom rozwojowym płodu - buraki to bogate źródło kwasu foliowego), zalecane dla młodzieży, dzieci oraz niemowląt. 

W skład buraka wchodzą:

Buraki są prawdziwą skarbnicą składników mineralnych i biopierwiastków, kwasu foliowego, błonnika pokarmowego, fitosteroli roślinnych i przeciwutleniaczy. Burak to kopalnia cennych pierwiastków, a najzdrowszy jest sok z surowego buraka.  

Witaminy - A, B1, B2, B3, B4, B5, B6, B12, C. 

Pierwiastki - żelazo, potas (tylko 2 buraki to az 528mg potasu), magnez, wapń, fosfor, miedź, chlor, fluor, cynk, bor, lit, molibden, sód, mangan, kobalt, oraz bardzo rzadkie pierwiastki jak rubid i cez. 

Ponadto zawierają cukry, białka, bioflawonidy, karoten, betaninę, mnóstwo kwasu foliowego, kwas jabłkowy, cytrynowy, szczawiowy, nikotynowy, antocyjany. Są niskokaloryczne 100g zawiera tylko ok. 38-43 kcal.  

Kalorie i wartości odżywcze buraków ćwikłowych. Składnik - zawartość w 100 g

Białko 1,61 g

Tłuszcz ogółem 0,17 g

Kwasy tłuszczowe nasycone 0,027 g

Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,032 g

Kwasy tłuszczowe wielonienasycone 0,060 g

Kwasy tłuszczowe omega-3 0,005 g

Kwasy tłuszczowe omega-6 0,055 g

Węglowodany 9,56 g

Błonnik pokarmowy 2,8 g

Witamina A 33 I.U.

Witamina D 0 I.U.

Witamina E 0,04 mg

Witamina K1 0,2 µg

Witamina C 4,9 mg

Witamina B1 0,031 mg

Witamina B2 0,040 mg

Witamina B3 (PP) 0,334 mg

Witamina B6 0,067 mg

Kwas foliowy 109 µg

Witamina B12 0 µg

Kwas pantotenowy 0,155 mg

Wapń 16 mg

Żelazo 0,8 mg

Magnez 23 mg

Fosfor 40 mg

Potas 325 mg

Sód 78 mg

Cynk 0,35 mg

Miedź 0,08 mg

Mangan 0,33 mg

Selen 0,7 µg

Fluor -

Cholesterol 0 mg

Fitosterole 25 mg

Rola buraków w zwalczaniu chorób 

Alkoholizm - kac

W razie choroby alkoholowej burak polecany jest także w przypadku gdy wątroba niedomaga z powodu tzw. problemu alkoholowego. Dzięki właściwościom zasadotwórczym zwalcza kaca.

Anemia (niedokrwistość)

Buraki są najlepszym źródłem pozyskiwania żelaza w przypadku anemii. Warzywo to, a szczególnie świeży sok z buraka wspomaga wytwarzanie czerwonych krwinek, przez zawarte w nim żelazo, które jest świetnym środkiem krwiotwórczym.  

Ciąża i karmienie piersią  

Kwas foliowy zawarty w burakach jest niezbędny dla dla kobiet w ciąży, gdyż wpływa na prawidłowy rozwój płodu i jego wagę. Bardzo ważny przy wykształcaniu się kory mózgowej u płodu oraz eliminacji wad cewy nerwowej.  Mają wpływ na zachowanie kodu genetycznego. 

Cukrzyca

Buraków nie poleca się chorym na cukrzycę, gdyż mają wysoki indeks glikemiczny. Jeżeli osoba chora na cukrzycę zechce jeść buraki, powinna wypić przed jedzeniem szklankę wody z cytryną lub zjeść np. sałatkę czy gotowane zielone warzywa, które dzięki wysokiej zawartości błonnika, spowolnią trawienie węglowodanów.

Demencja 

Burak obfituje w azotany, które to mają wpływ na naczynia krwionośne – rozszerzając je, a dzięki temu poprawia się przepływ krwi i tlenu. Mózg jest lepiej ukrwiony i dotleniony, a to zapobiega demencji i chorobie Alzheimera. 

Depresja, nerwica, bezsenność 

Występująca w burakach betanina wykorzystywana jest w niektórych formach leczenia z depresji. Oprócz tego buraki zawierają tryptofan, który daje poczucie zadowolenia. Zawarty w nich kwas foliowy działa uspokajająco i pomaga przy problemach ze stresem i przy bezsenności. Buraki wzmacniają koncentrację i refleks dzięki litowi i magnezowi, w które to pierwiastki obfitują.

