Udar - wylew krwi do mózgu - mikroudar
Jak uchronić się przed udarem - profilaktyka
Udar mózgu - udar niedokrwienny i udar krwotoczny |
Udar to nagłe upośledzenie dopływu krwi do mózgu z powodu zatkania się tętnicy doprowadzającej krew do mózgu. Może to być spowodowane zakrzepem lub zatorem tętnicy, albo jej nieszczelnością. Wtedy krew powoli kapie do pnia mózgu i następuje wówczas udar kwrotoczny (może być do pnia mózgu - na szczęście zdarza się rzadko). Udar mózgu niszczy neurony - komórki układu nerwowego, które przewodzą sygnały nerwowe. Podczas ostrego udaru w mózgu zostaje zniszczonych około 2 milionów neuronów. Udar zwykle przytrafia się ludziom po 65 roku życia, ale znamy wiele przypadków, gdy wylew przytrafił się ludziom znacznie młodszym - po 40 roku życia. Obecnie zdarza się, że dolegliwość ta, niestety, dotyka ludzi po 20 roku życia. Wylew krwi do mózgu - mikroudar jest przyczyną niepełnosprawności ludzi nim dotkniętych, a lekarze bija na alarm, bo dotyka ludzi młodych, którzy mają słabe naczynia krwionośne z powodu miażdżycy, nadciśnienia, nerwowego stylu życia, palenia papierosów, złego odżywiania i braku relaksu. Dlatego tak ważne jest uświadamianie dzieci już od szkoły podstawowej jak ważna jest dbałość o naczynia krwionośne, bo to oddala od nas ryzyko udaru mózgu i chroni przed zawałem, a także długo zachować młodość i witalność. Jedynym lekarstwem, które pozwala uniknąć udaru, jest zapobieganie (tak zwana profilaktyka).
Wylew krwi do mózgu zwany także udarem mózgu - to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów ludzi w Polsce, a zarazem na świecie. Z powodu udaru w Polsce umiera co roku około 30 tysięcy osób. Z powodu pierwszego udaru umiera co trzecia osoba, ale bywa tak, że już pierwszy udar jest śmiertelny. Udar u osób po 70-tym roku życia powoduje wzrost śmiertelności od 40 - 50%, a te osoby, które przeżyły wymagają specjalnej opieki pielęgnacyjnej do końca życia. 10% takich osób przebywa w ośrodkach dla nieuleczalnie chorych. Pozostałe 60% rokuje nadzieję, ale tylko niektórzy odzyskują zdrowie i częściową sprawność. Wiele osób nie potrafi samodzielnie funkcjonować wykonując codzienne prace. W przypadku ostrego udaru konieczna jest dobra opieka pielęgnacyjna i właściwa rehabilitacja. Udar mózgu powoduje, że miliony ludzi leży sparaliżowanych z powodu przebytego udaru. Udar, obok raka jest jednym z najstraszniejszych schorzeń, na które zapadają ludzie na całym świecie.
Rodzaje i przyczyny udarów
- udar niedokrwienny mózgu - występuje zdecydowanie częściej
- udar krwotoczny
Udar niedokrwienny mózgu
Przyczyną udaru niedokrwiennego jest zamknięcie światła naczynia krwionośnego, a to powoduje zatrzymanie dopływu glukozy oraz tlenu do mózgu. Udar niedokrwienny jest związany z procesem miażdżycowym naczyń prowadzących krew i tlen do komórek mózgowych. Ściana naczynia staje się grubsza z powodu miażdżycy, twardsza, mało elastyczna, a naczynie zwęża się abo też zatyka. Cały ten proces może występować w naczyniach w obrębie mózgu, a także w naczyniach prowadzących do mózgu. Nierówna i gruba wewnętrzna ściana tych naczyń sprzyja odkładaniu się płytek miażdżycowych i powstawaniu skrzepów, które mogą zupełnie zatkać światło naczynia. Fragmenty skrzepów lub płytek miażdżycowych czasami odrywają się z innych naczyń krwionośnych i z krwią dostają się do mniejszych naczyń mózgowych, które zatykają powodując udar. Taki udar nazywamy udarem niedokrwiennym. Udar niedokrwienny to około 85% wszystkich udarów. Niedokrwienny udar mózgu jest równie niebezpieczny jak zawał serca.
