Witamina B3 - witamina PP - niacyna - zdrowie i uroda

NIACYNA - Witamina B3 - PP - Cudowny eliksir zdrowia i urody

Gdy zabraknie w organizmie witaminy B3 (PP, niacyny) pojawia się wiele rozmaitych dolegliwości i schorzeń takich jak: nadwrażliwość nerwowa, stany apatii, bezsenność, bóle głowy i migreny, wrażliwe dziąsła, mdłości i biegunka, zmęczenie, osłabienie mięśni, choroby skórne, przebarwienia skóry, trądzik, przykry zapach z ust, owrzodzenia ust, ale także depresja, schizofrenia, migrena, ADHD czy choroby grzybicze i wiele innych. 

Witamina B3 pomocna w zwalczaniu grzybic i innych chorób

Witamina B3 może potencjalnie znaleźć zastosowanie w leczeniu infekcji grzybiczych - wynika z badań naukowców z Kanady, o których informuje czasopismo "Nature Medicine" w lipcu 2010 roku. Drożdżaki z gatunku Candida albicans wchodzą w skład naturalnej flory przewodu pokarmowego co drugiej osoby. Jednak przy obniżonej odporności - u chorych na AIDS, pacjentów po przeszczepach narządów czy poddawanych chemioterapii z powodu nowotworów - drożdżaki stanowią ogromny problem, gdyż powodują infekcje błon śluzowych oraz infekcje ogólnoustrojowe. Choć obecnie dostępne są różne metody leczenia tych zakażeń, ich skuteczność ogranicza w dużym stopniu pojawienie się opornych na leki szczepów C. albicans.

Witamina PP to inaczej witamina B3, Niacyna (ATC: A 11 HA 01, C 10 AD 02) - wspólna nazwa na określenie dwóch związków: kwasu nikotynowego czyli kwasu 3-pirydylokarboksylowego, pochodnej pirydyny i amidu kwasu nikotynowego czyli nikotynamidu, niacyny. Niacyna jest znana również jako czynnik przeciwpelagryczny, stąd niekiedy nazywa się ją również witaminą PP. Może być ona, w przeciwieństwie do innych witamin z grupy B, produkowana w organizmie z podstawowego aminokwasu, tryptofanu. Są to jednak niewielkie ilości i jej najważniejszym źródłem powinno być pożywienie. Należy również pamiętać, że tryptofan należy do aminokwasów egzogennych, czyli takich, które nie mogą być syntetyzowane w organizmie, lecz muszą zostać dostarczone w pożywieniu. 

Witamina B3 należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie, a ponadto takich, których nadwyżki są wydalane z moczem. Witamina B3 ozszerza naczynia krwionośne, co u ludzi z wąskimi żyłami może złagodzić dolegliwości krążeniowe. Dzięki tej zdolności może pomagać cierpiącym na bóle migrenowe. Jest znana jako "witamina uszczęśliwiająca nerwy", gdyż oddziałuje również korzystnie na system nerwowy i stan psychiczny człowieka. Rzeczywiście, koi ona nerwy, ułatwia sen, zapewnia spokój psychiczny. Dzięki temu jest stosowana w leczeniu zaburzeń psychicznych, a szczególnie schizofrenii. Niedobór witaminy B3 często jest bowiem rozpoznawany jako stan schizofreniczny, jeśli większość dolegliwości objawia się jako psychicznych w przebiegu niedoboru. Migreny także dobrze się leczą poprzez regularne dostawy witaminy B3 w pożywieniu i usunięcie produktów blokujących jej perzyswajanie, w tym cukru! 

