Czarnuszka - kolendra rzymska - kmin czarny - złoto faraonów

Kmin czarny - cudowne działanie i właściwości

Czarnuszka siewna - (Nigella sativa L.) - (inne jej nazwy to: czarnucha, kmin czarny, panna w zieleni, kąkolnica, kwiat kopru, kolendra rzymska, kwiat gałki muszkatołowej) - to roślina jednoroczna z rodziny jaskrowatych. Pochodzi z Bliskiego Wschodu, znana była już w starożytnej Asyrii i wspomniana jest w Biblii, a jako pierwszy opisał ją grecki lekarz Dioskurides Pedanios. Czarnuszka wykorzystywana była już w starożytnym Egipcie jako środek leczniczy. Określano ją nazwą „złoto faraonów”, a sam prorok Muhammad twierdził, że: "czarnuszka leczy wszystko – oprócz śmierci”. Dlatego też w świecie arabskim czarnuszka do dziś  uważana jest za panaceum na różne dolegliwości i nie może jej zabraknąć w żadnym domu. Czarnuszka nazywana jest w arabskiej medycynie "kalonji" lub "nasionami błogosławieństw". Jednym z pierwszych entuzjastów czarnuszki był egipski faraon Tutenchamon, który wierzył w jej cudowne właściwości do tego stopnia, że nie pozwalał swym służącym pojawiać się w swoim otoczeniu bez przynajmniej jednej buteleczki leczniczego oleju. Najpiękniejsze Egipcjanki - królowa Nefretete i Kleopatra wykorzystywały olej z czarnuszki do pielęgnacji swej urody.

I choć ojczyzną czarnuszki były kraje Azji Mniejszej, to czarnuszka nie była też obca naszym przodkom, którzy dodawali ją do wypiekanego chleba, dodawano do produkcji aromatyzowanego wina, przetworów warzywnych, potraw mięsnych. Nasiona czarnuszki sprawdzały się także jako odpowiednik pieprzu, który mogły stosować osoby zmagające się z problemami żołądkowymi. Na początku dwudziestego pierwszego wieku czarnuszka wróciła do łask i można ją coraz częściej spotkać na naszych stołach, a o jej leczniczych właściwościach wypowiadają się także lekarze. W niektórych rejonach naszego kraju możemy spotkać dzikie okazy czarnuszki, która jest bardzo piękną rośliną. Charakteryzuje się ona dosyć dużymi, pojedynczymi kwiatami o pięknym ubarwieniu, toteż często jest ozdobą bukietów i rabatek. Czarnuszka siewna charakteryzuje się silnym, korzennym zapachem, a jaj smak przypomina gorzką, paloną kawę. Z jej nasion - Semen Nigellae wytwarza się oleje zarówno do spożywania jak i do użytku w celach kosmetycznych i do produkcji perfum. (Oleum Nigelle, Oleum Melanthii aethereum). Nasiona czarnuszki zawierają dużo tłuszczu (do 40%), olejek lotny (do 1,5%), saponinę - melantynę (silnie trującą dla ryb, ale w dużych ilościach szkodliwą również dla organizmów stałocieplnych), garbniki, gorycz - nigellinę i alkaloid - damasceinę.

Czarnuszka siewna

Inną odmianą czarnuszki jest czarnuszka damasceńska - Nigella damascena, która stała się popularna w Indiach, Egipcie, Turcji, Bułgarii i używana jest do leczenia nieżytu żołądka i jelit. Posiada właściwości rozkurczające, antybakteryjne i wspomaga wydzielanie żółci. Ma podobne właściwości lecznicze jak czarnuszka siewna, ale uprawiana jest głównie dla ozdoby, do bukietów i wiązanek. Ozdobne są nie tylko kwiaty, które w wazonie długo zachowują świeżość, ale również owoce i to głównie rośliny z owocami są wykorzystywane do ozdoby domów i rabatek.

Czarnuszka damasceńska

Działanie i właściwości czarnuszki

Starożytni nie na darmo uważali czarnuszkę za panaceum na wszelkie dolegliwości. Znane jest jej działanie żółciopędne, moczopędne, wiatropędne, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe oraz rozkurczające na mięśnie gładkie, wzmaga wydzielanie mleka, poprawia trawienie, reguluje miesiączkę i wzmacnia odporność.