Grzybica stóp

W przypadku grzybicy stóp należy surowego buraka zetrzeć na tarce i nałożyć na stopy, zawinąć w torebkę foliową i ręcznik. Trzymać 2 godziny. Kuracja powinna trwać minimum 2 tygodnie.

Laktacja

Aby złagodzić stany zapalne sutków należy liście buraka ćwikłowego lekko zbić tłuczkiem, obłożyć nimi obolałe piersi. Owinąć lekko bandażem i trzymać godzinę. Taki okład łagodzi stany zapalne sutków.

Nadciśnienie - wysokie ciśnienie krwi 

Dzięki wysokiej zawartości potasu i magnezu buraki zapobiegają i leczą nadciśnienie i inne choroby układu sercowo-naczyniowego, skutecznie obniżają ciśnienie tętnicze, zapobiegają chorobom serca.

Nowotwory i chemioterapia

Burak jest najskuteczniejszym warzywem w walce z rakiem. Jego czerwono-fioletowy barwnik pełni ważną rolę w profilaktyce nowotworowej, gdyż posiada zdolność hamowania lub cofania rozwoju komórek rakowych. Tę skuteczność burak zawdzięcza zawartości silnych antocyjanów, przeciwutleniaczy - czerwonych pigmentów. Zwalczają one wolne rodniki, które uszkadzają DNA i potęgują rozwój raka. Buraki są też nieocenione w zwalczaniu niedokrwistości, anemii, nowotworu układu limfatycznego i białaczki. Zapobiegają też innym nowotworom, a dla pacjentów po chemioterapii są naturalnym lekarstwem, które poprawia morfologię krwi. 

Niepłodność

Kwas foliowy zawarty w burakach ma korzystny wpływ na nasz organizm i jest skuteczny w leczeniu z niepłodności. Buraki wymiatają wolne rodniki z organizmu co wpływa korzystnie na nasze DNA, wspomagają przy tym zwiększenie poziomu hormonów płciowych odpowiedzialnych za owulację, a samo spożywanie buraków wpływa na krążenie krwi w macicy.

Oczyszcza organizm (naturalny detoks)

Burak przyśpiesza wydalanie toksyn z organizmu gdyż wspomaga pracę wątroby, jelit i nerek. Oczyszcza krew, obniża ciśnienie krwi, usuwa kwas moczowy z organizmu. Częste spożywanie buraków skutecznie uwalnia organizm z toksyn, a zawarte w korzeniu buraka pektyny wspomagają wydalanie z organizmu metali ciężkich, mikroorganizmów niebezpiecznych dla układu trawiennego i nadmiaru cholesterolu. 

Buraki oczyszczają organizm eliminując mocznik, usuwają szkodliwe drobnoustroje blokując im możliwość przyklejania się do tkanek, obniżają poziom cholesterolu, przeciwdziałają miażdżycy, hamują procesy gnilne w jelitach i ułatwiają trawienie. 

Odchudzanie

Buraki przodują w zawartości błonnika, który nie ma sobie równych dla wszystkich zmagających się z nadwagą (daje uczucie sytości), hamuje apetyt na słodycze, przyśpiesza przemianę materii, a co za tym idzie - przyczynia się do redukcji tkanki tłuszczowej. Uwaga jednak na przetworzone buraki, bo przyczyniają się one do przybierania na wadze stymulując produkcję insuliny, która aktywizuje procesy odkładania się tkanki tłuszczowej. Nie należy jednak panikować i rezygnować z buraków, bo posiadają bardzo mało kalorii (około 43 na 100 g). 

Odkwasza organizm

Najlepszy klasyczny, czerwony barszcz, który jest doskonałym remedium na zgagę (także zgagę ciążową), pieczenie w dołku czy nadkwasotę. Buraki polecane są dla tych, którzy lubią zjeść kwaśno i tłusto i w przypadku zakwaszenia organizmu (dania mięsne, ciasta, pieczywo i słodycze. Zakwaszony organizm to świetne warunki dla rozwoju raka i innych ciężkich chorób. Zbyt kwaśny odczyn osłabia układ kostny wywołując osteoporozę. Sok z buraka najlepiej pić rozcieńczony ciepłą wodą, gdyż jego silne właściwości alkalizujące (zasadotwórcze) mogą powodować nudności. 

Potencja

Zawarty bor w burakach wpływa na produkcję hormonów odpowiedzialnych za libido i popęd seksualny.

Serce

Buraki są pomocne w usuwaniu z krwiobiegu homocysteiny, której wysoki poziom może wywołać choroby serca. Wpływają na unormowanie poziomu cholesterolu, przeciwdziałają zwapnieniom naczyń krwionośnych.