Witamina B3 rozpuszcza się w wodzie, alkoholach i glicerynie - jest przy tym odporna na wysoką temperaturę, na działanie kwasów i ługów, nie ulega zniszczeniu pod wpływem promieni ultrafioletowych. Dzięki niezwykle prostej budowie chemicznej i bardzo drobnym rozmiarom molekuł (podobnie jak witamina C) niacyna bardzo szybko przedostaje się z pożywienia do komórek organizmu. Natura tak zaprogramowała ludzki organizm, że jeżeli dostawy witaminy B3 będą niewystarczające, uruchomi się produkcja własna niacyny, w toku przemiany materii, z aminokwasu o nazwie tryptofan, który występuje w chudym serze, mięsie, rybach czy drobiu. Z tryptofanu jest wytwarzany stymulator naszych nerwów – serotonina, a ta z pnia mózgu steruje nastrojami psychicznymi i odpowiada za prawidłowy sen. Niacyna to jedna z najważniejszych biosubstancji, dzięki którym jest wytwarzana energia w żywej komórce. 

Wygląd witaminy B3: biały proszek, krystaliczna substancja. Masa małej płaskiej łyżeczki miarowej (2.5 ml) - 1.37 g (1 ml waży 0.55 g). Dobrze rozpuszcza się w wodzie, etanolu, glicerynie i glikolu propylenowym. 5% roztwór ma pH: 6.0-7.5. Niacyna w formie amidu kwasu nikotynowego jest wprowadzana do kosmetyków w stężeniu do 5%. Odczyn produktu powinien wynosić od pH 3 do pH 7.5. Zmniejsza TEWL - transepidermalną utratę wody przez naskórek, wpływa na produkcję kolagenu. Przyczynia się do poprawy nawilżenia i elastyczności skóry. Działa łagodząco i przeciwpodrażnienieniowo, dzięki czemu łagodzi przebieg wszelkiego typu dermatoz. Rozjaśnia przebarwienia. Jest silnym antyoksydantem. 

Witamina B3, a infekcje grzybicze

Naukowcy z Uniwersytetu w Montrealu w Kanadzie wykazali w swoich najnowszych doświadczeniach, że witamina B3, nazywana też witaminą PP lub niacyną, blokuje enzym o nazwie deacetylaza Hst3p niezbędny drożdżakom C. albicans do prawidłowego wzrostu i dlatego może znaleźć zastosowanie w leczeniu wywołanych nimi zakażeń. Deacetylaza Hst3p bierze udział w modyfikacjach białek z grupy histonów (a dokładnie histonów H3), które odpowiadają za prawidłowe upakowanie długiej cząsteczki DNA w jądrze komórkowym.

Okazało się, że zahamowanie aktywności tego enzymu u C. albicans - przy pomocy witaminy B3, bądź przez czasowe zablokowanie kodującego go genu - zmniejszało zdolność drożdżaków do wywoływania infekcji u myszy. Komórki drożdżaków traciły witalność, dochodziło u nich do degradacji histonów, zaburzeń w strukturze DNA i nieprawidłowego wzrostu. 

Co ważne, witamina B3 była skuteczna w zwalczaniu szerokiego spektrum szczepów C. albicans, również tych opornych na inne leki. Poza tym hamowała wzrost innych patogennych gatunków z rodzaju Candida, jak również należącego do workowców grzyba Aspergillus fumigatus (kropidlak), który u ludzi wywołuje grzybicę skóry płuc i może nasilać ataki astmy oskrzelowej. "Istnieje pilna potrzeba rozwijania nowych metod zwalczania zakażeń C. albicans, ponieważ są one jedną z wiodących przyczyn infekcji wewnątrzszpitalnych i towarzyszy im duża śmiertelność" - komentuje biorący udział w badaniach prof. Martine Raymond.

Jak ocenia specjalista, wyniki pracy jego zespołu mogą stanowić pierwszy krok na drodze do opracowania nowych metod leczenia infekcji drożdżakowych bez ryzyka silnych działań niepożądanych u pacjentów. Pod nazwą witamina B3 kryją się w zasadzie dwa związki - kwas nikotynowy oraz amid kwasu nikotynowego. Bierze ona udział w regulacji metabolizmu, w postawaniu czerwonych krwinek, reguluje poziom cholesterolu we krwi, neutralizuje toksyczne działanie związków chemicznych i leków w organizmie. 