• obniża poziom cukru we krwi
• zmniejsza ryzyko zakrzepów i zatorów
• działa przeciwbólowo w bólach różnego pochodzenia (dzięki malantynie) i uspokaja
• działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybicznie i antywirusowo
• zwalcza pasożyty
• odkaża układ pokarmowy i oddechowy
• działa moczopędnie i przeciwobrzękowo
• odtruwa miąższ wątroby ze związków toksycznych i nadmiaru leków, co wykazano w badaniach klinicznych
• stymuluje układ odpornościowy (w tym syntezę interferonu) - sprawia, że organizm z większą łatwością eliminuje pierwsze objawy grypy i przeziębienia oraz ma więc więcej sił, które może zużyć do walki z uczuleniami
• przydatna również podczas leczenia zapalenia zatok oraz kataru
• czarnuszka siewna działa przeciwnowotworowo dzięki alfa-hederynie
• hamuje odczyny autoagresji immunologicznej, stąd jako jedna z niewielu roślin znajduje zastosowanie w leczeniu tocznia, alergii, reumatyzmu, łuszczycy
• szwajcarskie badania wskazują na skuteczność wyciągu w ochronie wątroby i żołądka (do głównych fosfolipidów należy ważna dla regeneracji wątroby fosfatydylocholina (46–48% całkowitej ilości fosfolipidów)
• olejek eteryczny z czarnuszki i jej wyciągi powstrzymują ataki astmy

Czarnuszkę wewnętrznie stosuje się również w przypadku nieżytu oskrzeli, w chorobach wątroby, przy kamicy żółciowej, skąpomoczu. Zewnętrznie napary używane są przy trądziku, atopowym zapaleniu skóry i grzybicach skóry.

Tradycyjnie przy pomocy wyciągów i oleju leczy się schorzenia górnych dróg oddechowych, nawracające infekcje, na źle gojące się rany, infekcje skórne, trądzik (napar stosowany wewnętrznie i zewnętrznie jako tonik).

W indyjskiej medycynie czarnuszka stosowana jest jako środek wiatropędny i pobudzający oraz przeciwko niestrawności i dolegliwościom jelitowych. Indyjscy lekarze stosują ją także do wywoływania poporodowych skurczy macicy oraz do przyspieszenia laktacji. 

Pomocna w zwalczaniu astmy i alergii

Dla astmatyków jest to nieocenione zioło, bo czarnuszka wzmacnia ich organizm, ułatwia wykrztuszanie zalegającej wydzieliny i rozszerza oskrzela, a kuracja z jej wykorzystaniem może więc przyczynić się do tego, że spowolniony zostanie rozwój choroby i spadnie intensywność jej ataków. Jest też jednym z uznanych sposobów na osłabienie reakcji alergicznej u dzieci (dzieci szybciej na nią reagują). Badania wykazują, że w przebadanej grupie 29 pacjentów z astmą, którym przez 45 dni podawano czarnuszkę - objawy ustąpiły, a już pod koniec okresu badań okazało się, że można było zmniejszyć dawkę środków tradycyjnych (inhalatorów, kortykosteroidów), ponieważ poprawiła się wydolność płuc oraz objawy astmy do jakich należy świszczący oddech - zostały złagodzone. W innym badaniu podawano czarnuszkę w niewielkich ilościach dzieciom z alergią na pyłki i odnotowano, że po trzech tygodniach spożywania o 80% badanych złagodziły się objawy choroby. Podaje się czarnuszkę w niewielkich ilościach - 40 mg na kg/masy ciała, bo przy większych dawkach mogą występować dolegliwości żołądka. Ale i na to jest sposób, bo można podawać czarnuszkę podczas posiłku. Dolegliwości wtedy nie występują.

Uwaga!

Czarnuszka może być toksyczna, jeśli się ją podaje w zbyt dużych ilościach, toteż nie wolno z tym przesadzać. To samo tyczy oleju z czarnuszki, którego też nie należy nadużywać. Osobom z wrażliwym żołądkiem może się czarnuszką "odbijać", ponieważ ma dość ostry, specyficzny smak. Nie należy jednak tym się przejmować, gdyż nie jest to żadna dolegliwość.

• Czarnuszka raczej nie uczula, choć mogą się pojawić u niektórych osób sporadyczne uczulenia na skórze. Jest dobrze tolerowana i generalnie bezpieczna. Nie poleca się stosowania czarnuszki kobietom w ciąży (może wywołać skurcze macicy) i kobietom karmiącym. 
• Nasiona zawierają lotny olej, składnikiem którego jest melantyna i niugellina, a także tanina. Melantyna spożyta w dużych dawkach jest toksyczna, a niugellina może wywołać paraliż, więc przyprawa ta nie może być stosowana w nadmiarze.
• Mimo braku istotnych skutków ubocznych czy też toksyczności w leczeniu nasionami, przeciwwskazaniem do stosowania jest ciąża i karmienie. 
• Roślina jest trująca dla ryb i bezkręgowców.