Udar krwotoczny
Udar krwotoczny objawia się pęknięciem ściany naczynia i krwawienie do mózgu jest drugą przyczyną udarów. Większość z takich udarów związane jest z nadciśnieniem tętniczym, przepychającym krew przez wąskie szczeliny stwardniałych naczyń. Bywa także w niektórych przypadkach, że udar spowodowany jest obecnością lub pęknięciem tętniaka. Tętniak jest uwypuklającą się balonowato częścią ściany naczynia, która staje się coraz cieńsza i w końcu pęka. W rezultacie dochodzi do przedostania się krwi do mózgu. Zniszczenie spowodowane przez udar następuje poprzez zablokowanie dopływu świeżej krwi do danej części mózgu, która wkrótce umiera z braku tlenu. Jeżeli udarem objęta jest duża część mózgu, sytuacja jest bardzo poważna i może skończyć się śmiercią. Jeżeli uszkodzenie jest mniejsze, następstwa również są mniejsze.
Jak rozpoznać wylew - zapowiedzi udaru mózgu
Udar mózgu z reguły występuje gwałtownie i niespodziewanie , ale zazwyczaj pojawiają się symptomy, które pozwalają go rozpoznać. Jeżeli jesteśmy ich świadomi, to istnieje nadzieja, że uda nam się w porę zapobiec wylewowi. Bywa tak, że choć wylew jest nagły i niespodziewany, to przyczyny jego powstania powinniśmy szukać o wiele wcześniej niż on wystąpi. Objawy wylewu krwi do mózgu tzw. udaru mózgu mogą się znacznie różnić od siebie, a to zależy od rodzaju udaru, miejsca i rozległości wylewu. Kiedy wylew nastąpi - liczy się każda minuta! Od tego jak szybko zostanie udzielona pomoc, zależy dalsze zdrowie, sprawność, a nawet życie chorego. Do jednej z podstawowych przyczyn udaru należy zbyt wysokie ciśnienie krwi, a także zbyt wysokie ciśnienie krwi w głowie (którego zwykle lekarz nie bada, a które może występować mimo niskiego ciśnienia krwi w oganizmie). Ogólną przyczyną zbyt wysokiego ciśnienia krwi jest przede wszystkim zbyt długotrwały stres. Udaru mózgu zazwyczaj przebiega bez bólu jaki towarzyszy zawałowi serca.
Objawy udaru mózgu - leczenie
W przypadku udaru bardzo ważne jest to, aby szybko zareagować i pomóc choremu. Bywa jednak, że bliscy bagatelizują objawy udaru i często te objawy tłumaczą jako dziwne zachowanie się chorego lub wręcz posądzają go o lenistwo. A tymczasem przy udarze mózgu ogromną rolę odgrywa czas. Szybka pomoc choremu z udarem mózgu może decydować o jego dalszej sprawności i szybkości powrotu do zdrowia. Bardzo ważna jest prawidłowa diagnoza pacjenta i zlecenie badania tomograficznego głowy. TK głowy pomaga wyeliminować inne przyczyny wylewu. Pomaga też zobrazować jak duży jest wylew. Tomografia pokazuje nie tylko obraz wylewu - uszkodzonego obszaru mózgu, ale także zmiany, jakie podczas udaru zaszły w mózgu. W świecie medycznym istnieje określenie "złota godzina udarowa", którym określa się okres 3 godzin od wylewu. W tym czasie powinny być podjęte wszystkie działania mające na celu uratowanie pacjenta w odpowiednio dostosowanym do tego oddziale neurologicznym. Niestety, bywa, że tylko nieznaczny procent chorych z udarem mózgu zdąża trafić do szpitala na czas.
Jeśli zaburzenia w ukrwieniu mózgu trwało zbyt długo, to mózg nie otrzymał odpowiedniej ilości tlenu i składników odżywczych i niedotleniona część mózgu obumiera. Szybko podjęte leczenie farmakologiczne pozwala na poprawę przepływu krwi do mózgu, a także zapobiega nieprawidłowościom metabolicznym powstałym na skutek niedokrwienia mózgu. W niektórych przypadkach ważne i wskazane jest leczenie chirurgiczne, które polega na oczyszczeniu naczyń ze złogów miażdżycowych. Podawane są też małe dawki aspiryny, ale w tym wypadku trzeba uważać, bo u niektórych pacjentów może ona powodować krwawienia i zwiększyć ryzyko powstawania wrzodów żołądka. Lekarze mówią, że możemy odwrócić zmiany miażdżycowe w naczyniach podejmując leczenie i zaczynając zdrowo się odżywiać. Najbardziej polecana jest niskotłuszczowa dieta wegetariańska, bo wraz z preparatami leczniczymi pomaga zwężone i pogrubiałe naczynia udrożnić. Nie wolno zapomnieć o zdrowym stylu życia i spacerach, co pomaga zapobiegać udarom mózgu, przyspiesza proces zdrowienia po wystąpieniu udaru i pomaga zapobiegać nawrotom.