Witamina B3 reguluje poziom cholesterolu we krwi, dzięki czemu zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Hamuje ilość "złego" cholesterolu (LDL) i trójglicerydów (molekuł tłuszczu), a podnosi poziom "dobrego" cholesterolu (HDL). Badania wykazały, że obniża ona poziom cholesterolu o 22%, a tłuszczu aż o 52%. 

Witamina B3 w organizmie współdziała w syntezie i rozkładzie węglowodanów, kwasów tłuszczowych i aminokwasów, w przemianach metabolicznych mających na celu uwalnianie energii, uczestniczy w tworzeniu czerwonych ciałek krwi, hamuje toksyczne działanie związków chemicznych i leków, reguluje poziom cholesterolu we krwi, rozszerza naczynia krwionośne, oddziałuje korzystnie na system nerwowy i stan psychiczny, poprawia ukrwienie skóry i kondycję włosów. 

Główne źródła witaminy B3

Głównym źródłem witaminy B3 w mg/100g produktu w diecie są: 

• drożdże piwne - 35,5 mg/100g
• orzechy ziemne - 24,2 mg/100g
• otręby pszenne - 21 mg/100g
• rośliny strączkowe, 
• sery, 
• masło orzechowe i orzechy, 
• odtłuszczone mleko, 
• suszone brzoskwinie - 8,2 mg/100g
• pełne ziarno zbóż - 5,2 mg/100g 
• migdały - 4,7 mg/100g
• kasza gryczana - 4,0 mg/100g
• soja - 2,9 mg/100g
• grzyby
• pomidory - 1,4 mg/100g. 

Nadmierne spożywanie cukru (w tym miodów), słodyczy lub napojów słodzonych prowadzi do utraty niacyny i poważnych jej niedoborów w organizmie! Przecukrzenie organizmu powodując niedobór witaminy B3 daje w efekcie szereg zaburzeń chorobowych, w tym drożdżyce. 

Na pogorszenie wchłaniania witaminy B3 wpływają: sulfonamidy, alkohol, tabletki nasenne, estrogen, antybiotyki, środki antykoncepcyjne, kawa, herbata, cukier, azotan sodu! 

Na polepszenie wchłaniania witaminy B3 wpływają: kompleks witamin B, witamina B1, witamina B2, witamina B5, witamina C, fosfor, chrom! 

Suplementy zawierające witaminę B3:

1. Stress Management – 15 mg
2. Vital o – 18 mg
3. Vital A – 18 mg
4. Vital B – 18 mg
5. Vital AB – 18 mg
6. Full Spectrum – 10 mg
7. Infant Formula – 8 mg
8. Lion Kids D – 7 mg
9. Senior Formula – 10 mg
10. Menopausal Formula – 7,5 mg
11. New Life - 9 mg

Przyczyny niedoboru witaminy B3

Do głównych przyczyn niedoboru witaminy B3 należą: 

• stosowanie leków przeciwpadaczkowych - izoniazydy - które są analogami strukturalnymi niacyny; 
• upośledzone wchłanianie z przewodu pokarmowego; 
• zwiększone zapotrzebowanie na witaminę, spowodowane zwiększeniem ilości procesów energetycznych; 
• nadmierne zużycie tryptofanu do produkcji serotoniny, co ma miejsce w wypadku nowotworu zwanego srebrzakiem; 
• choroba Hartnupów - zaburzenie wchłaniania jelitowego i nerkowego tryptofanu. 

Skutki niedoboru witaminy B3

• ogólne osłabienie, 
• bezsenność, 
• bóle głowy, 
• trudności z pamięcią, 
• zaburzenia w działaniu układu nerwowego: agresywne zachowanie, wybuchy złości, niepokój, depresje, nadmierna aktywność (ADHD dzieci żyjących na słodyczach); 
• zaburzenia procesu oddychania komórkowego,
• pogorszenie stanu skóry, 
• choroby skórne, 
• owrzodzenie warg i ust, 
• przebarwienia (plamy) na skórze, 
• pelagra - tzw. rumień lombardzki, objawiająca się zapaleniem skóry oraz zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego, 
• zwiększona wrażliwość skóry na światło słoneczne, 
• drożdżyce. 