Olej z czarnuszki 

Olej wytłaczany z nasion czarnuszki nie tylko cieszy się coraz większą i niesłabnącą popularnością, ale również zdobywa szerokie grono nowych zwolenników. A to w szczególności dzięki zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych - zwłaszcza kwasów takich jak linolowy i linolenowy. Są one niezbędne naszemu organizmowi do regulowania funkcjonowania i musimy mu ich dostarczyć z zewnątrz, bo sam nie radzi sobie z ich produkcją. Olej ma aż 55,8% kwasu linolowego, którego nasz organizm potrzebuje i musimy mu go dostarczać z zewnątrz. Wspomaga naturalną odporność, obniża ryzyko zachorowania na choroby niedokrwienne serca, ma znakomity wpływ na skórę. Duża jest też zawartość protein w nasionach (22%), w tym niezbędnych dla zdrowia człowieka dziewięciu aminokwasów: fenyloalaniny, izoleucyny, leucyny, lizyny, metioniny, treoniny, tryptofanu, waliny. Olej z czarnuszki może być długo przechowywany.

Warto też zwrócić uwagę na znajdujące się w czarnuszce olejki eteryczne. Mają one właściwości bakteriobójcze oraz są nieocenione w usuwaniu problemów z prawidłowym funkcjonowaniem oskrzeli. Wdychane olejki eteryczne poprawiają samopoczucie i dzięki temu możemy zachować nasze zdrowie psychiczne w równowadze. Olej z czarnuszki jest bogaty w witaminy i składniki mineralne, które mają duży wpływ na nasz wygląd fizyczny. Jego stosowanie poprawia zatem stan włosów, skóry i paznokci, przynosi przy tym wymierne efekty już po krótkim czasie stosowania.

Abyśmy mogli cieszyć się ze wspaniałych właściwości oleju z czarnuszki dobrze jest zwrócić uwagę kiedy nasiona z których był wytłaczany były zbierane. Najbardziej wartościowy jest wyłącznie olej tłoczony na zimno, nierafinowany i pozbawiony substancji chemicznych, które miałyby „wzmacniać” jego moc. Należy też zadbać o prawidłowe przechowywanie oleju, bo inaczej straci swoje właściwości i nie będzie przydatny. Zadbać też należy o to, aby spożywać olej we właściwy sposób. 

• Dorośli powinni zażywać łyżeczkę oleju dwa razy dziennie przed posiłkiem.
• Dzieci - mniejsze dawki. Dzieci do 4 roku życia: 2 x dziennie 1/4 łyżeczki od herbaty. Uważać należy, aby nie przesadzić z tym podawaniem oleju i najpierw zapytać o to lekarza. NIE PODAJEMY OLEJU NOWORODKOM I NIEMOWLĘTOM!

Przez cały czas trwania kuracji obserwujemy sygnały wysyłane przez organizm i obserwujemy co się dzieje w trakcie kuracji i jak na nią reagujemy. Gdy cokolwiek zaczyna budzić nasz niepokój - należy skontaktować się z lekarzem.

Zalecane stosowanie:

W celach zdrowotnych przyjmować bezpośrednio 1 łyżeczkę oleju z czarnuszki egipskiej 2 x dziennie przed posiłkiem, co wpływa korzystnie na układ odpornościowy, układ trawienny,  obniża stężenie cukru we krwi, zapobiega miażdżycy i zawałom serca. Podczas chronicznych problemów ze zdrowiem dawka spożywanego oleju może być podwyższona do 3 x dziennie.

Jak przechowywać olej z czarnuszki

Jak to zwykle bywa, nie należy go długo przechowywać i po otwarciu jak najszybciej zużyć. Jednakże jest to olej stabilny i może być przechowywany od 3 miesięcy do 6 miesięcy od otwarcia. Olej - nie tylko z czarnuszki - przechowujemy w ciemnej butelce, najlepiej w chłodnej szafce czy lodówce bez dostępu światła. Aby olej nie zepsuł się szybko po otwarciu butelki - dobrze jest do niego dolać 1 ml. witaminy E - to dodatkowo zakonserwuje olej i może on być przechowywany.

Zastosowanie w kuchni

Czarne nasiona czarnuszki służą jako dodatek do pieczywa, do przetworów warzywnych, do aromatyzowania wina oraz w niewielkim zakresie do produkcji olejku eterycznego używanego w cukiernictwie. Mielone nasiona czarnuszki stanowią dobrą namiastkę pieprzu, gdyż u osób wrażliwych nie podrażniają błony śluzowej żołądka.

W kuchni indyjskiej ma szerokie zastosowanie zarówno do zup jak i do warzyw, owoców i wypiekanego chleba i bułek. Jest też składnikiem mieszanek przypraw garam masala.

Zastosowanie w kosmetyce

Mówiąc o czarnuszce nie możemy nie docenić nie tylko togo, że ma działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, ale również tego, że znakomicie sprawdza się jako środek wspomagający leczenie trądziku i atopowego zapalenia skóry.