Kto jest zagrożony udarem?
Większość udarów jest związana z nadciśnieniem, a osoby z nadciśnieniem są o wiele bardziej narażone na udar niż osoby z prawidłowym ciśnieniem krwi. W niektórych przypadkach udaru najpierw pojawia się atak przejściowego - mijającego niedokrwienia mózgu. To taki mały udar, który jest krótkim zamroczeniem, a który nagle się pojawia i szybko mija w czasie krótszym niż dwadzieścia cztery godziny. Takie udary trwają w większości przypadków tylko kilka sekund i nie pozostawiają żadnych następstw. Jednakże przedłużające się przejściowe niedokrwienie może przejść w pełnoobjawowy udar. Palenie papierosów bywa jedną z głównych przyczyn powstawania udarów.
Na ryzyko udaru częściej narażone są też osoby cierpiące na migotanie przedsionków serca - mówi prof. dr hab. med. Janina Stępińska z Instytutu Kardiologii w Aninie. To schorzenie stanowi najczęstszy typ zaburzeń rytmu serca, a jego typowe objawy to kołatanie serca, zmęczenie, osłabienie, zawroty głowy, omdlenia, duszność i ból w klatce piersiowej. Niekiedy choroba nie daje żadnych wyraźnych objawów, co stwarza dodatkowe ryzyko. Na czym polega jej istota? Otóż przedsionki serca (górne jamy serca) nie przepompowują całej krwi do komór serca (dolnych jam serca), co powoduje jej zaleganie. Warunki te sprzyjają powstawaniu zakrzepów krwi w przedsionkach. Jeśli zakrzep się oderwie i popłynie wraz z krwią do mózgu, może dojść do udaru.
Co robić w przypadku udaru?
- natychmiast powiadomić pogotowie ratunkowe
- szybki transport na Oddział Udarowy
- szybko podjęte leczenie w szpitalu
Uwaga: Czekając na przyjazd pogotowia ratunkowego należy uważać, aby chory mógł oddychać i nie wolno podawać mu płynów, ponieważ chory z udarem cierpi na zaburzenia połykania, co może spowodować zachłyśnięcie i uduszenie.
- nagłe zaburzenie mowy (bełkotanie) bądź też utrata mowy i trudności w wypowiadaniu słów
- zaburzenie połykania
- osłabienie, zmęczenie
- porażenie mięśni twarzy - opadnięcie kącika ust
- niedowład lub porażenie mięśni ręki lub nogi, najczęściej po jednej stronie ciała - może wystąpić niedowład i ręki i nogi
- chwiejny chód, zaburzenia równowagi
- nagłe zaburzenia widzenia lub utrata wzroku - zwłaszcza w jednym oku
- zaburzenia świadomości
- drgawki, nagłe upadki, drżenie ciała
- ból i zawroty głowy - z niewyjaśnionych powodów
Uwaga - Te objawy mogą występować pojedynczo lub jednocześnie, ale zawsze występują one gwałtownie i spontanicznie. Nie są one spowodowane żadnym urazem głowy.
MIKROUDAR - sygnał powstawania udaru
W przypadku mikroudarów, które są często sygnałem powstania normalnego udaru typowymi objawami są:
- drgawki
- przejściowe zaburzenia mowy
- trudności w wypowiadaniu i rozumieniu słów
- zawroty głowy
Wśród podstawowych czynników ryzyka udaru lekarze wymieniają otyłość, papierosy, cukrzycę, nadciśnienie, wiek. Bo z upływem lat przy istnieniu wymienionych powodów wzrasta groźba zachorowania, przy czym zmiany w mózgu są większe, a powrót do sprawności trudniejszy. Dlatego przy pierwszych, pozornie błahych objawach takich jak zawroty głowy, kłopoty z koncentracją, zdarzające się od czasu do czasu podwójne widzenie, drętwienie kończyn czy twarzy, należy bezwzględnie udać się do lekarza. Badania krwi pozwolą ustalić przyczynę i dobrać leki.