Charakterystyczne objawy niedoboru witaminy B3 to tzw. Zespół 3d: 

• dermatitis - zapalenie skóry, 
• diarrhoea - biegunka, 
• dementia - otępienie.

Skóra staje się zaczerwieniona i szorstka, powstają stany zapalne na skórze, szczególnie w tych miejscach ciała, które są wystawione na działanie promieni słonecznych oraz ulegają uciskowi i tarciu. Takie stany chorobowe zdarzają się wprawdzie rzadko, ale mogą trwać latami i mają chroniczny charakter, a problemy skórne w kontakcie ze słońcem to zwykle nie wina słońca tylko braku witaminy B3. 

Niewystarczająca ilość witaminy B3 powoduje niedomagania przewodu pokarmowego, czyli nieżyt żołądka i jelit, gdyż w żołądku zmniejsza się wytwarzanie kwasu solnego, a chorzy cierpią na dolegliwe i uporczywe biegunki prowadzące do wycieńczenia organizmu.

Pierwsze objawy braku witaminy B3  

• nadwrażliwość nerwowa
• stany apatii
• bezsenność
• bóle głowy
• wrażliwe dziąsła
• mdłości i biegunka
• zmęczenie
• osłabienie mięśni
• choroby skórne, przebarwienia
• przykry zapach z ust
• owrzodzenia ust

Skutki nadmiaru witaminy B3

Witamina B3 jest mało toksyczna, ale nadmiar witaminy PP może powodować: 

• bóle głowy, 
• mrowienie, 
• zaczerwienienie skóry, 
• swędzenie głowy, 
• szum w uszach, 
• niestrawność, 
• niewydolność wątroby, 
• arytmię serca i psychozy, 
• utratę łaknienia, 
• nadmierne stężenie kwasu moczowego, 
• zwiększenie zawartości glukozy w osoczu, 
• rozszerzenie naczyń krwionośnych.

Objawy nadmiaru są spowodowane najczęściej nadmiernym spożyciem jej w drobiu (9,6 mg/100g), rybach (tuńczyk 10,3/100mg, łosoś 6,8mg/100g) czy chudym mięsie, w zjadanych wątróbkach (12,2 mg/100g) i sercach (7,2mg/100g). 

Za duże dawki mogą wywołać nawet żółtaczkę, arytmię serca i psychozy. Szczególnie powinni uważać ci, którzy są chorzy na astmę i cierpią na chorobę wrzodową. Przedawkowanie zwiększa też prawdopodobieństwo uszkodzenia wątroby, powoduje utratę łaknienia, podwyższa zawartość glukozy w osoczu i stężenie kwasu moczowego. 

Nadmiar syntetycznej witaminy PP może powodować: bóle głowy, mrowienie, zaczerwienienie skóry, swędzenie głowy, szum w uszach, niestrawność, żółtaczkę, arytmię serca i psychozy, prawdopodobieństwo uszkodzenia wątroby, utratę łaknienia, stężenie kwasu moczowego, zwiększenie zawartości glukozy w osoczu. Objawy nadmiaru obserwowano głównie u osób przyjmujących tę witaminę w postaci syntetycznej! 

Zastosowania profilaktyczne

Witamina B3 jest szeroko stosowana w profilaktyce takich chorób jak:

• bóle menstruacyjne
• nieregularne menstruacje
• problemy skórne
• bóle migrenowe
• problemy z krążeniem
• wysokie ciśnienie krwionośne
• zawroty głowy w syndromie Meniera
• zajady
• wysoki poziom cholesterolu
• szum w uszach
• niektóre rodzaje cukrzycy
• świszczący oddech w astmie

Choroba Lombardzka - pelagra

Kwas nikotynowy otrzymał na Zachodzie po raz pierwszy w 1867 roku C. Huber. Jednak dopiero w 1935 roku stwierdzono, że ma on ważne znaczenie biologiczne. Wyizolowano wkrótce amid kwasu nikotynowego z mięśnia sercowego, a później z ekstraktu wątrobowego. Stwierdzono, że leczy on pelagrę u ludzi i tzw. chorobę czarnego języka u psów. Nazwa pelagry pochodzi od łacińskich słów "pella agra", które oznaczają szorstką, chropowatą skórę. Jej symptomami są: 

• zaczerwienienia i zmiany skórne, które objawiają się plamami i pęcherzami. W miarę rozwoju tej choroby pojawia się: 
• biegunka, 
• bóle głowy, 
• stany depresji, 
• bezsenność, 
• demencja, 
• a nawet śmierć! 