Układ krwionośny

Buraki to wspaniały środek krwiotwórczy, dawno uznany przez medycynę naturalną. Zapobiega anemii, co więcej, wspomaga leczenie z białaczki. Zawarte w burakach barwniki należą do bardzo silnych przeciwutleniaczy i czterokrotnie zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki, co wspomaga układ krwionośny.

Wątroba i woreczek żółciowy 

Ze względu na działanie oczyszczające, buraki doskonale wspomagają pracę wątroby. Zawarta w burakach betanina reguluje pracę wątroby i przewodów żółciowych, a także woreczka żółciowego. Buraki są znakomitym lekarstwem na wszelkie schorzenia wątroby i woreczka żółciowego (picie przez dłuższy czas gęstego wywaru z buraka może rozpuścić kamienie żółciowe). Dzięki temu, że buraki posiadają zdolność spalania tłuszczu, chronią wątrobę, która na skutek schorzeń bywa otłuszczona. Buraki zaleca się osobom chorym na wątrobę lub przy chorobach, którym towarzyszy odmineralizowanie kości i zębów. 

Wirusy 

Burak sprawdzi się przy wszelkich chorobach wirusowych, ze względu na zawarte w nim wartości odżywcze, łagodzi objawy np. grypy, działa wykrztuśnie, toteż pomaga w zwalczaniu kaszlu.

Wrzody żołądka, zespół jelita drażliwego i hemoroidy

Świeży sok z buraka ma dobroczynny wpływ na gojenie się wrzodów w obrębie przewodu pokarmowego. Ma też dobroczynny wpływ w przypadku zapalenia żołądka, wrzodów żołądka oraz hemoroidów (żylaki odbytu). Regularne spożywanie buraków reguluje pracę przewodu pokarmowego, zwalcza zgagę i zaparcia, działa kojąco w przypadku chorób jelit.

Ciekawostki

1. Czerwony kolor buraki zawdzięczają betaninie (rodzaj antyoksydantów), stąd też są cennym środkiem wykorzystywanym w przemyśle spożywczym w produkcji naturalnego barwnika - betaniny - który określany jest symbolem E162. Ten barwnik jest całkowicie bezpieczny, bo zostaje wydalony z organizmu wraz z moczem. Wykorzystuje się go w produkcji dżemów, rozmaitych deserów, barwienia napojów bezalkoholowych i galaretek. W przemyśle kosmetycznym też bywa wykorzystywany do produkcji kosmetyków. 
2. Jeśli do dań z buraków dodamy soku z cytryny - zachowamy ich kolor.
3. Buraki zabarwiają nasz mocz i kał na kolor czerwony (w jego różnych odcieniach). 

UWAGA!

• Nie zaleca się buraków chorym na cukrzycę, gdyż zawierają dużo cukru i może dojść do gwałtownego podniesienia poziomu cukru we krwi.
• Osoby z niskim ciśnieniem mogą pić soki z buraków jedynie wieczorem przed snem. W innym przypadku obniżenie ciśnienia może u niskociśnieniowców doprowadzić do nadmiernej senności.
• Osoby cierpiące na reumatyzm lub kamicę nerkową, ze względu na dużą zawartość szczawianów, zaostrzających te choroby, powinni unikać spożywania botwinki (liści buraka), gdyż zawierają szczawiany, które mogą pogorszyć stan zdrowia. Aby zneutralizować ich działanie radzi się przyprawiać botwinkę sporą ilością liści laurowych. Szczawiany znajdują się głównie w liściach.
• Im mniejszy burak tym lepszy, bardziej soczysty – najsmaczniejsze są buraki o średnicy nie większej niż 8 cm.
• Kupując buraki zwróć także uwagę, aby nie były zbyt wysuszone.
• Botwina jest mniej kaloryczna od buraków, jednak i same buraki zawierają zaledwie 45 kcal w 1 sztuce średniego warzywa.
• Jeśli chcemy w pełni wykorzystać właściwości buraka, lepiej go nie gotować. Jeśli konieczne jest ich ugotowanie, najlepiej gotować je ze skórką. Wyjątek stanowi gotowanie barszczu.

Więcej przepisów kulinarnych z buraka dla zdrowia i urody znajdziesz tutaj:

http://wege-przepisy.blogspot.com/2017/06/burak-cwiklowy-botwinka-bocwina-botwina.html

Wszystkich zainteresowanych uzdrawianiem i ajurwedą, chińską medycyną zapraszamy na warsztaty:

http://ajurweda.blogspot.com/p/warsztaty.html

© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ajurweda.blogspot.com