Udar - rehabilitacja
Ubytki neurologiczne u pacjentów, które przebyły udar niedokrwienny mogą być bardzo różne. Od nieznacznych zaburzeń mowy, obniżenia sprawności ruchowej, aż po porażenie nerwów w znacznie większym stopniu. Efektywność rehabilitacji zależy od szybkości i czasu jej podjęcia. Im szybciej rozpoczniemy ćwiczenia rehabilitacyjne, tym bardziej przyczynią się one do poprawy stanu zdrowia pacjenta i mogą pomóc w dużym stopniu pomóc w ograniczeniu zakresu dalszych niedowładów. Rehabilitacja powinna odbywać się pod kontrolą całego zespołu specjalistów: lekarz, pielęgniarka bezpośrednio zajmująca się chorym oraz terapeuta zajęciowy, fizjoterapeuta, logopeda oraz neuropsycholog (psycholog kliniczny).
Jak zapobiegać udarom - profilaktyka
Obniż ciśnienie krwi
Jedną z głównych przyczyn powstawania udarów jest wysokie ciśnienie krwi. Nadciśnienie tętnicze to przyczyna udaru mózgu (niedokrwiennego i krwotocznego). Zbyt wysokie ciśnienie krwi w mózgu (w głowie) jest szczególnie niebezpieczne. Wysokie ciśnienie krwi w głowie może występować nie wpływając na ogólne ciśnienie krwi. W głowie może być wysokie, a ogólnie niskie. Można na szczęście takie anomalia leczyć skutecznie dbając o dietę i kondycję ciała. Prawidłowe ciśnienie nie powinno przekraczać wartości 140/90. Obniżenie ciśnienia skurczowego (górnego) o 20 mmHg, a rozkurczowego (dolnego) o 10 mmHg zmniejsza ryzyko udarów o ponad 40 proc. Regularne przyjmowanie leków obniżających ciśnienie tętnicze pozwala zmniejszyć ryzyko o kolejne 25 - 30 proc.
Zrzuć nadwagę
Nadwaga jest problemem dotykającym coraz bardziej nasze społeczeństwo. W profilaktyce udaru należy zwrócić uwagę na okolice pasa, którego nadmierne otłuszczenie może zwiększyć ryzyko udaru. Kobiety, których obwód w talii przekroczył 81 cm - mają o 60% większe szanse na rozwój nadciśnienia i na udar. Mężczyźni - jeśli mają w pasie więcej niż 101 cm. Otyłość to najbardziej znana przyczyna udarów i innych dolegliwości takich jak: nadciśnienie, cukrzyca, bezdech senny czy też zwiększenie cholesterolu. Warto wiedzieć, że każdy zrzucony kilogram to większe szanse na zdrowie i dłuższe życie. Aby zrzucić zbędne kilogramy nie potrzeba jest diety cud - wystarczy mniej jeść.
Ćwicz regularnie
Ludzie, których aktywność jest ograniczona, są dwa razy bardziej podatni na udary mózgu niż ludzie uprawiający jakiś sport. Jeżeli żyjesz aktywnie i ćwiczysz regularnie, to ryzyko udaru znacznie się obniża. Przeprowadzane badania wykazują, że ludzie aktywni fizycznie mają mniejsze ryzyko udaru, niż ci, którzy nie ćwiczą i nie spacerują. Należy zatem żwawo spacerować co najmniej 5 razy w tygodniu.
Obniż poziom cukru
Chorzy na cukrzycę są bardziej narażeni na udary mózgu, ponieważ cukrzyca uszkadza naczynia krwionośne. Należy dbać o to, aby kontorlować systematycznie cukier robiąc badania krwi. Współczesne metody leczenia chorych na cukrzycę zapewniają trzymanie cukru w normie toteż można nie dopuścić do groźnych powikłań i uniknąć wylewu.
Unikaj stresu
Stres to czynnik wyniszczający organizm i przyczyniający się do udarów i nadciśnienia. Powoduje zwiększenie produkcji adrenaliny, co sprawia, że do mięśni i serca napływa więcej krwi, podnosi się ciśnienie tętnicze krwi, a to źle działa na naczynia krwionośne. Należy zadbać o siebie i ograniczyć stres, bo im mniej stresu - tym więcej spokoju i zdrowia. Dobrze jest spacerować, ćwiczyć tai chi, medytować, praktykować jogę, które pomagają nam zapanować nad stresem. Pamiętaj, aby zadbać o swój wypoczynek i relaks oraz głęboki, regularny oddech.