Jeszcze inna nazwa pelagry brzmi "rumień lombardzki", gdyż pierwsze doniesienia na temat tej choroby ogłoszone w 1771 roku dotyczyły jej występowania w Lombardii - historycznej krainie w północnej Italii. Choroba ta występowała także w biedniejszych krajach Ameryki Środkowej, w których podstawą pożywienia jest kukurydza. Roślina ta zawiera niewystarczającą ilość witaminy B3, w dodatku w formie nieprzyswajalnej dla człowieka. Liczne zachorowania były spowodowane również nieumiejętną obróbką kukurydzy. Później okazało się, że dzięki gotowaniu kukurydzy w "wodzie wapiennej" można zwiększyć ilość witaminy B3 i przekształcić ją w postać korzystną dla człowieka. 

Ważne wiadomości o witaminie B3 

Kwasu nikotynowego i amidu tego kwasu nie należy mylić ze szkodliwą nikotyną, która znajduje się w tytoniu.

• Witamina B3 współdziała z innymi witaminami z grupy B (B1, B2, B6, biotyną i pantotenianem wapnia) i jest od nich zależna, dlatego należy przyjmować ją razem z nimi.
• Chrom zwiększa efektywność witaminy B3.
• Witamina B3 może być podawana jednocześnie z witaminą A i E w celu obniżenia cholesterolu.
• B3 wspomaga działanie leków przeciwpadaczkowych, takich jak fenobarbital i pymidon, które przy niedoborze witaminy B3 mogą słabo działać u chorego.
• Witamina B3 jest odporna na działanie wysokiej temperatury, kwasów, ługów i intensywne naświetlanie promieniami ultrafioletowymi. Nie zostaje zniszczona podczas gotowania, ale w czasie tego procesu przechodzi do wywaru, który należy wykorzystać przy przygotowywaniu potraw.
• Nadmierne spożywanie cukru, słodyczy i napojów słodzonych prowadzi do utraty witaminy B3.
• Jest to jedna z nielicznych witamin nieulegających zmianom mimo procesów przetwarzania i przechowywania żywności. 
• Dzienne zapotrzebowanie na witaminę PP jest zwykle zaspakajane poprzez jej powstawanie z jednego z aminokwasów - tryptofanu, przyjmuje się, że 1 [mg] niacyny równa się 60 [mg] tryptofanu. 
• Niedobór witaminy PP może szybko spowodować niekorzystne zmiany w osobowości, ponieważ witamina ta jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego. 

Zapotrzebowanie dobowe na witaminę B3

Witaminę B3 wyraża się w tabelach żywieniowych w miligramach [mg]. Zalecane normy dietetyczne na Witaminę B3 dla różnych grup ludności według Dietary Reference Intakes ustalone przez National Academy of Sciences, Food and Nutrition Board, USA. 

Grupy wiekowe ludności - Ilość witaminy B3 (PP)

Zalecane normy dietetyczne [mg/dzień] --- Bezpieczna maksymalna dawka nie powodująca ryzyka efektów ubocznych nadmiaru [mg/dzień]