Ciekawostki 

• W dawnej Polsce czarnuszka była używana przez biedną ludność jako przyprawa zastępująca zbyt drogie dla ludzi przyprawy wschodnie.
• Jest piękna, ale w Polsce trochę teraz zapomniana. Dobrze, że przeżywa swój renesans. Uprawiana jest też na rabatach, jako kwiat cięty do wiązanek i bukietów.
• Wyciąg z nasion ma działanie konserwujące i ochronne przed promieniowaniem - stosuje się go czasem w produkcji kosmetyków.

Czarnuszka dla zdrowia na różne dolegliwości

Napar z czarnuszki

Przeciw chorobom układu oddechowego, infekcji narządów płciowych, trądzikowi i łojotokowemu zapaleniu skóry. Zalecany dla alergików i astmatyków.

• Rozdrobnioną w moździerzu łyżkę nasion zalać szklanką wrzącej wody lub gotującym się mlekiem i pozostawić na 20 minut pod przykryciem. Przecedzić i pić 2-3 razy dziennie po 1/3 szklanki. Można posłodzić miodem, ale niekoniecznie. 

Przy problemach z układem oddechowym - pić małe dawki, ale często co 2-3 godziny.

W problemach z trądzikiem - 3 razy dziennie przemywać skórę.

Odwar z czarnuszki

Przeciw problemom żołądkowym i bólom wątroby, żółtaczce oraz przeciw zaburzeniom miesiączkowania, a także przeciw robakom.

• Łyżeczkę nasion zalać dwoma szklankami wody i gotować na malutkim ogniu przez 10-15 minut. Następnie odcedzić, przestudzić i pić to, co zostało 3 razy dziennie. 

W przypadku grzybicy skóry przemywać chore miejsce kilka razy dziennie.

Czarnuszka zmielona

Na podniesienie odporności

• Zakupione nasiona czarnuszki zmielić w młynku na pył. Zażywać dla poprawy odporności łyżeczkę od herbaty 2 razy dziennie. Proszek z czarnuszki trzeba przechowywać w zamkniętym pojemniku, aby nie wywietrzał.

Miód czarnuszkowy

Przeciw przeziębieniom, kaszlom, chorym zatokom

• 1 łyżka miodu i 1 łyżka czarnuszki (lub jak chcesz więcej - to proporcjonalnie dobierz składniki). Wszystko wymieszać i zażywać co 6 godzin po 1 łyżce.  

Miód ziołowy

Przeciw przeziębieniom, udrażnia układ oddechowy, hamuje kaszel i katar, poprawia odporność.

• 3 łyżki czarnuszki, 1 łyżeczkę anyżu  i 2 łyżeczki goździków. Połączyć składniki i zmielić na drobny proszek. Do mieszanki dodać  100 ml miodu i 10 kropli olejku tymiankowego. Zażywać 3 razy dziennie. 

Krople do nosa z czarnuszki

Przeciw katarom, zatokom

• 1 łyżkę rozdrobnionych nasion czarnuszki zalać 100 ml roztworu soli fizjologicznej, zagotować i odstawić na pół godziny. Następnie przecedzić i uzupełnić brakujący płyn tak, aby było 100 ml. Przefiltruj i zakraplaj nos kilka razy dziennie. 

Nalewka z czarnuszki

Na problemy z układem pokarmowym, przy przeziębieniu, kaszlu, katarze oraz problemach skórnych, reumatyzmie, bólach mięśni.

• Zmielić pół szklanki nasion i zalać je 250 ml wódki. Odstawić na 7 dni. Po upływie tego czasu przefiltrować i zażywać 2 razy dziennie po 5 ml. Można dodać miodu, albo mleka z miodem. 

Czarnuszka dla urody

Tonik czarnuszkowy

Do przemywania skóry trądzikowej i łojotokowej

• Łyżkę nalewki z czarnuszki (przepis powyżej) rozcieńcz 200 ml wody mineralnej. Składniki dokładnie wymieszać. Przemywać skórę 2 razy dziennie)

Maseczka i peeling z czarnuszki

Oczyszcza i odżywia cerę

• 1 łyżkę czarnuszki zmielić w młynku. Do zmielonej czarnuszki dodać 1 łyżkę oliwy z oliwek i nanieść na twarz. Maseczkę pozostawić na skórze na ok. 15 minut. Na koniec zmyć wodą robiąc przy tym masaż i peeling.

Nasiona czarnuszki warto kupić i stosować nie tylko do posypywania domowych wypieków, ale także można spożywać je z miodem, w nalewkach, naparach, jako przyprawę do dań, zup i sałatek. Nie podrażnia żołądka nawet przy chorobie wrzodowej i "jest dobra na wszystko". 

Wszystkich zainteresowanych leczeniem naturalnym metodami Ajurwedy 

Zapraszamy na warsztaty:

http://ajurweda.blogspot.com/p/warsztaty.html

© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ajurweda.blogspot.com