Ogranicz alkohol
Nadużywanie alkoholu powoduje ryzyko wystąpienia udaru krwotocznego. Zdrowa osoba może sobie pozwolić od czasu do czasu na kieliszek alkoholu, ale gdy chorują nerki lub wątroba, to każda dawka alkoholu jest zabójcza dla organizmu. Spożywanie alkoholu nawet w niewielkich ilościach powoduje wzrost ciśnienia krwi i wpływa na ryzyko wystąpienia wylewów podpajęczynówkowych, jak i krwotoków do mózgu oraz wszelkiego rodzaju zakrzepów i zatorów mózgowych.
Rzuć palenie
Palenie wpływa nie tylko na wystąpienie udaru, ale jest też przyczyną zawału serca, ponieważ niszczy ścianki naczyń i zwiększa krzepliwość krwi. Wdychanie dymu papierosowego, to jeden z głównych czynników zwiększających wystąpienie udaru. Nikotyna obkurcza naczynia krwionośne, a to grozi wystąpieniem nadciśnienia, powoduje niedotlenienie serca. Im szybciej rzucisz palenie, tym większa szansa na uniknięcie choroby. Jeżeli palisz więcej niż 10 papierosów dziennie, to zwiększa sie o 100% ryzyko udaru i niedokrwiennej choroby serca. Nawet wdychanie dymu papierosowego tak zwane bierne palenie - jest czynnikiem drastycznie zwiększającym prawdopodobieństwo wystąpienia udaru.
Zdrowa dieta warzywna
Zdrowa dieta obfitująca w warzywa i owoce pomaga w profilaktyce udarom. Stosowanie właściwej diety może zmniejszyć zagrożenie zgonem z powodu udaru od 30 do 60%. Dobrze jest wiedzieć, jakie pokarmy wpływają na zminimalizowanie wystąpienia udarów, zakrzepów i zatorów oraz jakie znacznie poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych i ograniczają możliwości wylewów czyli udarów krwotocznych (powstają one na skutek pęknięcia naczynia mózgowego). Spożywanie dużych porcji warzyw i owoców chroni przed dwoma głównymi rodzajami udarów:
- niedokrwiennym (najczęstszy typ, spowodowany zablokowaniem tętnicy doprowadzającej krew do mózgu)
- krwotocznym (spowodowany nagłym pęknięciem naczynia krwionośnego w mózgu i wylewem krwi). Według wyników pewnego badania jedzenie owoców i warzyw w większej ilości niż zalecane pięć porcji dziennie (przy założeniu, że 1 porcja to pół szklanki) może zmniejszać ryzyko udaru o 26%.
Pomidory obniżają ryzyko udaru
Pomidory i przetwory z pomidorów zawierają silne przeciwutleniacze, które obniżają ryzyko udaru.
Marchew zapobiega wylewom
Warzywa - najbardziej skuteczne w walce z udarami mózgu - zmniejszają o 45% ryzyko wylewu. Ale najbardziej magicznym warzywem jest nasza polska, tania marchewka. Jeśli będziemy jeść marchewkę 5 razy w tygodniu - zmniejszy się ryzyko udaru aż o 68%. Sekret magii marchewki tkwi w jednym z jej składników - beta karotenie. Badania nad tym składnikiem prowadzono na uniwersytecie w Harvardzie, gdzie udowodniono, że codzienne jedzenie co najmniej jednej marchewki dziennie dostarcza organizmowi odpowiedniej ilości beta karotenu. O tym, jak ważny jest beta-karoten i witamina A dla naszego zdrowia świadczy fakt, że osoby mające ten składnik w organizmie - po udarze - mieli większe szanse na przeżycie i powrót do zdrowia, oraz mniejsze ubytki neurologiczne, co powoduje łatwiejszy powrót do sprawności fizycznej i umysłowej. Wysoki poziom witaminy A spowalnia znacznie proces obumierania komórek mózgowych, a co za tym idzie zmniejsza obszar uszkodzeń tkanki mózgowej oraz ryzyko śmierci.
Beta-karoten - jest prowitaminą A - Po zjedzeniu pokarmów bogatych w beta-karoten - zostaje on przekształcony w naszym organizmie właśnie w witaminę A.
Warzywa obfite w beta-karoten
- warzywa zielone
- głównie szpinak
- kalarepa
- jarmuż
a także warzywa o zabarwieniu pomarańczowym
- dynia
- słodkie ziemniaki (pataty)
Białe owoce, np. gruszki i jabłka, również dają solidną ochronę przed wystąpieniem udaru.
Produkty pełnoziarniste
Kobiety spożywające przynajmniej jeden produkt pełnoziarnisty dziennie zmniejszają ryzyko udaru o ponad jedną trzecią w porównaniu z tymi, które ich nie jedzą. Do produktów tych zaliczamy m.in. chleb pełnoziarnisty, brązowy ryż, owies i grykę.