• Dzieci 1-3 lat --- 6 --- 10
• Dzieci 4-8 lat --- 8 --- 15
• Chłopcy 9-13 lat --- 12 --- 20
• Młodzież męska 14-18 lat --- 16 --- 30
• Mężczyźni 19-30 lat --- 16 --- 35
• Mężczyźni 31-50 lat --- 16 --- 35
• Mężczyźni 50-70 lat --- 16 --- 35
• Mężczyźni powyżej 70 lat --- 16 --- 35
• Dziewczęta 9-13 lat --- 12 --- 20
• Młodzież żeńska 14-18 lat --- 14 --- 30
• Kobiety 19-30 lat --- 14 --- 35
• Kobiety 31-50 lat --- 14 --- 35
• Kobiety 50-70 lat --- 14 --- 35
• Kobiety powyżej 70 lat --- 14 --- 35
• Kobiety ciężarne do 18 lat --- 18 --- 30
• Kobiety ciężarne 19-30 lat --- 18 --- 35
• Kobiety ciężarne 31-50 lat --- 18 --- 35
• Kobiety karmiące do 18 lat --- 17 --- 30
• Kobiety karmiące 19-30 lat --- 17 --- 35
• Kobiety karmiące 31-50 lat --- 17 --- 35

Dzienne zapotrzebowanie na niacynę:

• Dzieci młodzież – 5-12 mg
• Dorośli – 6,6 mg / na każde 1000 zużytych kCal
• Osoby wykonujące ciężką prace fizyczną, oraz kobiety w ciąży – dawka zwiększona o 3-6 mg

Maseczka z drożdży babuni

Badania nad "zewnętrznym" działaniem witaminy B3 na skórę rozpoczęły się w 1975 roku. Jednak najintensywniejsze prace nad jej wykorzystaniem w kosmetykach przeprowadzono dopiero w latach 90-tych zeszłego stulecia. Witamina B3 znana jest od przeszło stu lat, ale dopiero niedawno zaczęto badać jej działanie "zewnętrzne" na skórę. Może dlatego była niedoceniana przez kosmetologów - twierdi prof. Grażyna Broniarczyk-Dyła z Kliniki Dermatologii Ogólnej, Estetycznej i Dermatochirurgii UM w Łodzi. A przecież z jej dobroczynnych właściwości korzystały już nasze babki, gdy nakładały na twarz maseczkę z drożdży, które są bogatym jej źródłem. 

Odkryto, że znaczna część naniesionej na skórę witaminy B3 może przeniknąć głębiej i zwalczać różne problemy skórne - trądzik, wypryski, zaczerwienienia, szorstkość i stany zapalne. Okazało się też, że jej skuteczność można poprawić, używając specjalnych związków, tzw. promotorów przenikania. Co istotne związek ten, w porównaniu z innymi składnikami chemicznymi o podobnych właściwościach (np. z retinolem) jest nie tylko bardziej stabilny, odporny na światło, ogrzewanie i utlenianie, co ułatwia jego wykorzystanie w przemyśle. W kosmetykach witamina B3 może ukrywać się pod mianem niacyny, niacynamidu lub nikotynamidu. 

W wyniku wielu badań kazało się, że witamina B3 zmniejsza utratę wody przez skórę, reguluje procesy odnowy naskórka, stymuluje produkcję kolagenu w fibroblastach (komórkach skóry). Jest też silnym przeciwutleniaczem, hamuje powstawanie wolnych rodników, chroni skórę przed promieniowania UV, główną przyczyną jej starzenia się, zmniejsza przy tym przebarwienia i zapobiega powstawaniu nowych. Dzięki niej skóra staje się gładsza, zdrowsza, młodsza. 

Jednak, aby krem z witaminą B3 był skuteczny, jej stężenie powinno wynosić co najmniej 2 procent - mówi dr Małgorzata Chełkowska, chemik, kosmetolog. I tu pojawia się pewien problem, bo firmy kosmetyczne mają obowiązek podawać na opakowaniu poszczególne składniki kremu w określonej kolejności poczynając od tego, którego zawartość jest najwyższa, ale nie muszą podawać ich udziału procentowego. Jedno jest pewne, że jeśli witaminę B3 znajdziesz na szarym końcu listy, to znaczy, że jest jej w danym preparacie naprawdę niewiele.

Zainteresowanych uzdrawianiem metodami ajurwedy zapraszamy na warsztaty:

http://ajurweda.blogspot.com/p/warsztaty.html

© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: ajurweda.blogspot.com