Zdrowa czekolada
Już 6,3 g bogatej w polifenole ciemnej czekolady dziennie może znacząco obniżyć ciśnienie oraz ryzyko udaru.
Dobre tłuszcze dla zdrowia
Ze wszystkich rodzajów pożywienia zapobiegającego udarom, ryby zbierają najwięcej pochwał - są bogate w zdrowe dla serca kwasy tłuszczowe omega-3. Jeśli nie lubisz ryb, możesz zapewnić organizmowi dobre tłuszcze, zjadając codziennie kilka orzechów włoskich. Są one doskonałym źródłem niezbędnego kwasu alfa-linolenowego (ALA), tak samo jak siemię lniane, soja i olej rzepakowy. Badania wykazały, że na każde 0,13 proc. zwiększonej zawartości kwasu ALA we krwi, ryzyko udaru spada o 37 proc.
Zdrowe zęby i dziąsła
Obecnie istnieją już niezbite dowody na związek między stanem zdrowia jamy ustnej i układu krwionośnego. Poważne choroby dziąseł mogą nawet podwoić ryzyko udaru.
Zbawienne zioła
Czosnek jest świetnym środkiem na serce - rozrzedza bowiem krew i w ten sposób zapobiega powstawaniu skrzepów. Używaj wysokojakościowych sproszkowanych suplementów tej rośliny, ale unikaj wyciągów olejowych, gdyż zazwyczaj ich działanie jest najsłabsze. Możesz też zamiast tego regularnie wzbogacać posiłek o ząbek czosnku. Dawka dzienna: 800 mg czosnku w proszku.
Miłorząb - ginkgo biloba - rozrzedza krew. Pojedyncza przyjęta doustnie dawka 600 mg wyciągu z liścia tej rośliny znacząco zredukowała agregację trombocytów (krzepnięcie krwi), chociaż mniejsze dawki (120-240 mg dziennie) mogą być tak samo skuteczne. Dawka dzienna: 120-240 mg Ginkgo biloba.
Imbir - jedzenie surowego korzenia imbiru przez tydzień przyniosło spadek zawartości powodującego skrzepy tromboksanu we krwi o 37 proc. Dawka dzienna: 5 g surowego imbiru.
Witaminy
Witaminia B
Warto uzupełnić dietę o produkty witaminowe z grupy B, które redukują zawartość homocysteiny we krwi - aminokwasu odpowiedzialnego w dużej mierze za występowanie udarów. Badanie z wykorzystaniem grup placebo dowiodło, że przyjmowanie nawet niewielkich ilości suplementów witamin B przez 6 tygodni może znacząco obniżyć poziom homocysteiny. W innym badaniu zaś okazało się,że suplementy kwasu foliowego zmniejszają ryzyko udaru o 18 proc. Dzienna dawka: 1 mg L-metylofolianu; 10 mg B6; 400 mcg B12.
Witamina D
Niedobory witaminy D mogą skutkować chorobami serca oraz udarem mózgu. Najlepszym sposobem na zapewnienie sobie odpowiedniej dawki jest codzienne wystawianie skóry na działanie promieni słonecznych. Jeśli nie masz takiej możliwości, przyjmuj suplementy zawierające 600-1000 j.m. witaminy D3.
Leki prowadzące do udaru i powodujące udar
Uwaga! Uważaj na wszystkie wymienione tu leki, gdyż zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu:
- sumatryptan
- beta-blokery
- nifedypina
- leki stosowane w chemioterapii
- doustne środki antykoncepcyjne
- sterydy anaboliczne
- doustne leki przeciwzakrzepowe
- nadużywanie leków rozrzedzających wydzielinę (w sprayu do nosa)
- leki obniżające ciśnienie krwi
- fenylopropanoloamina
Jeśli chodzi o aspirynę - tak profilaktycznie zalecaną przez lekarzy przeciw udarowi mózgu - trzeba zachować szczególną ostrożność. Jest bardzo wąska granica między korzyściami stosowania aspiryny w profilaktyce udarowej, a zagrożeniami jakie ona powoduje (wywołuje krwawienia). Badania wykazują, że aspiryna może wręcz zwiększyć ryzyko wylewu.
Przemijające ataki niedokrwienne
Takie ataki zdarzają się bardzo często szczególnie w sytuacjach, gdy dopływ krwi do mózgu zostaje utrudniony lub wręcz zablokowany. Jeśli się nasilają - są szczególnie niebezpieczne, ponieważ już pojawienie się takiego ataku jest zwiastunem, że w przyszłości może nam zagrażać udar. Aby temu zapobiec, należy wyeliminoważ to, co zagraża naszemu zdrowiu (patrz: profilaktyka udaru). Dobrze też jest pozostać pod kontrolą wykwalifikowanego terapeuty.
NADCIŚNIENIE - jak zapobiegać udarom przy nadciśnieniu
Osoby, które cierpią na nadciśnienie, oraz osoby, które zauważą u siebie symptomy udaru z powodu stresującego stylu życia - aby zapobiec udarowi mózgu - powinny bezwzględnie zmienić tryb życia. Warunkiem poworotu do zdrowia jest uregulowanie swojego życia i regularne, lekkostrawne posiłki z dużą ilością nabiału, warzyw, owoców oraz kasz i ciemnego pieczywa. Spacery na świeżym powietrzu, gimnastyka, odpowiednia ilość snu, relaks - uspokojenie wewnętrzne, zaprzestanie stresującej pogoni za dobrami materialnymi m.in. szybszą wydajniejszą pracą czy osiągnięciem sukcesu za wszelką cenę, rzucenie palenia, ograniczenie alkoholu i kawy - to konieczne warunki, które trzeba spełnić, aby uniknąć udaru mózgu. Jeżeli jesteś osobą cierpiącą na nadciśnienie, to musisz je codziennie mierzyć i regularnie odwiedzać lekarza.
Aby obniżyć ryzyko wylewu należy:
- prowadzić spokojny, regularny tryb życia,
- dbać o ruch
- unikać tłustych pokarmów
- ograniczyć picie kawy i alkoholu
- zmniejszyć ilość spożywanej soli kuchenej
- pić przegotowaną wodę
- pić wodę z sokiem z aronii, jogurt, zsiadłe mleko, soki z marchwi, pomarańczy, winogron.
- spożywać kasze jęczmienne, kukurydziane, płatki owsiane, ryż, czosnek, cebulę (przy zdrowej wątrobie), dużo warzyw i owoców, zwłaszcza jabłek surowych i gotowanych.
- do potraw dodawać olej słonecznikowy, sojowy lub oliwę z oliwek.
Unikać - wszelkiego rodzaju konserw, flaczków, mocnej kawy, herbaty, solonych ogórków i pomidorów, alkoholu i papierosów.
Ograniczyć - cukier, sól, tłuszcze zwierzęce i tłuste mięsa. Wszystkie te produkty wpływają na podniesienie ciśnienia.
Przy zaleconej diecie bezsolnej spróbuj:
- zamiast soli używać ziół do przyprawiania potraw, pieprz ziołowy, sok z cytryny, ocet winnym
- jedz czosnek bo obniża ciśnienie krwi
Potrawy dla osób z nadciśnieniem
Osoby cierpiące na nadciśnienie powinny spożywać pokarmy bogate w potas i magnez, a ubogie w sód. Wskazane w nadciśnieniu są owoce: jabłka, gruszki, wiśnie, pomarańcze, grejpfruty.
Pokarmy, które należy ograniczyć: czekolada, kakao, sól, kawa i alkohol (szczególnie w późniejszym wieku, gdy zaczynają się kłopoty z nadciśnieniem). Jeśli nie możemy zrezygnować z kawy - to pijmy jak najsłabszą.
Gimnasytka dla osób z nadciśnieniem
Przede wszystkim spacery, aby zwiększyć kondycję i niezbyt intensywna gimnastyka. Nie forsować swoich sił. Należy zadbać o rehabilitację, jeśli cierpisz na bóle głowy, zawroty głowy i bóle w okolicy serca. Gimnastyka rehabilitacyjna pomaga wyregulować oddech i zwiększa wydolność oddechową. Pomaga w utrzymaniu kondycji i pokonywaniu większych wysiłków.
Ćwiczenie relaksacyjno - oddechowe
Leżenie na plecach, nogi wyprostowane, ręce wzdłuż tułowia (śawaasana). Unosimy ręce z wdechem do góry, a z wydechem opuszczamy ręce. Tak samo ćwiczymy nogi. Ćwiczenie powtarzamy 4 razy.
Ćwiczenie rozluźniające
Leżenie na plecach (śawaasana). Z wdechem rozkładamy ręce na boki, a z wydechem prowadzimy do wewnątrz. Tak samo z ćwiczymy z nogami. Powtarzamy 4 razy.
Ćwiczenie ramion
W pozycji stojącej robimy wymachy rękami w rytmie oddechu. Z wdechem do przodu, z wydechem do tyłu. Powtarzamy 4 razy.
Ćwiczenie nóg
Stojąc w rozkroku na szerokość bioder, unosimy ręce bokiem z wdechem do góry i z wydechem opuszczamy. Powtarzamy 4 razy.
Ćwiczenie tułowia
Stojąc w rozkroku z wdechem podnosimy ręce do góry, a z wydechem opuszczamy i robimy skłon do ziemi. To samo robimy skłaniając się na boki. Ćwiczenia powtarzamy 4 razy.
Ćwiczenie rozluźniające
Maszerujemy w miejscu przez jedną minutę, unosząc wysoko kolana.
Regularne ćwiczenia na pewno podniosą kondycję i pomogą utrzymać ciśnienie krwi w normie. Przed ćwiczeniami dobrze zasięgnąć porady lekarza. Zestaw ćwiczeń można poszerzyć.
Większości udarów można zapobiec!
Uwaga:
Udar mózgu jest problemem nie tylko dla osoby, która go doświadcza, ale także dla ich rodzin. Wylew krwi do mózgu jest zdarzeniem, którego się nie spodziewamy, dlatego też należy jak najwięcej i najbardziej uświadamiać ludzi o przebiegu tego schorzenia, jego następstw, powikłań i możliwości leczenia i rehabilitacji. Udar mózgu nie jest wyrokiem wydanym na pacjenta i nie skazuje go na kalectwo. Świadomość tego, co należy robić w czasie i po udarze pomaga bliskim w rehabilitacji chorego i stanowi znaczny czynnik na powodzenie terapii. Ważne jest też uświadamianie pacjenta i jego bliskich na temat profilaktyki udaru. Udaru mózgu nie należy traktować jako choroby beznadziejnej i nieuchronnie prowadzącej do śmierci. Należy zrobić wszystko, co tylko można, aby pomóc choremu w odzyskaniu sprawności. Nie należy ustawać w rehabilitacji i sięgać do różnych metod rehabilitacyjnych.
Udar - choroba złego stylu życia. Byłby rzadkością, gdyby tylko ludzie zechcieli zmienić styl życia na zdrowy i przestali się stresować i zaczęli zdrowo się odżywiać.
Nie pal papierosów - Jeden na sześć śmiertelnych udarów mózgu - to z powodu palenia.
Sprawdzaj okresowo ciśnienie krwi - nadciśnienie może nie mieć żadnych zewnętrznych objawów, a ryzyko wystąpienia udaru u osób z nadciśnieniem to 800%.
Ogranicz spożycie soli - tam, gdzie spożywa się mało soli nadciśnienie jest właściwie nieznane. W Japonii, gdzie spożycie soli jest wysokie, udar jest główną przyczyną śmierci.
Zadbaj o właściwą wagę ciała - otyłość sprzyja miażdżycy, nadciśnieniu i większości przypadków cukrzycy.
Ogranicz spożycie tłuszczu - przejdź na wegetarianizm. Badania naukowe wykazały, że utrzymywanie podaży tłuszczu w diecie poniżej 20% dziennego zapotrzebowania kalorycznego zapobiega rozwojowi miażdżycy.
Ćwicz regularnie - ćwiczenia poprawiają krążenie krwi, pomagają kontrolować masę ciała i ciśnienie krwi.
Artykuł powstał na bazie wypowiedzi lekarzy medycyny
prof. dr hab. med. Janina Stępińska z Instytutu Kardiologii w Aninie
lekarz neurolog Joanna Poreda
Jak udzielić pomocy ofiarom udaru! Porada chińskiego profesora!
Szybka pomoc ofiarom wylewu - liczy się każda minuta zanim przyjedzie lekarz! Zajrzyj do artykułu.
Wszystkich zainteresowanych chińską medycyną zapraszamy na warsztaty:
© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ajurweda.blogspot.com
Bardzo przydatny post, wiele osób nie wie jakie są objawy alarmowe.
OdpowiedzUsuńTrzeba wiedzieć jakie są objawy i reagować we właściwy sposób i można uraowac komuś życie.
OdpowiedzUsuńBardzo pomocny i przydatny artykuł. Taką wiedzę powinien posiadać każdy żeby udzielić pomocy w razie potrzeby!
OdpowiedzUsuń;
OdpowiedzUsuńMożna znac objawy a na SOR i tak 5 godzin sie siedzi i nie ma kogo ratować .
OdpowiedzUsuń